Emancipatie en mentaliteit

Hij zou te onzichtbaar zijn. Maar het is te makkelijk alleen Plasterk dit verwijt te maken; de overheid zingt in het emancipatiedebat al langere tijd een toontje lager. Waar dit beleidsterrein in de jaren ‘70 topprioriteit had, is het langzaam maar zeker weggezakt op de politieke en - daardoor - ambtelijke agenda.

Er zijn genoeg redenen te bedenken waarom dat erg is. De lijstjes zijn bekend: Nederland bungelt onderaan de internationale ranglijsten als het gaat om het aantal vrouwen in de top van het bedrijfsleven en de wetenschap, er is momenteel geen enkele vrouw die leiding geeft aan een ministerie, vrouwen verdienen in dezelfde functies nog altijd minder dan mannen en vrouwen doen veel vaker een stapje terug dan mannen als er kinderen komen.

Toch kunnen we onze ogen niet sluiten voor het feit dat er de afgelopen decennia heel veel is gebeurd en bereikt. Veel voorwaarden voor vrouwen om volledig deel te kunnen nemen aan de samenleving zijn door de overheid wel ingevuld. In faciliterende zin zijn er nog stappen te zetten, maar de grote strijd is wel gestreden.

Emancipatie is inmiddels meer een mentaliteitskwestie geworden dan een kwestie van gelijke kansen. Het is nu vooral zaak dat vrouwen gebruik gaan maken van de kansen die er zijn. En dat gebeurt ook steeds meer. Steeds meer kinderen groeien op in een omgeving waarin man en vrouw de zorgtaken eerlijk(er) verdelen. Dat heeft ongetwijfeld gevolgen voor de manier waarop die kinderen in de toekomst hun leven in gaan richten.

Dat de Nederlandse samenleving behalve in emancipatoir opzicht ook vanuit economisch perspectief gebaat is bij een volwaardiger deelname van vrouwen aan het arbeidsproces zal duidelijk zijn. De commissie- Bakker, de commissie die was gevraagd de (toekomstige) arbeidsmarkt onder de loep te nemen, wees er deze week nog maar eens op dat vrouwen een enorm arbeidspotentieel vormen. Als al die parttime werkende moeders een paar uur per week meer gaan werken, heeft Nederland in één klap geen vergrijzingsprobleem meer.

Er is nog steeds emancipatiebeleid nodig. Niet om zielige vrouwen te helpen, maar om vrouwen aan te sporen gebruik te maken van de kansen en rechten die ze hebben. Dat is in ieders belang.