'Woningmarkt vast door geringe doorstroming ouderen'

De gebrekkige doorstroming van ouderen van grote naar kleinere woningen is de belangrijkste oorzaak van de woningcrisis. Dat zegt 55 procent van de gemeenten die vragen beantwoordden van de NOS en regionale omroepen. Als er meer doorstroming bij ouderen zou zijn, luidt de conclusie, zou de woningmarkt er beter voorstaan.

Haperende woningmarkt

Er zijn echter nauwelijks geschikte en betaalbare appartementen beschikbaar, dus de doorstroming en de woningmarkt stokken, zeggen gemeenten tegen de NOS. Vooral in Limburg, Overijssel, Gelderland en Zuid-Holland ervaren gemeenten het zo. 191 gemeenten, zowel grote als kleine, deden aan het onderzoek mee.

Rol provincies

Opvallend genoeg worden stikstofregels, makelaars, huisjesmelkers en erkende asielzoekers die recht hebben op een woning nauwelijks genoemd, hoewel dat belangrijke onderwerpen zijn in Tweede Kamerdebatten. Veel gemeenten klagen over stroperige procedures en de rol van provincies, die zich te veel zouden bemoeien met de planning.

Einde verhuurderheffing

Meer dan twee op de drie gemeenten denken dat afschaffing van de verhuurderheffing voor corporaties een belangrijk maatregel is om de woningcrisis op te lossen. Het nieuwe kabinet gaat een einde maken aan deze belasting. Een op de drie gemeenten noemt het invoeren van een zelfbewoningsplicht.

Redactie

De redactie van Binnenlands Bestuur

Bekijk alles van Redactie

Reacties: 28

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Maak een account Login

Boris / ambtenaar

Altijd maar weer die ouderen...

Dat er wekelijks 800 zieltjes - nota bene in coronatijd ons land binnenkomen - blijft natuurlijk taboe.

Frits

OK, dus het overheidsbeleid is er jarenlang op gericht om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen zodat ze minder een beroep doen op de verzorgingsstaat en wanneer dat lukt dan ben je als oudere de anker die de hele woningmarkt tot stilstand brengt?

Een beter asielbeleid (lees: stop), meer aandacht voor behoeftegericht bouwen door woningcorporaties, een fatsoenlijke indexering van de pensioenen om er maar eens een paar te noemen zijn stuk voor stuk betere maatregelen dan te zeuren over ouderen die gebruikmaken van hun woonrecht.

Piet / Jeugdzorg

De primaire oorzaak van de woningcrisis is de groei van het aantal huishoudens met 850.000 in twaalf jaar tijd. Nederland heeft sinds 1900 de snelst groeiende bevolking van heel West Europa, twee keer boven het Europees gemiddelde. Mag het alsjeblieft een tandje minder? Laten we ophouden oorzaak en gevolg door elkaar te halen. Er is de komende twaalf jaar nog een keer een groei geprognosticeerd van 850.000 huishoudens. Heeft mevrouw Kaag net haar miljoen woningen gebouwd, kunnen we weer aan de slag. Want oh de vergrijzing!! Ach ach, volgens D66 is immigratie de beste hoop voor de economie. Ophouden met die onzin, Japan heeft ook geen immigratie, gaat uitstekend daar, zeer welvarend land gebleven.

per / gepensioneerd

De fout ligt bij de politiek ,gemeenten en de regelgeving, men moet nooit gaan wijzen naar ouderen die van de politiek te horen hebben gekregen dat ze zoveel mogelijk thuis moeten blijven wonen met aanpassingen aan het huis indien nodig.

Bert

Beetje het niveau waarop een aantal gemeenten acteren. En dan moet de Omgevingswet nog komen. Zijn genoeg grondeigenaren waaronder veel boeren die zelf woningbouw willen realiseren maar krijgen vaak nee te horen van diezelfde gemeente. Gaat puur om grondhonger, macht en geld.Tijd voor zelfreflectie.

Telkens weer die olifant in de kamer die genegeerd wordt: immigratie.

