Koepelorganisatie VNG adviseert gemeenten zich voor te bereiden op ombuigingen. Die zullen nodig zijn als ‘Den Haag’ vasthoudt aan een bezuiniging van 3 miljard euro op het gemeentefonds. Maar omdat niets nog zeker is, luidt het advies ook de bezuinigingen nog niet concreet te maken.
Begrotingsadvies VNG: ‘Bereid u voor op het ergste’
De VNG acht het onverantwoord als gemeenten niet anticiperen op de door het rijk ingeboekte korting van 3 miljard euro vanaf 2026.
Grote onzekerheid
Verschillende gemeenten vroegen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om met een nieuw advies te komen voor de meerjarenbegroting 2025-2028, gezien de grote financiële onzekerheid over de te verwachten omvang van de geldstroom vanuit het rijk richting gemeenten de komende jaren. De VNG acht het onverantwoord niet te anticiperen op de door het rijk ingeboekte korting van 3 miljard euro vanaf 2026.
Kabinetsformatie
De lopende kabinetsformatie en de demissionaire status van het huidige kabinet maken het lastig om een inschatting te maken op welk moment exact meer duidelijkheid is te verwachten. Met het demissionaire kabinet wordt al maanden overlegd over het schrappen van de zogeheten opschalingskorting. Daarmee zou dan de voorgenomen korting van 3 miljard euro met 675 miljoen euro worden verminderd. Een nieuwe afspraak daarover staat gepland voor in april. Van kabinetszijde is daarbij inmiddels al wel aangegeven dat besluitvorming afhangt van de stand van zaken van de kabinetsformatie en de bredere financiële context. ‘Pas na het verschijnen van de meicirculaire ontstaat dus duidelijkheid over de opschalingskorting’, aldus VNG-directeur Leonard Geluk in een brief aan de gemeenten.
Onnodige ombuigingen
Qua financiële situatie voor gemeenten is voor het overige eveneens onzekerheid troef. Het advies van de VNG luidt dan ook prepare for the worst, hope for the best. Geluk: ‘Het is verstandig om na te denken over maatregelen, tegelijkertijd willen we voorkomen dat gemeenten te vroeg onnodige en onomkeerbare ombuigingen in gang zetten.’ Vrij vertaald is dat zoiets als 'hold your horses.'
Medewindstaken
Na de meicirculaire komt de VNG met een nieuw begrotingsadvies. Voor nu is het devies: stel een reële meerjarenbegroting 2025-2028 op en breng de maatregelen in beeld die nodig zijn om het tekort te laten verdwijnen, met zowel de financiële als inhoudelijke consequenties. Daarvoor zijn er grofweg drie mogelijkheden: (deels) dichten door het verhogen van de onroerendezaakbelasting, bezuinigingen op autonome taken en – vooral – bezuinigingen op medebewindstaken.
Top 5
Vriendelijk doch dringend verzoekt de VNG de gemeenten verder zo concreet mogelijk aan te geven op welke bezuinigingen wordt voorgesorteerd. Aan de hand daarvan kan de koepelorganisatie een goed totaaloverzicht maken. ‘Wij leggen ons namelijk niet neer bij de korting. Met dit totaaloverzicht wordt pas echt duidelijk waar de korting van 3 miljard euro in de praktijk toe zal leiden’, aldus Geluk. ‘Beschrijf in ieder geval de vijf meest significante ombuigingsmaatregelen en consequenties.’
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Ik zou gewoon meteen hard op personeel bezuinigen. Dan móet de Staat al haar kutklusjes voortaan gewoon weer zelf gaan doen.
Transitievergoedingen zijn ook niet goedkoop.....
Met de stijging van de WOZ-waarden van 2023 en 2024 (de taxatie geldt ook voor het huurwaardeforfait in Box 1 en voor onroerend goed in Box 3) van ca. 34% in sommige Gemeenten nemen de Overheden (Rijk en Gemeenten) hierop kennelijk alvast een voorschot. Dat geldt overigens ook voor andere rijks- provinciale- waterschaps- en gemeentebelastingen die soms de pan uitrijzen.
Bezuinigings- of ombuigingsbeleid kan beter niet plaatsvinden via belastingverhogingen of de kaasschaafmethode, maar via het omzetten van 'oud beleid voor nieuw beleid' of wel 'snoeien om te groeien'.
Het is de primmaire verantwoordelijkheid van de VNG er voor te zorgen dat er voor de Gemeenten nu snel (uiterlijk in mei) duidelijkheid komt over de financiële vooruitzichten in 2026. Dat is noodzakelijk voor de voorbereiding van de gemeentebegroting 2025 en voor de meerjarenbegroting. Dat had overigens vorig jaar reeds moeten plaatsvinden!!!!