Als dienstverleningsconcept is het een droom voor iedere overheid: het PGB stimuleert de zelfredzaamheid van de burger. ‘Hier heb je een budget: koop er voor wat nodig is’.
PGB
Gloeiend van trots: de overheid kan toch heus modern en hip zijn. Dat moet het gevoel zijn geweest van staatssecretaris Terpstra en al die…
Maar al gauw doken de verhalen op over fraude of oneigenlijk gebruik, mensen die van hun PGB snoepreisjes maken of de nieuwste breedbeeld-tv aanschaffen. Ook was er een spectaculaire groei van het aantal PGB's dat werd aangevraagd en uitgekeerd.
Later legde (inmiddels ex-) staatssecretaris Terpstra in een lezing uit waarom zij zich hard had gemaakt voor het PGB: ‘in die tijd was iemand met een beperking “gehandicapt” en aangewezen op eenzijdig zorgaanbod. Dat stoorde mij al jaren: het werd hoog tijd dat we mensen met een beperking gingen zien als mensen met mogelijkheden. En vanuit die cultuuromslag was het onze taak om die mogelijkheden te optimaliseren, zodat de mensen waar het om ging (en nog steeds gaat) zo volwaardig als mogelijk mee konden (en kunnen) doen in onze maatschappij.
Een vereiste daarvoor is geweest ervoor te zorgen dat mensen regie kregen over hun eigen leven. Zelf kunnen kiezen wat je eet en wanneer je naar bed wilt of wilt douchen, en wie je daarbij behulpzaam is. Daarvoor was het hoognodig dat het benodigde budget daarvoor beschikbaar werd gesteld aan degene om wie het ging. Zo is het PGB ontstaan.’
Zelfs VVD-ers kunnen linkse idealen hebben, blijkt maar weer.
Ondertussen is er een hele verantwoordingssystematiek opgebouwd. Gehandicapten met een PGB zijn opeens ‘werkgever’, moeten nadenken over ‘bevoorschotting’, doen zaken met een keur van organisaties die elkaar dwars zitten, zoals het CIZ, het CAK en het Zorgkantoor. Na verloop van tijd is daar de vraag bijgekomen in welk ‘zorgzwaartepakket’ je als gehandicapte hoort. En als ouder van een kind met Asperger moet je de volgende vraag kunnen beantwoorden: ‘En bent u van mening dat het nieuwe ZZP VG 8 het beste aansluit bij uw zorgvraag?’
Ook zijn er de louche BV-tjes en psychiaters die patiënten stimuleren een PGB aan te vragen, ook al hebben ze die helemaal niet nodig. Het uitgekeerde bedrag wordt gedeeld onder de fraudeurs.
Kortom: experiment mislukt. Niet iedereen past in het optimistische mensbeeld van Erica Terpstra. En de combinatie van het verzorgen van goede dienstverlening èn het eisen van heel veel verantwoording gaat niet goed samengaan.
Mensen met een beperking zijn toch echt wel ‘gehandicapt’, en niet ‘mensen met mogelijkheden’. Een aantal zal zich wel kunnen redden. Maar een groot deel niet. Die hebben enige bevoogding van de overheid nodig, juist omdat ze mínder mogelijkheden hebben. Daar hoort geen PGB bij, maar Zorg in Natura, zoals dat in de AWBZ-terminologie heet. En geen overheid die afrekent en verantwoordingseisen stelt, maar een overheid die zorg regelt. Ook al is het zorgaanbod dan wat eenzijdig.
Paul Lensink
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Hulde!
Eerstens wil ik graag even iets recht zetten. Men kan geen PGB aanvragen. Men kan hulp of een voorziening aanvragen en dan aangeven of dit in de vorm van ZIN, (zorg in natura) of in een PGB wordt verstrekt.
Daarnaast vraag ik mij af waarom zelfbeschikkingsrecht en zelfverzorgingsrecht, zelfredzaamheid als een links ideaal wordt bestempeld door Lensink. Vervolgens: Warom zou een ouder van een kind met Asperger de vraag: ‘En bent u van mening dat het nieuwe ZZP VG 8 het beste aansluit bij uw zorgvraag?’ niet kunnen beantwoorden?
Maar duidelijk is dat "rechts" nog steeds staat voor het verstoppen en afhankelijk houden van mensen met een handicap. De verstandelijk gehandicapten weer terug naar de bossen en wie gedoucht, aangekleed, gewassen wil worden, werkt niet en heeft toch tijd zat, dus die kan de hele dag wel wachten tot er hulp komt.
Nee Lansink, het is niet te hopen dat U ooit afhankelijk wordt van derden voor Uw verzorging. Ik hoop van harte dat U het dan nog steeds naar Uw ZIN heeft.
Het is alleen zo jammer dat de enkeling die deze regeling misbruikt, deze Lansink zo in de kaart speelt, zo jammer. En dat verdient geen hulde.
Aantrekkelijk aanbod stimuleert vraag, ook van mensen die het tot dan toe goed redden. Wie zelf of door een ander de zaken overtuigend kan beargumenteren komt het verst. Dan ook nog de verschillende beoordelingen in gelijke situaties per kantoor. Gevolg is dat door succes de mensen die hier echt terecht gebruik van maken de dupe worden.
Net als bij de kinderopvang door familie of bekenden heeft men de effecten niet tevoren goed ingeschat en ook daar worden de mensen die het echt nodig hadden de dupe.
Mensen die van meerdere artsen en hulpinstellingen gebruik maken missen iemand met invloed die met hun probleemeigenaar is om hun zorgzaken goed te regelen.
De huisarts kost dat teveel tijd en heeft geen invloed op zorginstellingen.
Er kan dus beter een onafhankelijke zorgstuurder worden aangesteld in het centrum waar ook de huisarts zit en die daarmee samenwerkt en tevens met de Gemeente, die ook de geldzaken afhandelt. Uiteraard moet een zorgstuurder of coordinator kwaliteit en duur van zorg ook controleren en voldoende beslissingsbevoegdheid hebben met een minimum aan papierwerk. Wie betaalt bepaalt. De zorgstuurder bepaalt dus. Maatwerk naar omstandigheden dicht in de buurt geregeld en gemakkelijk te bereiken
Clienten hebben nu te maken met tal van eilandjes die aanbodgericht zijn en waar enorm veel tijd verloren gaat aan overleg met tal van personen waar voor client geldt:take it or leave it. Bovendien ook concurrentie ontbreekt. Je mag vaak al blij zijn dat ergens iets geboden wordt, maar vaak voor mensen teleurstellend uitpakt. Dure zaak. Dit systeem lijkt mij de kwalitiet verhogen, geldverspilling tegengaan, bureaucratie beperken en bovenal kwetsbare groepen het gevoel geven er niet alleen voor te staan. Een client die weer een ander zorgtype nodig heeft kan dat snel krijgen want in de buurt is de hele historie al bekend bij een vast persoon. Nu gaan verschillenden het wiel via vaste papiermassa's steeds opnieuw uitvinden.
Je word er moe van als je al dat gedoe om je heen steeds weer hoort.