Gemeenten worden niet verplicht het resultaat ‘schoon en leefbaar huis’ bij huishoudelijke ondersteuning te vertalen in concrete uren. Er mag echter nooit afbreuk worden gedaan aan de rechtszekerheid van cliënten. De Wmo 2015 wordt aangepast om de waarborgen van rechtszekerheid beter in wet te verankeren, ‘zodat deze doorwerken in de uitvoeringspraktijk’.
Resultaat ‘schoon huis’ hoeft niet in uren vertaald
Gemeenten hoeven het resultaat ‘schoon en leefbaar huis’ bij huishoudelijke ondersteuning niet te vertalen in concrete uren. De Wmo…
Rechtszekerheid
Dat schrijft minister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer. Cliënten moeten erop kunnen vertrouwen dat het resultaat daadwerkelijk behaald wordt en als dat niet gebeurt, moet de gemeente hierop kunnen worden aangesproken, zo schrijft hij verder in zijn vrijdagmiddag aan de Kamer verstuurde brief. De minister poetst met zijn voorgenomen wetswijziging een leemte in de wet weg en komt daarmee onder meer tegemoet aan een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep dat de rechtszekerheid bij resultaatgericht beschikking niet goed is geregeld.
In wet verankeren
Zowel het indiceren in uren als op resultaat wil De Jonge in de Wmo 2015 verankeren. ‘Dat ga ik doen door het ondersteuningsplan een plek te geven in de wet’, aldus de minister in zijn brief. ‘In het ondersteuningsplan wordt dan de ‘frequentie x activiteit’ benoemd.’ Door dit in de wet te verankeren wordt de rechtszekerheid van de cliënt geborgd. Ook geeft het ‘een impuls aan het gesprek dat aanbieder en cliënt zouden moeten voeren gericht op de invulling van de ondersteuning in de betreffende situatie’.
Ondersteuningsplan
Gemeenten die op resultaat indiceren, laten het aan de cliënt en aanbieder over om in een ondersteuningsplan vast te leggen hoe het resultaat wordt bereikt en wat de cliënt van de huishoudelijke hulp mag verwachten. ‘Het gaat om de activiteiten en hoe vaak die plaatsvinden. Het aantal uren hoeft daarbij niet benoemd te worden, omdat dit niets zegt over het te bereiken resultaat, de mate waarin het huis uiteindelijk schoon is’, aldus de minister. Het ondersteuningsplan maakt deel uit van de beschikking die de gemeente afgeeft. De gemeente moet goed controleren of het resultaat daadwerkelijk wordt behaald en van voldoende kwaliteit is, benadrukt de minister. Mogelijk dat ook op dit punt de wet wordt aangepast.
Objectief normenkader
Als de afspraken tussen cliënt en de aanbieder op een normenkader zijn gebaseerd, moeten die objectief zijn en door een onafhankelijke derde zijn opgesteld. Gemeenten moeten in hun verordening aangeven of zij in uren of in resultaat indiceren. Voor cliënten moet duidelijk zijn waar ze terecht kunnen met klachten over de geboden hulp en ondersteuning, als het resultaat niet wordt behaald of als de kwaliteit onder de maat is. Vooruitlopend op de voorgenomen wetswijziging roept De Jonge gemeenten op hun lokale beleid en uitvoering daarmee al zoveel mogelijk in overeenstemming te brengen.
Flexibiliteit
De minister ziet vele pluspunten aan het resultaatgericht indiceren, zo blijkt uit zijn brief. ‘Met deze manier van werken kan optimaal worden aangesloten op de ondersteuningsbehoefte van de cliënt op elk moment, het creëert flexibiliteit in de te bieden ondersteuning en het geeft ruimte aan de professional.’ En: ‘Een schoon huis kan de ene week ramen lappen betekenen en een andere week de keukenkastjes schoonmaken. Ook kan het betekenen dat er tijd is voor het bespreken en oplossen van een voor de cliënt belangrijke kwestie, een luisterend oor, iemand op weg helpen. Het biedt maatwerk, zoals de Wmo 2015 ook voorstaat.’
Reacties: 9
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Bizar dat de minister de gerechtelijk uitspraken zo vertaalt in een nieuw wetsvoorstel. De Jonge heeft als burger blijkbaar nog nooit een discussie met zijn gemeente gevoerd over de inhoud van het begrip een schoon huis. Er is in zo'n overleg maar een verliezer, de burger. Gemeenten zijn steeds vaker een vesting met een opgetrokken slotgrachtbrug!
