Ondanks de relatief lage economische positie heeft Friesland een hoge score op andere aspecten van het leven. De regio Groot-Rijnmond laat juist een omgekeerd beeld zien: dit gebied is relatief rijk, maar scoort bij veel thema’s van brede welvaart laag ten opzichte van andere regio’s.
Friezen scoren hoog op brede welvaart
Op het gebied van welzijn, gezondheid en wonen doet de provincie het naar verhouding goed.
Dat blijkt uit de CBS-publicatie Regionale brede welvaart 2022. Doorgaans wordt het bruto binnenlands product (bbp) per hoofd van de bevolking gebruikt als criterium voor hoe ‘welvarend’ een regio is. Dit is relatief hoog in grootstedelijke gebieden. Denk aan Groot-Amsterdam, Delft en Westland, Groot-Rijnmond, Utrecht en Zuidoost-Noord-Brabant. Het bbp per inwoner is naar verhouding laag in grote delen van het noorden van Nederland, zoals in Friesland, de Achterhoek en Zuidwest-Overijssel.
Arbeidsparticipatie
Maar dat betekent allerminst dat de kwaliteit van leven beter is in de meer welvarende regio’s. Weliswaar staat Groot-Rijnmond - met een bbp van ruim 53 duizend euro per inwoner - op de vijfde plaats van alle veertig COROP-gebieden, op de brede welvaartsindicatoren scoren de Friezen juist beter, ondanks hun beduidend lagere bbp. Bijvoorbeeld op het gebied van materiële welvaart en arbeid. De netto-arbeidsparticipatie is er hoger en de werkloosheid is er lager dan in Groot-Rijnmond. Ook de tevredenheid met de reistijd van en naar werk is groter. Zuidwest-Friesland heeft zelfs de koppositie.
Brede welvaart volgens het CBS
Brede welvaart is de kwaliteit van het leven en de mate waarin deze ten koste gaat van latere generaties. Deze maatstaf bestaat uit veel meer indicatoren dan het het bruto binnenlands product of andere economische variabelen. Het CBS onderzocht de brede welvaart voor de veertig zogeheten COROP-gebieden. Deze clusters van één of meer aangrenzende gemeenten zijn ontworpen voor regionaal onderzoek. Voor elke indicator is bepaald waar een COROP-gebied staat op de ranglijst. De indicatoren zijn verdeeld over thema’s als welzijn, milieu en materiële welvaart.
Gezondheid en levensverwachting
Op het gebied van welzijn, gezondheid en wonen scoren de Friezen eveneens goed. In vergelijking met Groot-Rijnmond is in Friesland de tevredenheid met het leven en de vrije tijd relatief hoog. De Noord-Friezen zijn het meest content met hun leven. Wat betreft de ervaren gezondheid en levensverwachting zit Groot-Rijnmond bij de onderste tien. Ook op een aantal aspecten rond wonen is het contrast tussen Rijnmond en de Friese gebieden groot: Fryslân staat hier relatief hoog, terwijl de inwoners van Groot-Rijnmond met hun woongenot onderaan de lijst bungelen.
Milieu en natuur
Verder keek het CBS naar indicatoren als milieu en natuurlijk kapitaal. Onder dat laatst vallen onder meer natuur- en bosgebieden, emissies van fijnstof naar lucht en de natuurlijke ecosysteemtypen, zoals bossen, parken en open water. Dit wordt ook wel de ‘groen-blauwe ruimte’ genoemd. Ook op dit gebied komt Groot-Rijnmond er relatief slecht vanaf. De vijftien gemeenten in de regio kennen een relatief hoge uitstoot van fijnstof en broeikasgassen, zeker vergeleken met Friesland. Qua bebouwing en groen-blauwe ruimte scoort Rijnmond wederom slechter dan Friesland. Noord-Friesland en Zuidwest-Friesland staan respectievelijk op positie nummer één en twee; Groot-Rijnmond op plek 31.
Reacties: 4
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Het is er dan ook weinig divers.
Ok dat gaat heel ver maar je moet wat om die misvatting dat diversiteit kracht zou zijn tegen te gaan.
Eenheid is kracht.
En daar doen ze aan in Friesland.
Uit het artikel is op te maken dat het geen goede zaak zou zijn om heel NL vol te bouwen want dat is slecht voor ieders brede welvarendheid.