Veel plannen, amper nieuwe woonwagens

Het aantal woonwagenstandplaatsen in Nederland is de afgelopen twee jaar met 49 toegenomen. Dat blijkt uit een onderzoek dat demissionair minister Hugo de Jonge naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Er is al lange tijd sprake van een tekort aan standplaatsen. Volgens de minister liggen er bij veel gemeenten wel plannen voor een significante uitbreiding van het aantal woonwagenstandplaatsen.

49 extra plaatsen

Uit de herhaalmeting blijkt dat eind 2022 Nederland 9.364 woonwagenstandplaatsen telde. Dit aantal is enkele honderden plaatsen hoger dan bij de vorige meting uit 2020. Dat lijkt een flinke toename, maar dit komt omdat bijzondere woonvormen, zoals stenen woningen op woonwagenlocaties, in de vorige meting niet waren meegeteld. In werkelijkheid gaat het maar om 49 extra plaatsen. Volgens de herhaalmeting heeft 55 procent van de gemeenten de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de behoefte aan woonwagenstandplaatsen en heeft 38 procent specifiek beleid opgesteld.

Onrendabel

Gemeenten geven in het onderzoek aan dat de onrendabele exploitatie van woonwagenstandplaatsen, de discrepantie tussen het beleidskader en de gemeentelijke mogelijkheden en een gebrek aan locaties om standplaatsen te realiseren roet in het eten gooien wat betreft de uitbreiding van het aantal standplaatsen. Ook het gebrek aan personele capaciteit wordt door gemeenten als knelpunt benoemd. ‘Bij veel gemeenten is jarenlang geen woonwagenbeleid gevoerd en zijn geen standplaatsen toegevoegd. Gemeenten moeten huisvestingsbeleid ontwikkelen voor de doelgroep en afspraken maken met woningcorporaties en de regio.’

Gemengde reacties

Het rapport is voorgelegd aan vertegenwoordigers van woonwagenbewoners. Deze zijn deels positief, bijvoorbeeld over het aantal uitbreidingsplannen. Uit het rapport blijkt namelijk dat bijna honderd gemeenten concrete plannen hebben om hun aantal standplaatsen uit te breiden. In totaal gaat het om 1028 nieuwe standplaatsen, ruim tien procent van het huidige aantal. Tegelijkertijd zijn woonwagenbewoners ook teleurgesteld. Ze hadden verwacht dat het landelijke beleidskader, dat sinds 2018 gemeenten verplicht om ruimte te bieden aan de cultuur van woonwagenbewoners, tot veel meer standplaatsen zou hebben geleid. Zij pleiten voor een grotere rol van het Rijk.

De Jonge kondigt aan het Besluit toegelaten instellingen te willen wijzigen om ervoor te zorgen dat woningcorporaties makkelijker geld kunnen investeren in de realisatie van nieuwe huisvesting voor woonwagenbewoners.