Introspectie
Wilke was nauw betrokken was bij de vorige week stukgelopen onderhandelingen over AOW-leeftijd. Het mislukken van de onderhandelingen dwingt volgens Wilke ‘tot introspectie’. Hij heeft nog maar weinig vertrouwen in het poldermodel. Volgend jaar bestaat de SER 60 jaar en dat is volgens hem een goed moment om ‘waardig afscheid’ te nemen van dit instituut. De SER oogt nog wel als een soepel lopende compromismachine, maar dat is schijn, stelt Wilke op de Opiniepagina van het blad Binnenlands Bestuur.
Polderen
Het grootste gevaar voor het Nederlandse poldermodel is volgens hem het groeiende populisme. De burger accepteert geen ongerief en wil duidelijke oplossingen voor alle ongemakken. Wilke: ‘De essentie van het polderen staat haaks op deze trend.’ Compromissen zoals die worden bereikt in de SER zijn taai en vaak zelfs onbegrijpelijk. ‘Niemand is echt tevreden’, stelt Wilke, ‘De polder levert spullen die niet of slecht verkocht worden.’ Hij verwacht niet dat de SER zich kan aanpassen. ‘En ik hoop dat de raad dit ook niet zal proberen.’
Wispelturig electoraat
Wilke meent wel dat de SER als bron van legitimiteit zal worden gemist, indien het adviesorgaan daadwerkelijk zou verdwijnen. Voor klassieke politieke partijen bieden de SER-adviezen de broodnodige extra legitimiteit bij impopulaire sociaal-economische beslissingen. Die legitimiteit krijgen zij nauwelijks meer van het wispelturige electoraat, stelt Wilke.
Kroonlid: SER overleeft populisme niet
Het Nederlandse poldermodel voldoet niet meer. De Sociaal-Economische Raad, icoon van het polderen, kan daarom maar beter verdwijnen,…
Wispelturig electoraat
Wilke meent wel dat de SER als bron van legitimiteit zal worden gemist, indien het adviesorgaan daadwerkelijk zou verdwijnen. Voor klassieke politieke partijen bieden de SER-adviezen de broodnodige extra legitimiteit bij impopulaire sociaal-economische beslissingen. Die legitimiteit krijgen zij nauwelijks meer van het wispelturige electoraat, stelt Wilke.
Wilke meent wel dat de SER als bron van legitimiteit zal worden gemist, indien het adviesorgaan daadwerkelijk zou verdwijnen. Voor klassieke politieke partijen bieden de SER-adviezen de broodnodige extra legitimiteit bij impopulaire sociaal-economische beslissingen. Die legitimiteit krijgen zij nauwelijks meer van het wispelturige electoraat, stelt Wilke.
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dat zou erg onverstandig zijn. Waarom zou men zich neerleggen bij wat populistische tegenwind?
Ophouden met praten met elkaar zorgt er niet voor dat zaken beter worden.
Ik kan me er iets bij voorstellen dat die neiging ontstaat. Zou dramatisch zijn. Beter zou zijn als de politieke leiders zorg zouden dragen voor een steviger positie van instellingen als een SER. In die richtingen zat en zit onze kracht, ondanks de tegenwind. Met Dokoe eens, het is belangrijk dat aan die tegenwind gewerkt wordt.
Flauwekul! het poldermodel heeft altijd prima gewerkt. Er is geen enkele reden om dit afgeschaffen omdat de populitische partijen (PVV, SP) in opkomst zijn.
het stuklopen van het AOW-overleg in de SER vindt zijn oorzaak in de opstelling van de FNV, in de persoon van mw. Jongerius. Als die wordt vervangen door een pragmatisch ingesteld vakbondsbestuurder, groeit de kans op overeenstemming met sprongen.
Ooit zei Wim Kok, persoonlijk belangenbehartiger in buitengewone dienst, als bestuurder van de FNV dat men de positie van de SER als, meen ik me te herinneren, relict uit een corporatistisch verleden, zeg: licht fascistoïde, moet typeren. Dat model kent immers het geregel in de top waar alle tegenstellingen worden weggepraat. Dat laatste is in ieder geval waar, zei het, dat het bij het debat over de AOW leeftijd wel erg duidelijk werd dat er toch tegenstellingen zijn die wel zichtbaar worden. Wientjes ging er van uit dat er met de werknemers niet viel te praten, omdat zij niet wilden wat de VNO/NCW wilde, namelijk verhogen naar van de AOW leeftijd naar 67 jaar. Dus zijn de werknemers niet voor rede vatbaar. Zelf waren de werknemers al zo ver, tenminste als ik juist ben geïnformeerd, dat men wel met pensioen mocht met 65 jaar, maar dan tegen een lager pensioenbedrag. Wat ook neer komt op feitelijke verhoging van de leeftijd, want de levensloopregeling en de spaarloonregeling tonen wel aan dat die twee jaar met de hoge kosten (Euro!) niet bij elkaar zijn te sparen. De verdeeldheid werd natuurlijk behendig uitgespeeld door een glimlachtende Bos die, hier tenminste wel, vond dat het kabinet zijn verantwoordelijkheid nu ging nemen. Waarmee het laatste woord over Bos in ieder geval nog niet is gesprokens.
Hoe dan ook: er zijn tal van gereontologen en gereaters die vraagtekens hebben bij het kwalitatieve niveau van de discussie en terecht. Van oudere werknemers valt eigenlijk geen hoge productiviteit meer te verwachten en niet alle werknemers beginnen op hun 24ste leeftijd te werken. Zeker de lijfelijk zware beroepen niet.
Dus zullen de lonen naar beneden gaan bij, ongetwijfeld, gelijkblijvende of hogere kosten.
Waartoe wel de SER?
Om wergevers en werknemersorganisaties zover te krijgen dat heel werkend Nederland bij een onverminderd hoog belastingtarief straks fors minder loon zal verdienen en meer eigen kosten zal gaan krijgen
Zo gezien, is in ieder geval werkend Nederland niet bij een dergelijk instituut als de SER gebaat, maar meer bij een politiek systeem dat de tegenstellingen blootlegt en kiezers voor het een of andere standpunt wint.
Dat is een volwassen democratie waarmee Nederland kennelijk maar geen band weet te ontwikkelen.
Dat geeft precies weer
Het lijkt me dat de werkgever de laatste tijd de wind mee hebben. Met Wientjes die moeilijk doet over de positie van de vakbonden, eventuele verhoogde lasten voor zijn kornuiten, maar uiteindelijk de HRA heilig heeft verklaard. Ook zijn de werkgevers meer dan genoeg getrakteerd met allemaal wetjes zoals die het ontslag versoepelen, en de werknemer reduceren tot een inwisselbaar productiemiddel, zonder enige vorm van sociale zekerheid voor de flexwerker. Het lijkt me niet normaal dat de vakbonden aan invloed verliezen, en in ruil daarvoor zie je de VNO/NCW telkens wel aan tafel zitten.