Jeugdzorg stopt met tijdschrijven

Vanaf 4 maart moet het tijdschrijven in de jeugdzorg verleden tijd zijn. Vakbonden, werkgevers, gemeenten en het ministerie VWS spraken vandaag, onder toeziend oog van speciaal adviseur administratieve lasten Rita Verdonk, hun intentie uit om de jeugdzorg te ‘ontregelen’, te beginnen bij het tijdschrijven.

Onmenselijk
Tijdens een schrapdag in de Landelijke Schrapweek Jeugd geeft Maaike van der Aar, bestuurder bij FNV Jeugdzorg, de urgentie van het probleem duidelijk weer: ‘Jeugdzorgprofessionals kunnen niet naar deze ochtend komen omdat ze het nergens kunnen wegschrijven.’ Administratieve lasten vormen volgens haar vertrekreden nummer één voor zorgpersoneel. ‘En dat kunnen we er niet bij hebben.’ Ex-VVD-minister Rita Verdonk, die het programma (Ont)regel de Zorg overziet, vergelijkt het tijdschrijven met de prikklok: ‘Die hebben we ook afgeschaft omdat we het onmenselijk vonden.’ Verdonk noemt 4 maart als ‘heldere deadline’ om met vier partijen – vakbonden, werkgevers, gemeenten en het ministerie – tot concrete afspraken te komen over het afschaffen van het tijdschrijven.

Paarse krokodil
De schrapdag vindt plaats op het chique voormalige cruiseschip ss Rotterdam. Verdonk vindt het belangrijk om de aanwezige zorgprofessionals in de watten te leggen. ‘Jullie zijn zo onbaatzuchtig in je dagelijkse werk. Geniet nou maar eens van deze mooie omgeving. Dat verdienen jullie.’ Verspreid door het schip zijn opblaasbare paarse krokodillen te vinden, jaren na de beroemde tv-reclame nog steeds een sprekend symbool van doorgeslagen bureaucratie. Verdonk deelt ook stempels met een paarse krokodil uit, waarmee jeugdzorgprofessionals nutteloze formulieren kunnen markeren. Het past bij de pragmatische, no-nonsense aanpak waarom ze bekend staat.

Gestold wantrouwen
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport, CDA) deelt ook zijn visie op de regels in de jeugdzorg: ‘Niemand denkt: hm, lekker, regels! Maar ze komen wel ergens vandaan.’ Regels komen volgens De Jonge voort uit een behoefte aan grip op een ingewikkelde werkelijkheid. In die zin zijn regels vaak ‘gestold wantrouwen’, aldus de minister.

Snappen, schrappen, kappen

Arina Kruithof, bestuurder bij Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond, sluit zich daarbij aan. Ze hekelt de slogan ‘vertrouwen is goed, controle is beter’: ‘Daar gaan de rillingen van over mijn rug.’ Maar ze voegt eraan toe dat sommige regels wel echt nodig zijn. ‘En die vergeten we nog wel eens uit te leggen.’ Ze sluit zich aan bij het motto ‘snappen, schrappen, kappen’. Met andere woorden: eerst begrijpen welke regels noodzakelijk zijn en zorgen dat het zorgpersoneel dat ook snapt, dan pas regels schrappen en de werkpraktijk aanpassen.

‘Tijdschrijven moet van niemand’
Volgens minister De Jonge wordt de verplichting tot tijdschrijven vaak vastgelegd in contracten tussen gemeenten en zorginstellingen of in cao’s. Daar zou dus ook de sleutel tot het afschaffen ervan kunnen liggen. ‘Tijdschrijven moet niet van de wet, ook niet van de inspectie, het moet van helemaal niemand. We kiezen er zelf voor. We kunnen dus ook met elkaar besluiten om het niet te doen.’ Als alle partijen zich aan de afspraak houden, wordt op 4 maart duidelijk hoe het tijdschrijven precies aangepakt gaat worden.

Zes paarse lijnen
Tijdschrijven is het belangrijkste pijnpunt van jeugdzorgprofessionals, maar slechts één van de zes ‘paarse lijnen’ die vorig jaar uit de Landelijke Schrapdag Jeugd naar voren kwamen. De rest van dit jaar gaat Verdonk zich naast de jeugdzorg ook bezighouden met het ‘ontregelen’ van de zorg vanuit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning).