Pensioenen

Toen ik als zzp’er werkte, zette ik geld opzij voor mijn pensioen. Maar vervolgens moest ik het ergens plaatsen en daarom ging ik uitzoeken wat voor mij de gunstigste optie was. Een complexe zoektocht was het gevolg. Spoiler: een eenduidig antwoord heb ik niet gevonden.

Inmiddels schrijf ik voor mijn werk over pensioenen en zodoende bezocht ik onlangs een cursus. De dag begon goed: de eerste spreker vertelde dat de regels en data zo complex zijn dat in een kamer vol experts het goed mogelijk is dat iedereen langs elkaar heen praat. (De sprekers waren duidelijk kundig, maar als zij hadden moeten overleggen over een nieuw pensioenstelsel dan waren ze het niet eens geworden.)

Te midden van alle complexiteit moet een nieuw pensioenstelsel komen. De last van het doorgronden daarvan moet niet op de schouders van burgers komen te liggen. Dat gebeurt wel als er een maatschappelijke verschuiving is van collectief naar individueel risico, zoals nu het geval is. Dat er waarschijnlijk geen verplicht pensioen komt voor zelfstandigen hoort daarbij en dat is een gevaarlijke neiging, want voor velen blijft het een blinde vlek. Ik blijf me bezig met zoeken naar de gunstigste optie voor mijn pensioen, maar dat doe ik omdat ik het leuk vind (iets dat ik alleen hier toe durf te geven).

Een jaar geleden schreef ik een serie over pensioenblindheid bij ambtenaren: momenten in het leven die veel invloed hebben op de pensioenopbouw, zoals scheidingen. Op dat soort chaotische momenten wordt het pensioen naar achteren gedrukt. Als het zwaartepunt van de pensioencomplexiteit naar de ambtenaren verschuift dan ben ik ervan overtuigd dat de pensioenblindheid sterker wordt. Dat moeten we voorkomen.

De sociale partners moeten de last van complexiteit dragen, die doorgronden en zodoende het best mogelijke pensioenstelsel ontwerpen. Het moet er snel komen – eigenlijk had het er al moeten zijn. En het moet vervolgens ook nog eens uitlegbaar zijn aan de (potentiële) deelnemers. Dan kunnen die zich richten op werken en sparen.