Koopkracht daalt in vergrijsde gemeenten

In kinderrijke gemeenten stijgt de koopkracht het hardst. In gemeenten daarentegen met relatief veel gefortuneerde gepensioneerden is de koopkrachtontwikkeling juist negatief.

Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van regionale cijfers over de koopkrachtontwikkeling over 2016 en 2017 die vandaag voor het eerst zijn gepubliceerd.

Hoge inkomens

In 2017 had Renswoude de sterkste koopkrachtgroei met in doorsnee 1,4 procent. In Rozendaal, met relatief veel gepensioneerden met hoge inkomens, ontwikkelde de koopkracht zich het minst voorspoedig en daalde met 0,5 procent.

Eerder al meldde het dat de koopkrachtontwikkeling van de Nederlandse bevolking vorig jaar met gemiddeld 0,5 procent was gegroeid. Werknemers gingen er het meest op vooruit, terwijl de koopkracht van gepensioneerden afnam. De koopkracht van paren met kinderen nam relatief sterk toe met in doorsnee 1,8 procent.

Kinderen

Uit de nieuwste, meer gedetailleerde cijfers, blijkt dat de regionale koopkracht afhankelijk is van het type huishouden. In lijn met de landelijke ontwikkeling, steeg de koopkracht het meest in gemeenten met relatief veel paren met kinderen en werkenden. Bij paren met kinderen kwam dat deels door een hoger kindgebonden budget.

Als eerder gemeld, had Renswoude in 2017 de sterkste koopkrachtgroei met 1,4 procent. Het aandeel paren met kinderen bedroeg in die Utrechtse gemeente 39 procent en bij 53 procent van de huishoudens vormde het inkomen als werknemer de belangrijkste inkomensbron. Landelijk waren deze percentages respectievelijk 26 en 52.

Bovengemiddeld pensioen

In gemeenten met relatief veel gepensioneerden met een substantieel aanvullend pensioen nam de koopkracht het minst toe en in sommige gevallen daalde deze zelfs. In Rozendaal daalde de koopkracht in 2017 het meest met in doorsnee 0,5 procent. De kleine Gelderse gemeente telt relatief veel pensioenhuishoudens, 43 procent tegen 28 procent landelijk, met veelal bovengemiddelde pensioenvoorzieningen.

Lage welvaart

Hoge inkomens blijken volgens de CBS-cijfers dus geen garantie voor een koopkrachtstijging. ‘De koopkrachtontwikkeling geeft inzicht in de verandering van het gestandaardiseerd huishoudensinkomen, maar zegt niets over het welvaartsniveau van huishoudens. Gemeenten waar de koopkracht stijgt, maar waar veel huishoudens met relatief lage inkomens wonen, houden een overwegend lage welvaart. Gemeenten met een koopkrachtdaling, maar naar verhouding veel hoge inkomens, blijven gekenmerkt als overwegend zeer welvarend. Rozendaal is hier een mooi voorbeeld van. Hoewel er sprake was van een koopkrachtdaling, lag het gestandaardiseerd inkomen hier in 2016 op het hoogste niveau van Nederland met in doorsnee ruim 37.000 euro. In de gemeente Groningen daarentegen, steeg de koopkracht met 0,4 procent, maar was het doorsnee inkomen met krap 19.000 euro het laagst van heel Nederland’, aldus het CBS.