Regels 80 lokale energieprojecten versoepeld

Bij wijze van experiment mogen tachtig projecten voor lokale duurzame energieopwekking op bepaalde punten afwijken van de wet. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) geeft vier jaar lang ontheffing van diverse regels, waardoor het voor burgers makkelijker wordt om gezamenlijk duurzame energie op te wekken.

Zonnepanelen in de buurt

In een brief aan de Tweede Kamer schrijft Kamp dat lokale initiatieven een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het doel om te komen tot meer duurzame energie. Hij denkt dan bijvoorbeeld aan buurtbewoners die gezamenlijk zonnepanelen of een windmolen bezitten. De huidige wet- en regelgeving voorziet niet goed in dat soort initiatieven. De Gaswet en Elektriciteitswet dateren van het eind van de vorige eeuw en gaan uit van grootschalige en centrale opwekking van energie.

Twintig projecten per jaar

Vanaf 2015 wordt de wetgeving voor tien kleine (tot maximaal 500 aansluitingen) en tien grote (tot maximaal 10 duizend aansluitingen) projecten per jaar versoepeld, kondigt Kamp aan. Daarmee wil hij lokale opwekking van energie stimuleren en bekijken welke aanpassingen in de wet nodig zijn om dat in de toekomst te blijven steunen. De experimentregeling heeft een looptijd van vier jaar, daarna volgt een evaluatie.

Zelf tarief bepalen

De beheerders van lokale energieprojecten mogen in de experimenten onder meer zelf bepalen onder welke voorwaarden en tegen welke tarieven ze hun eigen opgewekte duurzame energie kunnen afnemen. Daarmee wordt het bijvoorbeeld beter mogelijk om duurzame energie in kleinere eenheden af te rekenen, bijvoorbeeld per kwartier. Zo kan energie goedkoop worden geleverd op het moment waarop de energie ook daadwerkelijk via  zonnepanelen of een windmolen wordt opgewekt. Bij kleine projecten mag bovendien het transport van elektriciteit naar afnemers in eigen handen blijven. Bij grote projecten blijft onafhankelijk netbeheer wel altijd een vereiste.

Vierhonderd energiecoöperaties

Het experiment geeft aan dat de rijksoverheid zelf ook erkent dat de huidige regels knellend en ingewikkeld zijn, zegt adviseur lokale duurzaamheiden oprichter van bureau Over Morgen, Erik Tissingh. Dat is positief, vindt hij. ‘Nederland bulkt van de initiatieven om lokale energievoorzieningen op te zetten. Op dit moment bestaan er meer dan vierhonderd energiecoöperaties. Die zijn lang niet allemaal actief, omdat het vaak goedbedoelende vrijwilligers zijn die te hoop lopen tegen ingewikkelde regels over netbeheer, wat wel en niet mag, welke vergunningen je moet aanvragen en hoe de fiscus ermee omgaat.’

Gemeenten moeten promoten en uitleggen

Om in aanmerking te komen voor de ontheffing van diverse regels, moeten de initiatiefnemers overigens wel weer aan allerlei voorwaarden voldoen, zegt Tissingh. Hij ziet dan ook een belangrijke rol voor gemeenten, die het experiment onder belangstellenden moeten promoten en uitleggen. Hij hoopt verder dat het experiment niet betekent dat overheden op de resultaten gaan zitten wachten. ‘Overheden – juist ook lokaal – moeten ondertussen wel verder gaan met obstakels wegnemen en kansen creëren. Anders liggen de ontwikkelingen vier jaar lang stil.’