Rijn- en Maaswater nog veel te vervuild

Er zijn volgens RIWA-Rijn snel extra inspanningen nodig om de vervuiling van de Rijn terug te dringen. Voor alle vervuilende stoffen geldt een reductiedoel van 30 procent in 2040. RIWA concludeert dat voor bijna de helft van die stoffen (41 procent) die doelstelling buiten beeld blijft. 

Emissies stijgen

Dit betreft industriële chemicaliën, restanten van geneesmiddelen, bestrijdings­middelen en hun afbraakproducten. Uit een eerste toetsing blijkt dat 23 van de 56 getoetste parameters (41 procent) het gestelde reductiedoel zonder extra inspanning niet gaat halen. Een aantal emissies stijgt zelfs.

Opgave neemt toe

Uit het jaarrapport 2021 blijkt dat de zuiveringsopgave van de Rijn bij Lobith in 2021 toenam. Dit is wijten aan de stijging van de (maximum)concentratie van bepaalde stoffen, als ook door overschrijdingen bij opkomende stoffen. De zuiveringsopgave is het verschil tussen de huidige concentraties van stoffen in de Rijn en hun normen in het Drinkwaterbesluit. De grootste bijdrage aan de zuiveringsopgave wordt gevormd door de groep industriële stoffen en consumenten­producten.  

Grotere uitdaging

De Rijnministerconferentie stelde op 13 februari 2020 vast dat microverontreinigingen een steeds grotere uitdaging vormen voor de drinkwaterwinning. Daarom werd vastgelegd dat de emissies van microverontreinigingen in de Rijn in 2040 met minstens 30 procent moeten zijn verminderd  ten opzichte van de periode 2016-2018.

Zware wissel

Volgens RIWA trekken ook incidentele verontreinigingen, zoals een noodlottig ongeval bij Leverkusen-Bürrig in 2021, nog steeds een zware wissel op de geschiktheid van de Rijn als bron voor drinkwater. Een beter inzicht in de stoffen die in het afvalwater zitten, voldoende opvangcapaciteit bij calamiteiten en adequate monitoring blijven volgens de rivierwaterbedrijven cruciaal.

Maas

Ook met het water van de Maas gaat het volgens RIWA niet goed. ‘De Maas wordt verontreinigd door industriële lozingen waarvoor vergunningen zijn afgegeven én door incidenten waarbij veelal industriële stoffen via de riolering of direct in het oppervlaktewater terecht komen. Bij een beperkte aanvoer van Maaswater worden deze verontreinigingen minder verdund en nauwelijks afgevoerd. Drinkwaterbedrijven zijn hierdoor geregeld genoodzaakt om tijdelijk de inname van Maaswater te stoppen.’

Niet actueel

Volgens RIWA-Maas zijn veel vergunningen niet actueel, omdat juist de opkomende en schadelijke stoffen er niet in zijn opgenomen. Ook houden de vergunningen vaak onvoldoende rekening met langdurige lage waterafvoeren, waardoor de concentraties vervuilende stoffen toenemen.