Nieuw onderzoek

Al tientallen jaren worden plannen gemaakt voor meer gemeentebelastingen – en tegelijk minder rijksbelastingen en minder gemeentefonds. Er zijn al tientallen onderzoeken naar gedaan. 

Steeds wezen de kabinetten de plannen af. Twee jaar geleden, in de kabinetsformatie, werden de laatste plannen niet eens meer afgewezen maar simpelweg doodgezwegen. Vreselijk lomp was dat. Maar plotseling, deze maand, kondigt het kabinet nieuw onderzoek hiernaar aan. En ik vraag me nu af: waarom nieuw onderzoek? We weten er immers al alles van. En vooral: waarom deze ommezwaai van het kabinet?

Minister Ollongren en VNG-voorzitter Van Zanen noemen als argument dat ze de gemeenten meer beleidsvrijheid willen geven. Dat is populistische prietpraat. De gemeenten kunnen hun belastingen namelijk precies even vrij besteden als hun inkomsten uit het gemeentefonds. De beleidsvrijheid verandert niet als de gemeenten twee of drie keer zo veel eigen belastingen innen. De vraag blijft staan wat de echte reden is voor deze ommezwaai van het kabinet.

Komt deze ommezwaai misschien omdat het kabinet de gemeenten te weinig geld wil geven voor nieuwe taken zoals klimaat en inburgering? Of voor bestaande taken? Voor de tekorten verwijst het kabinet dan naar de nieuwe gemeentelijke belastingen. Als dit de reden is, zou het oliedom zijn als de gemeenten het zouden accepteren.

Komt deze ommezwaai misschien omdat de rijksbelastingdienst een grote chaos is? Is het simpelweg damage control van het kabinet? Of komt deze ommezwaai misschien omdat de jaarlijkse groei van het gemeentefonds ein-de-lijk, na heel veel jaren, weer hoger is dan de inflatie? Met meer gemeentebelastingen en een kleiner gemeentefonds hoeft het kabinet elk jaar minder groeicompensatie aan de gemeenten te geven. Ook als dit de reden is, zou het oliedom zijn als de gemeenten het zouden accepteren.

Heeft deze ommezwaai misschien iets te maken met de nieuwe afspraken over de jaarlijkse groei van de gemeentebelastingen? Is er stiekem al een besluit genomen en moet een nieuw onderzoek dat legitimeren? Nieuw onderzoek naar meer gemeentelijke belastingen is volkomen overbodig. We weten er immers al alles van.

Op één ding na: wat de échte reden van de ommezwaai van het kabinet is. Dus die werkelijke reden, en niets anders, moet het onderwerp zijn van het nieuwe onderzoek!