BING vindt bijklussende ambtenaar niet wenselijk

Opspraak
Stadsdeel Zeeburg kwam deze week in opspraak wegens het inhuren van tijdelijke ambtenaren via het detacheringsgbureau IRN, dat wordt geleid door twee ambtenaren van het stadsdeel zelf. IRN is mede opgericht met startkapitaal van een aantal gemeenten en plaatst hoog opgeleide ambtenaren van de ene gemeente op tijdelijke basis bij de andere.

Belangenverstrengeling
Zonder specifiek op de zaak Zeeburg in te gaan, meent Werkman van BING dat het niet gebruikelijk is dat gemeenten bedrijven inhuren waarvan de directie uit eigen ambtenaren bestaat. ‘Daarmee roep je de schijn van belangenverstrengeling als het ware over je af.’

Concurrentievervalsing
Dat leidt volgens BING niet alleen tot imagoschade onder het publiek, maar kan ook concurrentievervalsend werken. ‘Andere bedrijven zullen bij een aanbesteding al snel afhaken omdat ze denken toch achter het net te zullen vissen.’

Beeldvorming
Dat INR een stichting is en naar eigen zeggen ideëel binnen het bestuur opereert doet volgens Werkman niets af aan de beeldvorming: ‘De grens tussen commercie en ideële bedrijfjes is vaak klein.’ Ook het argument dat de twee ambtenaren de detachering bij Zeeburg hebben overgelaten aan een derde lid van de directie dat niet bij de stadsdeelraad werkt snijdt geen hout: ‘In de directie heb je nu eenmaal invloed, je kunt niet zeggen ik heb me er niet mee bemoeid en daarmee denken dat de kous af is'.

Geen doelbewuste verrijking
Ook dr. ir. Frédérique Six, universitair docent aan de Vrije Universiteit Amsterdam en lid van de onderzoeksgroep Integriteit van Bestuur ziet de gevaren. ‘De gedachte van belangenverstrengeling dringt zich al gauw op, maar als je wat beter kijkt zie je toch dat het genuanceerder ligt.’ Van doelbewuste verrijking ten koste van de gemeente lijkt volgens haar  geen sprake.'

Vragen
De integriteitsvraag gaat eerder over het feit dat iemand een volle baan heeft en daarnaast nog extra betaald krijgt voor extra werk. ‘De gekozen constructie lijkt, in ieder geval achteraf gezien, toch vragen op te roepen. Waarom doen de ambtenaren dit niet gewoon onder werktijd, en betaalt INR Stadsdeel Zeeburg bijvoorbeeld voor de gewerkte uren?'

Gedragscode
De gemeente Amsterdam kent een gedragscode voor haar medewerkers, waarin niet toegestane nevenwerkzaamheden worden omschreven. De betrokken ambtenaren hebben hun INR-activiteiten tot op het hoogste niveau gemeld. ‘Mijn allerhoogste baas vond het een goed idee, mijn directe baas heeft de contracten getekend’, aldus Herman Kers, ambtenaar en directielid van INR.

Onderzoek noodzakelijk
Of de werkzaamheden hadden moeten geweigerd kan Six niet onmiddellijk zeggen. Daarvoor moet je de afwegingen beter kennen. ‘Het hoeft niet in strijd te zijn met de gedragscode, maar met de betaling voor gewerkte uren lijkt de schijn van belangenverstrengeling wel gewekt. Hoe vervelend ook voor alle betrokkenen, een degelijk onderzoek lijkt op zijn plaats’.