Helaas zijn we met Rutte IV/Kaag I nog ver weg van een echte oplossing. Want Rutte hanteert Nederland als BV Nederland en Kaag als NGO Nederland.

Voor Rutte ligt er mogelijk een neoliberale kans door minder spanning op de arbeidsmarkt aan te brengen. Op deze manier kunnen ook de komende jaren echte loonstijgingen uitblijven (waarbij de voordelen voor een kleine groep ondernemers zijn en de nadelen maatschappelijk moeten worden opgelost) en voor Kaag ligt er de kans om Nederland nog meer te "verrijken" met Midden-Oosterse diversiteit.

Ondernemen en deugen op kosten van de inwoners van Nederland zonder dat het hun een cent kost . En zonder dat electoraal Nederland een kans krijgt om het op de politieke agenda te krijgen want de olifant in de kamer is bij de mainstream politieke partijen geen bespreekbaar onderwerp.

Hans / afdelingsmanager

Ziende blind en horende doof kunnen ze bij de overheid nog steeds met het (politiek correcte) vingertje wijzen, maar problemen oplossen is er niet meer bij. Maar de wal zal het schip keren...

de jong / ambtenaar

Het is geliefde link in bepaalde kringen: immigratie en woningnood. Want het streept zo lekker makkelijk tegen elkaar weg en als je al een hekel aan immigratie hebt, dan is woningnood (na werkloosheid, maar dat gaat nu even niet want die is er niet) een handig argument. Ze pikken onze banen en huizen in. Grondslag onder die gedachte is: mensen van buiten horen hier niet tenzij we ze kunnen gebruiken ten eigen voordeel (in de tuinbouw bijvoorbeeld maat ook dan hebben sommigen nog het liefst dat de arbeidsmigranten in een tent lanhs de kant vd weg slapen). Kortom, immigratie als multi inzetbare oorzaak voor al het leed dat ons overkomt. Helaas, de huidige woningcrisis is het resultaat van een extreem ver doorgevoerd marktdenken uit de koker van de VVD. Stef Blok was er trots op dat het ministerie van Volkshuisvesting kon worden opgeheven. De corporaties (van oudsher een sociaal democratisch en confessioneel bolwerk, de liberalen van weleer hadden voor huisvesting de corporaties niet nodig) is het werken onmogelijk gemaakt. Niet de vraag naar woningen maar de politieke keuze om daar niet in te willen voorzien (waardoor de woningbouwproductie dramatisch gedaald) is de oorzaak vd huidige woningcrisis.

Ab / beleidsmedewerker

@DeJong, visie is een plan hebben over hoe Nederland er over 30 jaar uitziet. Naar algemene, objectieve, wetenschappelijke maatstaven moeten we af van overbevolking, overconsumptie, de vleesproductie etc. Dat plan, daar (!!!) moet het mee beginnen. Om te zetten dat de woningnood is ontstaan doordat we te weinig bouwen, is een hele merkwaardige redenering. Nu heeft de politiek wel plannen of zijn eigen plan. Bij VVD is dat geld verdienen aan publieke problemen, bij het CDA is dat geld verdienen met varkensstallen en bij D66 is dat het toewerken naar een grote, stedelijke, overbevolkte LHBTI heilstaat. D66 is voorts de enige politieke partij die bevolkingsgroei echt promoot. Hoe is dat mogelijk voor een partij met een “groen” logo.

Nico uit Loenen / gepensioneerd rijksambtenaar

Ik denk dat D66 t.z.t. "soylent green" gaat promoten als het hier te druk wordt en de VVD dure oneconomische oudedag verder uitholt. zie: https://www.vvd.nl/standpunten/aow/ en https://nl.wikipedia.org/wiki/Soylent_Green

@Nico, dat ziet er dan niet mooi uit. De nieuwe coalitie heeft geen rem gezet op de overbevolking. Het gaat door. Sigrid Kaag zegt in haar HJ Schoo lezing dat immigratie “de beste hoop voor de economie is”. D66 is een pro-immigratiepartij pur sang en heeft een zwaar stempel op de coalitie gezet. De ongebreidelde import van de personeel uit de MOE landen voor distributiecentra, slachterijen, tuinbouw, het gaat gewoon door, de asielmigratie, het wordt nog erger, de gezinshereniging etc. Op naar “Soylent green”.