“Cliënten moeten erop kunnen vertrouwen dat het resultaat daadwerkelijk behaald wordt en als dat niet gebeurt, moet de gemeente hierop kunnen worden aangesproken”.
Conclusie?
Hugo de Jonge is of naïef, of dom, een tussenweg is er niet. Gemeente willen iets en laten zich niet aanspreken op fouten, de gemeente maakt geen fouten een burger maakt fouten.
Waar we rechters voor hebben? Ik heb inmiddels geen idee, wat ik wel weet dat de burger inmiddels vogelvrij is verklaart en het maar moet uitzoeken. Dit gaan dan ook maar doen en eens kijken of de elite blij wordt van dit nieuwe soort zelfstandige en zelfredzame burgers. Een ambtenaar moet mij niet meer gaan vertellen wat ik moet, geef m direct aan bij de instantie die hem/haar gaan controleren. Wat denken ze nu, wij belasting en premies betalen en ons dan schikken naar ambtelijke fraude en onzin? NO WAY!
Hier ontstaat opnieuw een groot grijs gebied waar ontzettend veel over gediscussieerd gaat worden tussen 3 of meer partijen. Zolang je het normatieve kader zo vaag houdt als nu voorgesteld los je niet veel op. Ondanks dat de intenties vanuit de overheid (Hugo de Jong cs.) misschien goed zijn. Daar waar de kosten en inzet van de uitvoering landen zal het blijven schuren tussen middelen en doel. Ik snap niet dat men dat op centraal niveau niet ziet of snapt. Is dit een vorm van Bestuurlijke naïviteit en afstand tot de praktijk van alle dag? Of is het een kwestie een ingezette lijn - model koste wat het kost verdedigen omdat je anders moet zeggen dat er misschien een verkeerde beleidskeuze is gemaakt (en de "overheid" maakt geen fouten!).
Alles wat met gezondheid te maken heeft hoort niet bij de overheid, punt uit.
Wat moet een consulent met in het beste geval een HBO juridische opleiding bij zieken thuis? Niets.
Laat beropesdeskundigen uiyt de gezondheidszorg dit werk doen incl. keukentafel gesprekken. Die laten zich niet opleggen om zieken hoe dan ook 30% te korten. Ambtenaren hebben geen rug en gaan altijd mee in beleid, als men de baan maar kan behouden.
Er wordt hier van een dienst een product gemaakt; kosten besparen als doel! Menselijkheid weggevaagd!
Burgers zijn keer op keer het haasje en ambtenaren verschuilen zich achter leidingevende en wetjes.
Gewoon net zo streng zijn voor ambtenaren en alle misstanden direct melden desnoods anoniem. Eens kijken wie de langste adem heeft, denk de burger.
Helaas mis ik in het hele verhaal de rol van de Thuiszorgaanbieders t.o.v. de gemeenten en degene die het werk moeten doen. Thuiszorgorganisaties mogen in een gemeente pas zorg aanbieden als de aanbesteding rond is. Ze doen dit (vaak) tegen een zo laag mogelijk tarief waarbij de medewerkers de dupe worden van het krijgen van zo weinig mogelijk uren bij een zorgvrager. Want de thuiszorgorganisaties hebben er baat bij dat de medewerkers zo weinig mogelijk uren bij een zorgvrager werken. Vaak wordt de indicatie gedaan door de thuiszorgorganisatie zelf. De slager keurt in dit geval zijn eigen vlees. Dit heeft tot gevolg dat de uren die geïndiceerd worden aan de krappe kant zijn. Thuiszorgorganisaties willen graag het werk krijgen van de gemeentes, maar ze willen zelf niet failliet gaan en de kans dat ze een aanbesteding ingaan met een te goedkoop tarief is levensgroot aanwezig. Medewerkers moeten steeds harder werken. Ik vraag mij af wie dit volhoudt tot zijn 67e jaar. Er zijn ook gemeenten die een thuiszorgorganisatie een budget geven waarmee ze de zorg moeten leveren. Ook dit geeft een prikkel aan de thuiszorgorganisaties om zo weinig mogelijk tijd te geven aan de zorgvragers en dus aan de huishoudelijk ondersteuners. De thuiszorgmedewerker is onderdeel van het verdienmodel en moet voor een gering salaris de werkzaamheden verrichten.
