Minister wil twee keer zoveel flex- en transformatiewoningen

Jaarlijks moeten er 15.000 flexwoningen en 15.000 woningen uit transformatie bijkomen als 'structurele flexibele schil', zo schrijft minister Hugo de Jonge (CDA) voor Volkhuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan de Tweede Kamer in een brief over de versnelling van de woningbouw.

Nationaal transformatieloket

Volgens De Jonge zijn er afgelopen tien jaar 'meer dan honderdduizend' transformatiewoningen gebouwd. Om tot jaarlijks 15.000 transformatiewoningen te komen heeft hij een Nationaal Transformatieplan gemaakt. Dat behelst onder andere afspraken maken met regio's en een verhoging van het transformatiebudget van 58 naar 80 miljoen euro. (Volgens het Nationaal Transformatieplan stonden in 2021 10 procent van de kantoren en 9 procent van de winkels leeg.) Ook komt er een 'Nationaal transformatieloket' om kennis en expertise te verspreiden.

Onzekerheden over eindwaardes

Flexwoningen, 'woningen die modulair zijn en daarmee gemakkelijk aanpasbaar, verplaatsbaar of demontabel zijn', hebben afgelopen jaren minder bijgedragen aan de nieuwbouw dan transformatiewoningen. De laatste twee jaar is de wijzer bij 5.000 flexwoningen per jaar blijven hangen. Hoewel er meer initiatieven zijn om flexwoningen te bouwen, blijven die vaak hangen 'op de onderliggende businesscases'. Oorzaken: 'onzekerheden over eindwaardes, verplaatsingskosten en (vervolg)locaties.'

Demontabel optoppen

Dat moet veranderen door prestatieafspraken met gemeenten en regio's en door kennisdeling. 'Het bevorderen van verdere innovatie, industrialisatie en circulariteit blijft voor flexwoningen van belang', vult De Jonge aan. Dat leidt tot bijvoorbeeld 'demontabel optoppen van galerijflats of (...) garageboxen.'

Oekraïense ontheemden

Volgens de minister zijn flex en transformatie 'de beste manieren om snel extra woonruimte toe te voegen (...) voor starters, studenten, statushouders, Oekraïense ontheemden, dak- en thuisloze mensen, jongeren die het huis uit willen gaan en mensen die vanwege een scheiding dringend woonruimte nodig hebben, of door ontslag, schulden of ziekte hun huis niet meer kunnen bekostigen en op korte termijn een nieuw onderkomen zoeken.' Uit de Woningbouwimpuls voor 2026 trekt De Jonge 100 miljoen euro naar voren.

Ingehuurde deskundigen

Een Taskforce versnelling tijdelijke huisvesting, bestaande uit drie leden en 'extra ingehuurde deskundigen', is bedoeld om de versnelling aan te jagen. Tot eind 2023 is er 12 miljoen euro voor de taskforce beschikbaar.

Onherroepelijke omgevingsvergunning

In zijn brief geeft de minister verder aan dat in de reguliere nieuwbouw voor 72 procent van de nog te bouwen woningen een onherroepelijke omgevingsvergunning ontbreekt. 'Daardoor kan de bouw niet starten en zijn opleverdata of zelfs realisatie onzeker.' Het kabinet heeft zich als doel gesteld om 100.000 woningen per jaar bij te bouwen.