Pastors' werk is nog niet af

De integrale aanpak van problematiek in Rotterdam-Zuid krijgt een impuls van 260 miljoen van rijk en gemeente voor de komende vier jaar. De aanpak heeft succes, maar herstel is broos, stelt directeur Marco Pastors.

Integrale aanpak

Het Nationaal Programma Rotterdam-Zuid (NPRZ) is de integrale aanpak van een stadsdeel dat gekenmerkt wordt door een combinatie van problemen. Rotterdam-Zuid (200.000 inwoners) kent veel wijken met verpaupering, drugsproblematiek, taalproblemen, schooluitval en laaggeletterdheid en sociale onveiligheid. Het programma, een samenwerking tussen rijk, gemeente, zorginstellingen, woningcorporaties en andere stakeholders en marktpartijen, bestaat eind deze maand zeven jaar. Al die tijd is Marco Pastors het gezicht van de aanpak. Hij is trots op wat er is bereikt, ‘maar het werk is nog lang niet af. ‘

Komen na zeven magere nu zeven vette jaren?

'Dat zou je misschien kunnen zeggen. De economie trekt aan, het rijk en de gemeente investeren fors. We hebben de afgelopen zeven jaar geen magere jaren gehad als het over financiering ging, want wat we aan middelen hebben gekregen was niet weinig. Maar als je naar de resultaten kijkt, dan zie je dat Rotterdam-Zuid aan een inhaalslag bezig is.'

Waar blijkt dat uit?

'Het teruglopen van het aantal uitkeringen, de grote stijging van de Cito-scores van leerlingen ten opzichte van de rest van het land. We zien dat de stap vooruit gemaakt wordt, maar dat is nodig ook. Rotterdam-Zuid loopt de achterstand in, maar als we even niet opletten dan is het weer weg. Het herstel is broos.'

Waar merkt u dat aan?

'De cijfers kunnen gunstiger zijn dan ze zeven jaar geleden waren, maar als je op straat loopt en aan de gemiddelde Rotterdammer op Zuid vraagt of ze daar iets van merken, dan is het antwoord waarschijnlijk ‘nee’.'

Wat is er voor nodig om dat ‘ja’ te maken?

'Het is geen kwestie van overheidscommunicatie, want dat wordt hier niet altijd vertrouwd. Je moet het niet zeggen, maar doen. Deze aanpak is er juist op gericht dat je op alle terreinen laat zien dat je er wat aan doet. Als het goed gaat, als mensen een baan hebben, zich veiliger voelen en de buurt is opgeknapt, dan zingt het zich vanzelf rond.'

Hoe voorkomt u dat het weer inzakt?

'Een van onze motto’s is dat we de goede weg aangeven, maar de verkeerde afsluiten. Criminaliteit ondermijnt welvaart. Begin deze maand werd hier in een woning zes ton in cash aangetroffen onder een keukenblok. Dat geeft veel mensen het signaal dat het criminele pad kennelijk meer loont dan een eerlijke baan. Want dat geld kan je legaal nooit verdienen natuurlijk. Mensen investeren niet in eigen opleidingen of in een pad uit de uitkering als de criminaliteit lonkt. Om Rotterdam-Zuid echt welvarend te maken moet dat criminele geld weg.'

Maar mensen die een goede baan krijgen, vertrekken nu uit Zuid

'Lange tijd was het: wat bewoog, bewoog weg. Nu proberen we die succesverhalen juist in de stad te houden. Dat doen we heel concreet door de overmaat aan goedkope woningen terug te brengen. In Rotterdam-Zuid is dat 70 procent, terwijl 40 procent eigenlijk normaal is. De komende jaren worden er 8600 nieuwe woningen bijgebouwd in het midden- en hoge segment.'

Is het niet vooral  kwestie van lange adem?

'Dit is een programma voor 20 jaar, dus ja. Er groeit een generatie op onder het nationaal programma. Die kunnen uit het voortgezet onderwijs direct naar een beroepsopleiding en direct naar een gegarandeerde baan op MBO-niveau in de zorg of techniek. Die ‘aan-de-bak’-garantie hebben we gekregen van verschillende partners, zoals het havenbedrijf, defensie, bouw en zorg. Sommige van die jongeren waren nog ukkies toen we hiermee begonnen.'

U heeft in die zeven jaar al verschillende kabinet- en collegewisselingen meegemaakt. Hoe zorgt u dat het NPRZ op de agenda blijft?

'Bij een wisseling van bestuurder, of dat nou een wethouder, minister, of directeur van een woningcorporatie is, sta ik al snel voor de deur. Om uit te leggen hoe wij te werk gaan, en wat de stand van zaken is. Ik zie dat onze aanpak altijd gesteund wordt, ook al moet er soms flink gepraat worden.'

Het NPRZ gaat nog 13 jaar door. Hoe lang doet u dit nog?

'Dit hele team is voorlopig nog niet klaar.'