Limburg probeert te voorkomen dat beken droogvallen

Waterschap Limburg gaat extra water uit het Kanaal Wessem-Nederweert halen om droogval van bekenstelsels in de provincie te voorkomen. Ook geldt vanaf vrijdag een gedeeltelijk sproeiverbod voor de zogenoemde kapitaalintensieve teelten. Deze sectoren, zoals de fruitteelt en de groenteteelt, waren tot nu toe uitgezonderd van het sproeiverbod dat al sinds half juli voor heel Limburg geldt.

Flora en Fauna

Het schap haalt met een pomp 400 liter water per seconde extra uit het kanaal. Een deel van dat water is voor het Brabantse schap Aa en Maas, de rest gaat naar het bekenstelsel. Zodoende hoopt het schap dat de beken blijven stromen. Beken herbergen meestal bijzondere flora en fauna, die afhankelijk zijn van stromend water.

Fruittelers in Limburg mogen vanaf vrijdag alleen nog overdag sproeien om te voorkomen dat de gewassen verbrandingsschade oplopen. Andere telers kunnen juist alleen 's avonds en 's nachts beregenen. De beperkingen gelden niet voor Maaswater, want daar gaat Rijkswaterstaat over, aldus het schap.

Vooral Limburg en Gelderland hebben veel zwemplassen die ontstaan zijn door zand- en grindwinning. De provincie Gelderland waarschuwt voor laagwater in deze diepe plassen. Door het lage water zijn de stranden heel breed, maar vanaf de waterkant kan de bodem snel steil aflopen. Zwemmers komen bijna meteen in diep water terecht. Voor kinderen en ongeoefende zwemmers is dat zeer gevaarlijk, aldus de provincie.

Bovenop gascrisis

De droogte in Nederland zorgt nog niet voor grote problemen voor zakelijke gebruikers van water, zoals bedrijven in de industrie. Dat zegt directeur Water Roy Tummers van de VEMW, belangenbehartiger van de zakelijke energie- en watergebruikers. 'Maar deze droogte moet niet te lang gaan duren want anders wordt het wel problematisch.' Alertheid is daarom geboden, aldus Tummers. De droogte komt bovenop de problemen die de industrie al heeft met de gascrisis in Europa.

De overheid kondigde woensdag aan dat Nederland officieel te maken heeft met een watertekort door de grote droogte. Tummers stelt dat de droogte verschillende problemen kan veroorzaken voor zakelijke gebruikers. Zo kan er schade ontstaan aan installaties door verzilting van water omdat zout zeewater het land binnendringt. Dat geldt volgens Tummers met name voor bedrijven in het westen, waaronder in de havens van Rotterdam en Terneuzen, maar ook in Delfzijl. Als het water zout wordt kan sneller corrosie en slijtage ontstaan.

Slechts aantal millimeter

De buien die in de loop van de dag over het zuiden en oosten van het land trekken, zullen geen rol van betekenis spelen in het neerslagtekort. Volgens Weeronline gaat het slechts om een aantal millimeter, te weinig om verlichting te brengen.

De komende uren trekt regen over Noord-Brabant en later krijgen ook delen van Gelderland, Overijssel en Limburg met wat neerslag te maken. In Limburg kan daar ook onweer bij zitten. Op de meeste plekken valt een millimeter of 5, verwacht het weerbureau. Heel lokaal kan het gaan om 10 millimeter. 'Zeker geen stevige buien', verduidelijkt meteoroloog Jaco van Wezel. 'De regen is fijn voor het gras, maar die gaat het grondwater niet bereiken. Daarvoor valt er te weinig.'

Bovendien zal een groot deel van de neerslag gelijk verdampen. Bij de huidige weersomstandigheden, zonnig en warm, verdampt ongeveer 5 millimeter per dag. 'De hoeveelheid die nu wordt verwacht, is eigenlijk gelijk weer weg', aldus Van Wezel. 'Voor de droogte brengen de buien dus geen verlichting.'