H. Wiersma / gepens.

De woningmarkt is vastgelopen door (in willekeurige volgorde):

1. de lage rente.

2. de bureaucratische en stroperige planologische - en bouwvoorschriften

3. de rigoureuze huurverhogingen van de laatste jaren (daardoor zijn er veel potentiële huurders op de kopersmarkt gekomen en is de druk op koopwoningen aanzienlijk toegenomen).

4. de invoering van de verhuurdersheffingen.

5. het onvoldoende bouwen naar behoefte (het bouwen van traditionele rijtjeswoningen in plaats van meer levensbestendige woningen die de doorstroming kunnen bevorderen).

7. de afname van de gemiddelde woningbezetting.

8. de toename van het aantal echtscheidingen.

9. de toename van immigranten.

10. de stikstof, Pfas en Pas problematiek.

11. onvoldoende (opgeleid) personeel in de woningbouwsector.

De totale problematiek ligt dus wel wat genuanceerder en is een gevolg van meer dan 10 jaar slecht woonbeleid.

Derhalve een nogal tendentieuze en BB onwaardige kop en bovendien een artikel zonder inhoud.

Rik / journalist

Het dorre hout heeft het weer eens gedaan.

Als je de kop boven dit stuk leest.

Toine Goossens

De spijker op z'n kop @Spijker. Ik ervaar het gebrek aan doorstroming dagelijks in de wijk Tuindorp Utrecht.

De 2 kerken in de wijk, de Tuindorpkerk en de Pauluskerk, bereiken via hun sociaal maatschappelijk werk ca. 80% van de 80 plussers in de wijk. Nog nooit heeft een beleidsanalist zich daar gemeld om eens over de oorzaken te spreken. Alles wordt vanuit een ivoren toren, fout, beredeneerd.

Er zijn geen alternatieven voor verhuizing. Het kopen van een appartement in de directe omgeving is niet mogelijk. Er wordt niets gebouwd. Dat is regelrecht de schuld van het lokale bestuur.

Huren kan dus wel. De opbrengst van de woning bij verkoop rendeert niet. Dan gaan ouderen afwegen hoelang zij de hoge huren kunnen betalen. Die periode is zo kort dat zij allemaal in de bestaande woning blijven wonen.

Hurende ouderen hebben helemaal het nakijken. Zij wonen relatief goedkoop, wonen al lang in de woning, en kunnen dat met hun kleine inkomen net opbrengen. De hoge huren van de nieuwbouw echter in het geheel niet. Zij hebben geen enkel alternatief, en zo blijven ook zij, noodgedwongen, in het huis wonen.

De onmogelijkheid voor doorstroming voor ouderen legt glashard de schadelijke huisvestingspolitiek van de achtereenvolgende kabinetten Rutte bloot. Schuldige: alle grote partijen die aan die kabinetten hebben deelgenomen.

De participerende burger moet het allemaal maar zelf uitzoeken.

De catastrofale ingreep van de regering en de DNB na de financiële crisis heeft ook grote invloed. Als gevolg van die ingrepen is het kopen van woningen door de doorsnee burger volstrekt onmogelijk gemaakt. In Utrecht zijn zeer veel nieuwbouwprojecten toen gesneuveld. Ondanks dat de gemeente bereid bleek om de grondprijs flink naar beneden aan te passen. De DNB deed het financieren van woningen volledig op slot.

Daarmee zijn de deuren vol opengezet voor het investeren in verhuur woningen. Daar gelden andere financieringseisen. Hoe desastreus dat heeft gewerkt merken ouderen en jongeren elke dag.

Ouderen kunnen geen kant uit en jongeren betalen zich scheel aan huur en kunnen niet sparen om ooit nog eens een huis te kopen.

Huisvesting is een van de grote mislukkingsdossiers van de laatste 20 jaar. Er is een totaal gebrek aan doordacht beleid. In dit geval met name op rijksniveau. Er wordt niet in scenario's gedacht, er wordt niets doordacht voor de gevolgen op de lange termijn. Het is allemaal hapsnap, passend bij het denkvermogen van de politici in Nederland.

