Rechters kritisch op noodbevel rond Greenpeace-protest Schiphol

Bestuursrechters hebben kritiek op de burgemeester van Haarlemmermeer die in december 2019 een tweedaags 'protestival' van Greenpeace op Schiphol Plaza verbood. De gemeente heeft volgens de bestuursrechters de vrees voor wanordelijkheden, op basis waarvan een noodbevel was afgegeven, niet voldoende aannemelijk gemaakt. Ook vindt de rechtbank Noord-Holland dat de burgemeester de opgelegde beperkingen rond de klimaatactie niet goed heeft gemotiveerd. Greenpeace spreekt van een overwinning.

Alternatieven onderzoeken

Greenpeace wilde met optredens van artiesten en koren op verschillende podia aandacht vragen voor het klimaatprobleem en de rol die Schiphol speelt bij CO2-uitstoot. Er mocht alleen buiten met maximaal tweehonderd demonstranten worden betoogd en niet in Schiphol Plaza, waar de marechaussee op de eerste dag meerdere betogers arresteerde.

De burgemeester gaf die dag een noodbevel af. Volgens Greenpeace en 28 individuele betogers had de burgemeester de betoging niet mogen beperken en ook het noodbevel niet mogen uitvaardigen. Ze krijgen deels gelijk van de rechtbank.

De gemeente mocht besluiten de betoging op Schiphol Plaza in zijn aangekondigde vorm niet toe te staan, aldus de bestuursrechters. Wel had de burgemeester alternatieven beter moeten onderzoeken. Zo is bijvoorbeeld 'niet gemotiveerd waarom het niet mogelijk was een beperkt aantal betogers op Schiphol Plaza toe te staan, op een afgebakende plek zonder daarbij attributen, podia en tenten te gebruiken'.

Niet genoeg om te vrezen

Over het uitgevaardigde noodbevel oordeelt de rechtbank dat het bevel mag worden afgegeven als er 'ernstige vrees is voor ernstige wanordelijkheden', maar is die vrees niet voldoende aannemelijk gemaakt. 'Zo blijkt niet wat voor gedrag de tweehonderd betogers op Schiphol Plaza tentoonspreidden en of zij zich allemaal op een plek bevonden of verspreid waren. Ook is niet duidelijk waar en hoeveel podia er op Schiphol Plaza waren geplaatst. Alleen het tegen de regels in toch op Schiphol Plaza demonstreren, is nog niet genoeg om te vrezen voor ernstige wanordelijkheden.'

'Deze uitspraak is een overwinning voor het recht op protest en iedereen die vreedzaam in actie wil komen voor een mooie toekomst', zegt Dewi Zloch van Greenpeace. 'Met deze uitspraak krijgt de burgemeester een flinke tik op de vingers van de rechter.'

Over twee weken demonstreren omwonenden van de luchthaven op Schiphol. 'Wij rekenen erop dat de burgemeester dan wel zorgt dat al deze mensen hun grondrecht op protest kunnen gebruiken', aldus Greenpeace.