Maak eens meer gebruik van studenten

Er staat ons nogal wat te wachten. Om onze maatschappij leefbaar en betaalbaar te houden, moeten we snel overschakelen naar een circulaire en klimaat neutrale economie. Als we kijken naar de doelstellingen, dan moeten bedrijven en overheden een flinke tand bijzetten.

In 2050 moet de economie volledig circulair zijn. Daarvoor moet in 2030 moet de Nederlandse economie voor de helft circulair zijn, dat betekent 50 procent minder verbruik van primaire grondstoffen, zowel mineraal, fossiel en metalen. Dat is in minder dan elf jaar. Elf jaar terug hadden we de kredietcrisis, ook een groot probleem, maar dit lijkt toch van een heel andere orde.

Op het gebied van het tegengaan van klimaatverandering moet de uitstoot van broeikasgassen met 49 procent zijn teruggedrongen in 2030 (en opzichte van 1990) en voor 95 procent in 2050. Ten opzichte van 2019 moeten we nog een ruwe 40 procent minder broeikasgassen uitstoten in 2030. Ook in elf jaar. PBL heeft de kosten becijferd op 2 tot 3 miljard per jaar afhankelijk van het type transitiepakket. Ook is becijferd dat de milieuschade in 2015 een grove 10 miljard was. Ook financieel gezien is er geen tijd te verliezen.

Omschakelen naar een circulaire en klimaatneutrale manier van produceren en consumeren is geen sinecure. Het sluiten van materiaalkringlopen bijvoorbeeld is voor menig bedrijf een uitdaging die zich niet alleen maar concentreert op het inzetten van gerecycled materiaal. Het heeft ook gevolgen voor alle zaken in het bedrijfsproces, zoals het ontwerp van een product en het verdienmodel. Voor elk bedrijf kan dat weer een heel ander traject zijn, en die trajecten vragen erg veel ondersteuning, ook vaak van andere vakgebieden. Dat kost tijd, geld en personele inzet.

Overheden werken aan circulair inkopen en circulair werken, met die verandering is ook personele inzet geboden. Maar de grootste uitdaging is vaak duidelijk te krijgen wat eigenlijk moet worden veranderd. En ook daarvoor zijn mensen nodig, maar dan het liefst met een andere blik, en dat zijn vaak mensen van buiten de organisatie.

Intussen studeren er per jaar duizenden studenten af van de universiteiten, en nog een veelvoud volgt onderwijs aan hogescholen. Die studenten leren over de laatste inzichten in techniek, management, financiën, administratie enzovoorts, en hebben vaak ook een frisse blik. Hierdoor zijn ze prima partners om overheid en bedrijfsleven te helpen met het zoeken naar nieuwe wegen die het overschakelen naar een nieuwe samenleving mogelijk maken. Docenten zijn ook op zoek naar afstudeeropdrachten van en stages bij het bedrijfsleven en de overheid. Bij het afstuderen is een student snel zes maanden bezig.

Voor elke duizend afstudeerders is er dan 500 fte per jaar beschikbaar. Alleen al bij de vier technische universiteiten (TU Delft, TU Eindhoven, Universiteit Twente en de WUR) studeerden in 2016 bijna 50.000 studenten. Als die gemiddeld 6 maanden over hun afstuderen doen, hebben we het over een potentie van meer dan 5000 fte per jaar, een flink corps verkenners voor onze nieuwe maatschappij. Overheid en bedrijfsleven doen er goed aan ook deze potentie in te zetten. Maak daarom eens contact met een universiteit of hogeschool met uw vraag op circulaire economie. We moeten vaart maken.

Jan-Henk Welink
Lees hier meer columns van Jan-Henk Welink