@Spijker, die kop staat tussen quote's en is sarcastisch bedoeld om discussie te genereren. Alle punten die je noemt zijn relevant maar de 2 hoofdredenen van de obstipatie zijn het negeren van de CBS bevolkingsstatistieken die duidelijk maken waar het naar toe gaat en het gebrek er tijdig op te reageren. Mee eens @Toine, hap snap ¨beleid¨ zonder enig inzicht en niet toekomstbestendig blijven bouwen in uiterwaarden en veenweide gebied i.p.v. 100 km landinwaarts.

P.S. ooit gedacht dat als je het spoor naast Tuindorp oversteekt je in een ander land terecht komt?

De kop staat tussen aanhalingstekens omdat het een citaat is uit een onderzoek van de NOS en lokale omroepen onder gemeenten. Het zijn gemeenten die dit (honkvaste ouderen) het vaakst als oorzaak voor noemden. Het is dus een opiniepeiling onder gemeenten, geen (wetenschappeilijke) analyse...

Marcella / Jurist

En vermoedelijk willen niet alle ouderen naar een appartement. Ik denk dat velen een tuin wensen na een werkend leven. Daar is dan tijd voor. En een logeerkamer voor hun (klein-)kinderen.....

Petra

Nou, ik maak me er niet zo druk om. Onze nieuwe minister van VTWonen heeft vast héle goede oplossingen voor het woningtekort. NOT.

Gelukkig hebben de meeste ouderen met een eigen woning geen gat in hun hand. Melk ze nog verder uit gemeenten. Treurig.

Tom / Bestuurlijk jurist

De komende 20 jaar gaat er in ieder geval nog niets veranderen op de woningmarkt. Daarvoor zijn de problemen simpelweg te lang genegeerd en nu dus te groot. Als starter op de woningmarkt hoef je de komende jaren nergens op te rekenen.

Een deel van de oplossing zou de Omgevingswet moeten zijn. Zoals alle ambtenaren in gemeenteland allang weten is die 'oplossing' één grote grap. Eenvoudiger wordt het niet en beter ook niet. De minister stelt zelfs voor, tegen alle adviezen in, om vast te houden aan de invoeringsdatum van 1 juli. Als 1 juli inderdaad blijft staan zal het alleen maar voor nog meer vertraging zorgen.

De komende jaren moet er vooral ingezet worden op een drietal aspecten. De eerste is ervoor zorgen dat de rente weer normale vormen aanneemt. Dat is helaas niet iets waar Nederland veel invloed op heeft maar zou wel een speerpunt moeten zijn. De tweede is de bevolkingsgroei remmen in de breedste zin van het woord. Nederland is vol. Het derde punt is dat het overgrote deel van de nieuwbouwwoningen moet bestaan uit één/twee persoonswoningen. Zo kunnen de ouderen doorschuiven en kunnen jongeren hun eerste woning kopen. We moeten ons ook maar eens beseffen dat niet iedereen in een vrijstaande woning met een hectare grond kan wonen. Dat de prijzen van dit type woning dan verder oploopt is enkel voor een klein deel van Nederland 'lastig'.

@Tom,

Hilarisch wat u zegt over het bouwen van woningen voor 1 á 2 personen. Dat doen de grote gemeenten namelijk al. Zij bouwen volop konijnenhokjes van 45 tot 65 m². U droomt als u denkt dat ouderen daar naar toe gaan.

Denk aan het project Merwede in Utrecht. Dat wordt de dichtstbevolkte wijk van Utrecht. De konijnenhokjes worden dicht op elkaar gestapeld.

Dus is het privé bezit van een auto verboden. Wie nog goed ter been is kan, met een beetje geluk, een plek in een van de weinige parkeergelegenheden aan de rand van de wijk bemachtigen. Ouderen gaan het risico niet lopen dat zij niet van deur tot deur kunnen reizen.

