Kaag en Braassem voor 50 miljoen het schip in

Door de waardedaling van door de gemeente Kaag en Braassem aangekochte gronden en de tegenvallende verkoop van het nieuwbouwproject Braassemerland moet de gemeente 46 tot 50 miljoen toeleggen op de grond.

Dramatisch
Wethouder Jan Uit den Boogaard (CDA) noemt het miljoenenverlies “dramatisch”. In 2004 begon de gemeente zelf met de ontwikkeling van het project. ‘In 2009 kwamen we na extern advies tot de conclusie dat het niet alleen lukte. Met ons motto “minder overheid, meer markt” zijn we toen aan een Europese aanbesteding begonnen.’

Risico’s verdeeld
Uit de aanbesteding is inmiddels een partij gevonden die samen met de gemeente het gebied in ontwikkeling wil brengen: de combinatie Volker Wessels Vastgoed/Verwelius Bouwen. 'Volker Wessels is financieel  solvabel en durft nu het risico voor de totale scope aan. Er zijn momenteel weinig bedrijven die risico’s kunnen nemen.’ De gemeente zet met hen een gemeenschappelijke exploitatiemaatschappij op die het gebied ontwikkelt. Het risico is dan verdeeld over de partijen. In Braassemerland zouden 1700 woningen worden gebouwd.

Scenario’s
De gemeente legt ook andere scenario’s voor aan de raad. De voorkeur van het college heeft het gunnen van de opdracht aan Volker Wessels. Een tweede optie die het college overweegt is om het gebied zelf te ontwikkelen. Dat kan met reeds aangekochte gronden, maar ook voor de totale scope. De andere opties zijn uitstel van de ontwikkeling, waarmee Braassemerland ook deels ontwikkeld kan worden, of stoppen met het project, waarmee bouwgrond weer landbouwgrond wordt. Die is wel minder waard dan bouwgrond. De gemeente stelt vast dat bij alle scenario’s de gemeente door de afwaardering een verlies tussen de 46 en 50 miljoen lijdt.

Niet alleen afwaardering
Uit den Boogaard legt uit dat in het bedrag niet alleen de afwaardering van de grond is verwerkt. ‘Ruim de helft van het verlies bestaat uit andere kosten. Er is al een ontsluitingsweg aangelegd voor 22 miljoen, waar Volker Wessels het risico niet voor neemt. Ook zijn er oude plankosten, een ontwikkelingsplan dat de prullenbak in kan en een groot rentebedrag.’ Het project heeft een boekwaarde van 56 miljoen euro. ‘Het verschil is de waarde van de aanbesteding. Dat is niet veel extra, nee. Maar de markt bepaalt de waarde van de grond en we weten nu de bouwwaarde.’ De voorkeur van Uit den Boogaard ligt bij de eerste optie, omdat Volker Wessels 50 procent van het risico neemt. ‘En bij winst ontvangt de gemeente 80 procent en Volker Wessels 20 procent.’

Belegging
Blijft over dat het gat van 50 miljoen gedicht moet worden. Van de algemene reserve van 53 miljoen is 10 miljoen vrij te besteden en 43 miljoen belegd. Uit die belegging moet het verlies betaald worden. ‘Door stopzetting van de beleggingen, krijgt de gemeente jaarlijks ongeveer 2 miljoen euro minder binnen dan begroot.’ Maar bezuinigingen alleen kunnen het gat waarschijnlijk niet dekken. Belastingverhoging lijkt onvermijdelijk. De raad moet op 2 juli beslissen waar het geld vandaan moet komen en welk scenario voor Braassemerland het beste is.

Worsteling
Binnen het college wordt met de ambtelijke top bekeken welke bezuinigingen mogelijk zijn. ‘We willen het stap voor stap doen. Eerst beslist de raad over Braassemerland. Daarna zoeken we een oplossing voor het tekort.’ Die oplossing moet voor de behandeling van de begroting van 2013 in november zijn gevonden. Met het risico dat de gemeente onder curatele komt heeft de wethouder rekening gehouden. ‘Je wordt pas een Artikel 12-gemeente als je op het maximum belastingtarief zit. Wij zitten daar 40 procent onder en dat betekent nog een gat van 1,7 miljoen.’ De wethouder heeft al in een sessie de situatie uitgelegd aan de bevolking en er volgt nog een sessie. ‘We doen ons best om het uit te leggen, maar de feiten zijn zoals ze zijn. De keuze is gemakkelijk, maar de boodschappen heel moeilijk. Het is een worsteling.’