Als deze plannen doorgaan wordt het er voor de medewerkers en zorgvragers niet beter op.
Ook een punt is dat er zorgvragers zijn die in schrijnende situaties verkeren en daardoor niet in staat zijn om voor zichzelf op te komen.
‘Het gaat om de activiteiten en hoe vaak die plaatsvinden. Het aantal uren hoeft daarbij niet benoemd te worden, omdat dit niets zegt over het te bereiken resultaat, de mate waarin het huis uiteindelijk schoon is’, aldus de minister.'
Hoe bepaal je dan hoeveel budget er nodig is als je niet in uren rekent? En hoe veranwoord je dan wat je gedaan hebt? Is dat een verantwoording in een schoon huis met x-kosten? Gemeenten vragen altijd in uren te verantwoorden en niet in resultaat. Zorg dan ook dat er uren worden toegekend zodat zorgvrager en zorgverlener weten waar ze aan toe zijn.
Uit het Dagblad van het Noorden
In Enschede krijg je meer thuishulp zodra je een procedure start
ENSCHEDE - De Enschedese methode voor huishoudelijke hulp is in strijd met de wet. Toch wil minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid de werkwijze in de wet verankeren. Voorlopig krijgen cliënten in Enschede pas meer thuishulp als ze een juridische procedure beginnen.
Wilco Louwes 20-04-19, 17:05
Wie in Enschede aanspraak maakt op huishoudelijke ondersteuning krijgt geen indicatie in een specifiek aantal uren. Het lokale WMO-beleid hanteert een 'schoon en leefbaar huis' als uitgangspunt. Hoeveel uren dat kost is een zaak voor de zorgaanbieder. Zo zijn veel Enschedese cliënten na invoering van nieuw beleid in 2015 behoorlijk gekort op het aantal uren hulp in huis, met alle gevolgen van dien.
Op de vingers getikt
Het louter verstrekken van thuishulp op basis van de begrippen schoon en leefbaar moet afgelopen zijn, blijkt uit een reeks uitspraken van het hoogste rechtsorgaan, dat is de Centrale Raad van Beroep (CRvB). Dat de wet ook voor Enschede geldt werd onlangs benadrukt toen de CRvB de gemeente op de vingers tikte in de zaak van een 76-jarige inwoner.
Het gemeentelijke beleid is daarna niet aangepast, waardoor er sprake is van rechtsongelijkheid. Immers: de Enschedeër uit de rechtszaak krijgt nu een andere behandeling dan de duizenden andere thuishulpcliënten in de stad.
Nieuwe indicatie na bezwaar
René Beunders van de belangenbehartiger Sociaal Hart Enschede heeft nu aangetoond dat wie bereid is juridische stappen te nemen wel een indicatie krijgt die in de wet past. Beunders kreeg een standaardindicatie voor thuishulp louter gebaseerd op ‘schoon en leefbaar’, in zijn geval drie uur per week. Hij diende daarop een bezwaarschrift in en vroeg een voorlopige voorziening aan bij de rechtbank.
Nog voor inhoudelijke behandeling ontving hij een nieuwe beschikking van de gemeente voor vijf uur thuishulp per week. „Die is wel gebaseerd op onafhankelijke normen”, zegt Beunders. Hij vindt dat het voor iedereen moet gelden. „Nu moet je juridische stappen nemen om te krijgen wat je zou moeten krijgen.” In een brief zegt het college zeer weinig klachten te hebben gehad van thuishulpcliënten. Beunders: „Maar hoeveel oudere, kwetsbare mensen weten dat ze in beroep kunnen of zijn daartoe in staat of bereid?”
Minister: ‘doe recht aan uitspraak CRvB’
Minister De Jonge wil resultaatgericht indiceren (een schoon en leefbaar huis) in de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) verankeren. Daarvoor is een wetswijziging nodig en dat kan twee jaar duren. De Jonge heeft gemeenten aangeschreven dat hij tot die tijd verwacht dat er recht wordt gedaan aan de uitspraken van de CRvB.
Dat betekent in feite indiceren in uren, op basis van onafhankelijke normen. Het college schrijft in een brief aan de gemeenteraad dat de oproep van de minister wordt bestudeerd. Er wordt gekeken naar de wijze waarop Enschede met lopende en nieuwe thuishulpaanvragen omgaat. Na 1 juni komt er meer duidelijkheid.