Lessen uit de eerste omgevingsvisie van Nederland
Ommen was in 2013 de eerste gemeente in Nederland die een omgevingsvisie vaststelde. Er kwamen niet alleen ambities en ideeën in over de fysieke leefomgeving, maar ook over de economie en het sociaal domein.
Ommen was in 2013 de eerste gemeente in Nederland die een omgevingsvisie vaststelde. Er kwamen niet alleen ambities en ideeën in over de fysieke leefomgeving, maar ook over de economie en het sociaal domein. Wat kunnen we leren van Ommen?
Ander plaatje
Bijzonder, de eerste gemeente met een omgevingsvisie? Voor Huib Noltes, gemeentelijk projectleider van de omgevingsvisie in Ommen, is het vanzelfsprekend. ‘Je hebt als gemeente toch een visie nodig op je leefomgeving? Als je die niet opschrijft, is het net als met het doorvertellen van een verhaal: bij de tiende verteller krijg je een heel ander plaatje.’
Verplicht instrument
Gelukkig dus, vinden Noltes en wethouder Klaas Smid (PvdA, ruimtelijke ordening), heeft de Tweede Kamer in juli besloten dat de omgevingsvisie een verplicht instrument wordt voor gemeenten in de Omgevingswet. Burgers, bedrijven en ontwikkelaars weten dan waar ze aan toe zijn: vallen natuur- of recreatieplannen in de smaak? Is er ruimte voor woningbouw of nieuwe bedrijvigheid? Waar wel en niet? In Ommen trokken ze het nog wat breder: de omgevingsvisie gaat er niet alleen over de omgeving, maar omvat ook de gemeentelijke visie op welzijn en welvaart. Dat heeft ook grote voordelen voor de gemeente zelf.
Handige matrix
De drie P’s zijn uitgangspunt van de Ommer omgevingsvisie: People (welzijn en leefbaarheid), Prosperity (welvaart en economie) en Planet (omgevingskwaliteit). De drie principes zijn uitgewerkt in negen thema’s, zoals wonen, onderwijs, recreatie en infrastructuur. Daarnaast kent de omgevingsvisie een indeling in vijf gebiedsprogramma’s annex bestemmingsplannen: centrum, kernen, buitengebied, wonen en werken. Het combineren van de negen thema’s met de vijf gebiedsprogramma’s levert een handige matrix op van 45 vakjes.
Lees het hele artikel deze week in Binnenlands Bestuur 16
Reacties: 8
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Leuk zo'n visie, maar je er aan houden hoeft kennelijk niet. Kostbaar zinloos initiatief imho
Het nut van een visie is ook dat die gedeeld wordt door zo veel mogelijk stakeholders.
Draagvlak geeft ontwikkel snelheid, bij lagere kosten.
In een gemeente komen nu eenmaal meer "gezamenlijke investeringen" voor dan in een bedrijf, zoals rechtse mensen de gemeente wel eens zien.
De omgevingsvisie maakt dan bespreekbaar welek "gezamenlijke investeringen" er zijn.
En windpark is daar een goed voorbeeld van.
Dast lijkt een private invcestering, omdat de regels fout zijn,. maar het is een gezamelijke investering, net als een nieuwe woonwijk. Dus zou het handig zijn als elke inwoners de kans krijgt er een stukje van te kopen.
Dus dat de gemeente oplegt, dat de initiatiefnemer, zijn plan al in de plan fase verkoopt aan de inwoners.
En dat de gemeente dat vastlegt in de omgevingsvisie.
Het beste kan het hele windpark aan stroom verbruikers verkocht worden, maar in stukjes verkopen is heel goed te combineren met de huidige huisjesmelkers aanpak.
In Vianen heeft Eneco een deel vanhet windpark aan een cooperatie verkocht, incl het ontwikkel risico, dat helpt natuurlijk niet. Die cooperatie doet precies hetzelfde als een private ontwikkelaar, huisjesmelker worden.
Het gaat er om dat er meer stakeholders komen, dat kan alleen als inwoners een stukje voor zichzelf kunnen kopen, anders lukt die verkoop niet. en wordt het draagvlak niet zichtbaar.
Het koop aanbod aan elke burger, zorgt voor een eerlijke afweging over de verandering in de omgeving.
Die i bij windmolen niet groot, omdat het zeer milieu vriendelijke apparaten zijn.
En ze werken automatisch, dus kan elke stroom consument, een stukje voor eigen gebruik kopen.
In 20 jaar verdient die aankoop zich een factor 2 tot 4 terug. Zonder subsidie.
Burgers die kunnen overwegen iets voor zichzelf te kopen, J.K, geeft en eerlijke afweging
Ophouden dus met dat academisch geneuzel in Den Haag voor weer een nieuw instrument waar 10 jaar aan ontwikkeld moet worden voordat het z'n praktisch nut kan bewijzen en dus weer ingehaald is door recente ontwikkelingen.
De windmolens in Vianen komen half in een natuurgebied te staan, wat de kwalitiet van het gebied nogal omlaag haalt. De vrije biologische uitloopkippen van de boerderij 300m verderop raken het predikaat biologisch kwijt (stel ze leggen nog eieren straks). Daarnaast zijn windmolens niet bepaald milieuvriendelijk: De productie, plaatsing en onderhoud kosten meer co2 dan ze in decennia uitsparen. Milieuvriendelijk lijkt tegenwoordig alleen om co2 te gaan, maar is meer dan dat, milieu bevat bijvoorbeeld ook geluid en turbulentie. De rest laat zich invullen.
Mijn reactie en dit artikel gaan echter niet over die gedrochten, ze gaan over visie-ontwikkeling en het feit dat die visie maar net zo makkelijk weer overboord gegooid wordt. De politiek van vandaag gaat helemaal niet (meer) over visie, het gaat over electoraat, pluche en eigenbelang.
Prima dat er zo snel een omgevingsvisie gemaakt is door Ommen. Prima ook dat binnen de 3 P's ''prosperity'' i.p.v. ''profit'' gebruikt is, ik pleit daar al een paar jaar voor. Maar natuurlijk blijft het wel een enigszins abstract wensbeeld met doelstellingen, waaraan burgers en bedrijven nooit welles-nietes-conclusies kunnen verbinden. Wensbeelden zijn belangrijk, worden nagestreefd, maar kunnen soms niet gerealiseerd worden. Iets wat ieder ook in zijn privésituatie zal herkennen.