Gemeenten hadden tot vandaag de tijd om al dan niet in te stemmen met het protocol, dat een uitwerking is van de vorig jaar afgesloten raamovereenkomst tussen het ministerie van Vrom, de verpakkingsindustrie en gemeenten. De afvalkoepels Omrin, ARCG en VAOP wijzen het uitvoeringsprotocol deels af, omdat daarin is bepaald dat gemeenten geen vergoeding krijgen voor kunststof afval dat is ingezameld door middel van nascheiding (achteraf uit het afval). Gemeenten maken alleen aanspraak op geld uit het Afvalfonds als ze plastic bij de bron (thuis) laten scheiden, met plastic bakken of zakken.
Plastic afval verhit de gemoederen
De inzameling van kunstof afval voor hergebruik vormt een ‘moeizaam dossier’. Gemeenten, branche en afvalverwerkers liggen overhoop…
De gemeente Groningen ziet dat niet zitten. ‘Wij zijn al tien jaar bezig om de zakken van straat te krijgen en voor bakken hebben we nauwelijks ruimte. Dat geldt voor meer grote steden’, zegt Thewis Wits van de milieudienst Groningen. De stad kan rekenen op steun uit de Tweede Kamer. VVD-Kamerlid Helma Neppérus wil gemeenten vrijlaten in de keuze voor nascheiding en ze zegt daarin niet alleen te staan. Uit een proef bij Essent Milieu blijkt volgens afvalverwerkers Omrin en ARCG dat met nascheiding van huisvuil al op korte termijn goede resultaten geboekt kunnen worden. Ook bij de vereniging voor afval- en reinigingsmanagement (NVRD) leeft die overtuiging. Drie verwerkingsinstallaties waar meer dan honderd gemeenten hun huisvuil afleveren, zouden na een eenvoudige ingreep geschikt zijn voor het achteraf sorteren van plastic. Veel gemeenten willen die mogelijkheid openhouden, zeggen betrokkenen.
Geld
Kritiek is er ook op het nog op te richten Afvalfonds, dat de vergoedingen gaat uitkeren voor het door gemeenten ingezamelde kunststof afval. Het bedrijfsleven heeft met Stichting Nedvang naast de VNG vijftig procent zeggenschap in het fonds.
Burgemeester Jan Oosterhof (Kampen), namens een groot aantal gemeenten voorzitter van VAOP, belangenorganisatie van vuilophalende gemeenten, vindt het merkwaardig dat de verpakkingsindustrie zoveel macht heeft in de toewijzing van vergoedingen. ‘Het gaat om miljoenen aan publiek geld, dat vraagt om een behoorlijke publieke vinger in de pap.’ Oosterhof dringt er bij de VNG op aan een besluit over het protocol uit te stellen, om het verder aan te scherpen.
Voorzitter Cor Lamers (burgemeester van Houten) van de VNG-milieucommissie, wuift de bezwaren weg. ‘Alle bepalingen over afvalscheiding en de rol van de producenten staan al in het convenant, waarmee een ruime meerderheid van de gemeenten vorig jaar akkoord is gegaan.