De jongeren die daar gaan wonen, trekken bij het 1e zonlicht massaal de straat op en het parkje in. Daar gaan ouderen niet bijzitten, zij voelen zich daar niet senang.

Ouderen wensen 4 kamerwoningen waar zij voldoende afstand tot elkaar kunnen bewaren, zij zitten namelijk niet graag op elkaars lip, en waar zij de kleinkinderen op bezoek kunnen krijgen. Dat gaat inderdaad nog wel 20 jaar duren voordat gerealiseerd wordt. De doorstroming zit definitief op slot.

@Toine: Dat is dus precies het probleem in dit land. Iedereen wil een vrijstaande woning met een hectare grond. Er zijn heel veel mensen in Nederland die prima in een kleinere woning zouden kunnen leven. Echter wil iedereen een garage, 4 slaapkamers, een hobbykamer, een bijkeuken, een inloopkast en weet ik veel wat nog meer. Misschien moeten we maar eens accepteren dat dit niet kan in een land als Nederland. De 45 tot 65m2 is te klein voor een normaal gezin maar de trend is dat veel mensen scheiden en die willen allemaal een woning. Als je alleen bent heb je veel minder ruimte nodig. De ouderen moeten ook maar eens accepteren dat tijden veranderen.

De verwijzing naar de parkeerplaatsen slaat nergens op want bij een nieuwbouwwijk kun je prima rekening houden met het aantal parkeerplaatsen per woning. De woning wordt er wellicht wat duurder op maar het is misschien niet anders.

Als bovenstaande gewoon als beleid wordt doorgevoerd de komende 20 jaar dan veranderd het beeld wellicht ook vanzelf bij mensen. In andere landen werkt het ook prima. Beleid hoor je niet te maken voor 4 jaar en dat is waar het steeds fout gaat bij het oplossen van dit soort grote problemen. Het gaat vooral om gedragsverandering.

emmen / medewerker

Misschien toch handig om het bejaardenhuis weer in te voeren voor ouderen en niet voor alleen zieke ouderen.

Aanleunwoningen zijn er ook bijna niet meer voor ouderen. Misschien moeten we daar weer eens over nadenken. Ook gezelliger voor ouderen als ze met hun partner kunnen verhuizen.

Elisabeth Nymus / schrijfster jeugdroman"Seksueel Misbruik" en volwassenroman "Vrouw van"

Ze hadden nooit de bejaardenhuizen moeten opdoeken. De enigste mogelijkheid nu is om versneld de oude bejaardenhuizen weer in te voeren en de scheiding van zorg en wonen ongedaan te maken. Nu kunnen bejaarden met minimum inkomen nergens naartoe!

Tweede optie is levensloop bestendig te gaan bouwen, maar dat gaat pas werken in de toekomst!

Sanne

Het woningnood-probleem bestaat al veel langer, maar dan moet je de geschiedenis goed kennen.

Na de 2e wereldoorlog was er al woningnood en woonden jonge mensen bij anderen in, die daar ruimte voor hadden.

Mijn ouders moesten in 1969 ook nog eerst een jaar of 2 inwonen bij mijn grootouders voordat er een huurwoning beschikbaar kwam. Midden jaren '70 lag er in de directe omgeving van Schiphol bijvoorbeeld een bouwverbod op verschillende potentiële bouwlocaties. Zodoende bleef de woningnood hoog in deze regio. Pas na menig demonstratie werd zo'n bouwverbod wel eens opgeheven: als 5-jarige heb ik dat mogen doen. Maar de woningbouw, die zo gerealiseerd werd, waren voornamelijk koopwoningen en minder sociale huurwoningen.

Om zelf een sociale huurwoning te bemachtigen heb ik ook een flink aantal jaren moeten wachten en kwam in een andere gemeente terecht. En nu? Het is nog altijd lastig dat je lang moet wachten op een huurwoning. Maar aangezien er vooral dure koopwoningen worden gebouwd en nauwelijks sociale huurwoningen houden gemeenten zelf de woningnood in stand. Zij geven immers de vergunningen af om op locaties dure en grote koopwoningen te bouwen in plaats van sociale huurwoningen. Bovendien wordt er bij de woningbouw in het algemeen vooral gebouwd voor gezinnen, terwijl er ook veel alleengaanden zijn die wel wat groter/ruimer willen wonen dan het al eerder genoemde 'konijnenhok'. Bijvoorbeeld omdat zij als ZZP'er werkzaam zijn en voornamelijk thuis werken.