Adrennen

Boven de Ardennen valt in de nacht naar vrijdag naar verwachting wel een noemenswaardige hoeveelheid neerslag. Op grote schaal gaat het om meer dan 20 millimeter en lokaal kan er richting de 50 millimeter regen vallen. Omdat de bodem daar ook erg droog is en de neerslag daarom minder snel wordt opgenomen, zouden de buien tot overstromingen kunnen leiden.

De regen bij onze zuiderburen zou voor Nederland positief kunnen uitpakken. Van Wezel: 'Omdat de regen valt rondom het stroomgebied van de Maas kan die ook iets gaan doen aan de waterstand in ons land.'

Volgende week

Na de paar buien op donderdag en vrijdag blijft het volgende week zo goed als droog. Het neerslagtekort zal daardoor alleen maar toenemen. Pas tegen het eind van volgende week is weer kans op neerslag. Of dat regen van betekenis zal zijn, is volgens Van Wezel nog moeilijk te zeggen.

Nederland heeft door de aanhoudende droogte officieel een watertekort, zo kondigde de regering woensdag aan. Het schaarse water zal volgens wettelijke afspraken worden verdeeld, zodat dijken, veengebieden en zeer kwetsbare natuur zo lang mogelijk worden voorzien van water. In de komende weken volgen mogelijk meer maatregelen.

Sluizen dicht

Door de droogte is het waterpeil in het Kanaal Gent-Terneuzen zo laag dat de sluizen in Terneuzen minder vaak opengaan. Door die sluiting kunnen schepen dagelijks gedurende acht uur het kanaal niet op of af, waarschuwt het bedrijf achter de havens van Vlissingen, Gent en Terneuzen. Zeeschepen, binnenvaartschepen en sleepboten hebben daardoor te maken met langere wachttijden.

Het sluizencomplex in Terneuzen vormt een soort toegangspoort tussen de Westerschelde en het kanaal van de Zeeuwse stad naar Gent. Doordat er weinig regen is gevallen en minder water wordt aangevoerd vanuit België is het waterpeil in het kanaal lager dan normaal. Door de sluizen twee uur voor en twee uur na laagwater dicht te houden, voorkomen de Vlaamse en Nederlandse beheerders dat er te veel water wegstroomt in de Westerschelde. In het Oost-Vlaamse Evergem wordt de sluis zo goed mogelijk gevuld met schepen zodat die minder vaak open en dicht hoeft.

Voor schepen in het kanaal geldt ook dat ze maximaal 12,35 meter diep in het water mogen liggen, omdat anders gevaarlijke situaties ontstaan. Dit maximum gold ook in de zomers van de afgelopen twee jaar.

Noord-Nederland nog geen last

Nederland lijdt sinds woensdag officieel onder een watertekort, maar Noord-Nederland heeft daar nog geen last van. Het neerslagtekort is in Friesland, Groningen en het noordelijke deel van Drenthe een stuk lager dan in de rest van Nederland. Er is ook nog voldoende water om te beregenen en om sloten en andere watergangen door te spoelen.

Het heeft in het vroege voorjaar extreem hard en veel geregend in Noord-Nederland. Toen waren maatregelen nodig om overstromingen te voorkomen en overtollig water af te voeren. De grondwaterstand is daardoor flink gestegen. In de maanden daarna heeft het in het noorden ook vaker geregend dan in de rest van Nederland, aldus Wetterskip Fryslân. Afgelopen weekeinde viel nog ongeveer 20 millimeter regen, waar natuur en landbouw van profiteren.

De waterschappen in Noord-Nederland gebruiken water uit het IJsselmeer om voldoende zoetwater te hebben. Het waterpeil in het IJsselmeer is aan het dalen. Nu andere schappen water uit het meer hard nodig hebben om grote schade te voorkomen, gaan de noordelijke waterbeheerders zo zuinig mogelijk om met het IJsselmeerwater. In Friesland gaan de sluizen bij Harlingen minder vaak open om de instroom van zout water te beperken. Dan is er ook minder zoetwater nodig om de watergangen door te spoelen. (ANP/redactie)