De ouderen van nu, waaronder dus mijn ouders, geef ik op zich gelijk: dat ze blijven zitten in de woning waar ze al lang wonen. Met vrij eenvoudige aanpassingen kan dat ook. En als ze iemand zouden willen laten inwonen? Dan moet a.s.p. onder meer de AOW-regels veranderd worden, zodat zij zonder financiële consequenties dit kunnen doen. Maar dat is waarschijnlijk nog niet 'gezien' door gemeenten.

Ouderen en asielzoekers aanwijzen als oorzaak voor de woningnood? Dat is je er met een 'Jantje van Leiden' vanaf maken en laat zien dat er 'kort-door-de-bocht' geredeneerd wordt om maar snel iets te kunnen roepen.

henk

Wat een onzin. Ook hier weer wordt (net als eerder de ongevaccineerden bij de Corona) gebrandmerkt als dader. En dat zonder enig bewijs. Deze kortzichtige denkwijzen is iets van deze tijd helaas en zou wat mij betreft strafbaar moeten worden in de categorie smaad en laster.

De belangrijkste oorzaken van de problemen op de woningmarkt zijn en dat weet iedereen inmiddels:

1 het uitfaseren van de corporaties door De VVD

2 de bezuinigingen vanuit de regering naar de gemeenten die daardoor verplicht waren grond te verkopen

3 het uitkleden van gemeentelijke teams die belast waren met planontwikkeling en uitvoering ( bestemmingsplannen, projecmanagement, architectuur etc

4 het toepassen van extreme verdienmodellen bij woningbouw (grondprijs opdrijving door speculanten)

Piet / Gepensioneerd

Kent u het begrip “conditio cine qua non”? Dat wil zeggen dat als een bepaalde omstandigheid er niet was geweest, dan had het probleem zich niet kunnen voordoen. De groei van het aantal huishoudens is een dergelijke omstandigheid. Als het aantal huishoudens niet was gegroeid, dan was het probleem er niet. Er zou dan misschien wel een tekort kunnen zijn aan een bepaald TYPE woning, maar het aantal huishoudens ten opzichte van het aantal woningen blijft gelijk. Het aantal huishoudens is in 12 jaar gestegen met maar liefst 850.000. Oorzaak: immigratie en wijziging samenstelling huishoudens.

@Tom,

Hilarisch dat u denkt dat u uit kunt maken wat goed is voor de huisvesting voor ouderen. Daar gaat u niet over, daar gaan de ouderen zelf over.

Het zijn niet uw normen en waarden die de realiteit op het gebied van woningbouw bepalen, maar de wensen en de opofferingen die burgers zich voor die wensen willen getroosten.

Of wilt u soms naar een soort China model toe? Een politiestaat waar het individu volledig is uitgevlakt.

De afgelopen zomer trokken de jongeren die in Utrecht in die konijnenhokjes wonen massaal de parken in bij de 1e zonnestralen. Dat heeft zeer veel overlast gecreëerd.

Burgers willen helemaal geen ha grond om zich heen, dat is framen wat u doet, u vervormt de werkelijkheid om uw en alleen uw mening op de voorgrond te krijgen. Ik vind dat verderfelijk.

Deel dit artikel

Redactie

Lees meer

VNG wil ‘scheids’ op interbestuurlijk speelveld

Utrecht meet 'nieuwe economie'

Miljoenenkorting kan volgens BZK prima: ‘40 miljard eigen vermogen’

‘Zonder financiële draagkracht geen wethouders’

Onderzoek Griekse miljardenfraude met EU-gelden

VNG wil ‘scheids’ op interbestuurlijk speelveld

Utrecht meet 'nieuwe economie'

Miljoenenkorting kan volgens BZK prima: ‘40 miljard eigen vermogen’

Reacties: 28