Aftocht
Dagelijks waart het filespook door Nederland, tot chagrijn van miljoenen automobilisten, en al decennia lang bedenken politici maatregelen om het spook te verdrijven.
De CDA-minister voor Verkeer, Camiel Eurlings, presenteerde eind vorig jaar nieuwe plannen. Zijn kilometerheffing zou niet alleen de files terugdringen maar er ook nog eens voor zorgen dat vijf op de zes automobilisten minder zouden gaan betalen. De wegenbelasting en de aanschafbelasting op auto’s (BPM) gaan in de plannen van Eurlings immers verdwijnen.
Die voorstelling van zaken bleek al snel al te rooskleurig. De provincies, die nu nog een flink deel van de wegenbelasting opstrijken, mogen ter compensatie van hun inkomstenderving een ingezetenenbelasting gaan heffen. En het basistarief van drie cent per kilometer in 2012 verdubbelt in 2017 naar 6,7 cent. Ook de plannen van Eurlings bleken volgens velen het zoveelste voorbeeld van maatregelen waarin de auto, of beter: de automobilist, vooral een melkkoe is.
Terwijl de kritiek, aangevoerd door De Telegraaf, op zijn plannen aanzwelt, deed Eurlings eind vorige week een opmerkelijke stap. Hij kondigde aan dat de invoering van de kilometerheffing afhankelijk wordt van de goedkeuring door de leden van de ANWB. Als de achterban van de ANWB de plannen via een peiling op internet afwijst (www.anwbledenpeiling.nl), komt de heffing er niet.
Je zou kunnen denken dat dit een slimme zet van Eurlings is, of minstens als zodanig is bedoeld. Als het Eurlings lukt om een meerderheid van de vier miljoen ANWB-leden achter zijn snode plannen te krijgen, geeft hij zijn opponenten een vernietigende KO-klap.
Maar de move van de bewindsman heeft tot veel kritiek geleid. Sinds wanneer is dat wat de politiek doet afhankelijk van de mening van de meerderheid van de achterban van een belangenvereniging? Dat althans vroegen politici van PvdA en CU, coalitiegenoten van het CDA, zich onmiddellijk af. Sinds wanneer is de regering van een land het doorgeefluik van de wil van een belangenclub/Sinds wanneer vervangt een internetpeiling een stemming in de volksvertegenwoordiging?
Ook de directeur van de ANWB, Guido van Woerkom, heeft zich deze week kritisch over de plannen van Eurlings uitgelaten. ‘Minister Eurlings zit helemaal fout als hij denkt de enquête van de ANWB te kunnen gebruiken om de kilometerheffing al dan niet in te voeren’, zei hij. ‘Wij hebben deze peiling nooit ingezet als een referendum. Daarom is er ook geen mogelijkheid om ja of nee te stemmen. Wij willen de minister alleen adviseren naar aanleiding van de binnengekomen reacties. Niet wij, maar politici bepalen het al dan niet doorgaan van de kilometerheffing.’
Het is lang geleden, zo het al ooit is voorgekomen, dat een directeur van de ANWB een minister een lesje elementair staatsrecht moest geven. Waarschijnlijk is het plannetje van Eurlings dan ook helemaal niet bedoeld om de tegenstanders van zijn plannen met de uitslag van een internetpeiling buiten spel te zetten. Waarschijnlijk is het plannetje bedoeld om zijn eigen aftocht in te dekken.
Eurlings, als Kamerlid al geen voorstander van de kilometerheffing, is lid van een partij die eigenlijk helemaal niets ziet in het beprijzen van het autorijden. Met de (zo goed als zeker negatieve) uitslag van de peiling in de hand kan hij straks roepen dat er helaas geen draagvlak voor zijn plannen bestaat en dat hij er daarom als goed politicus van afziet om die plannen door te zetten. Hoeft hij bij de komende verkiezingen, die wat het CDA betreft in een coalitie met de VVD moeten resulteren, ook niet uit te leggen waarom hij die vermaledijde kilometerheffing heeft ingevoerd.
Maar ook in dat scenario worden de spelregels van de parlementaire democratie ten grave gedragen ten faveure van pure machtspolitiek. Het is alles behalve erg als die kilometerheffing er niet komt, maar regel dat dan gewoon netjes.
Bart Jan Spruyt
Die voorstelling van zaken bleek al snel al te rooskleurig. De provincies, die nu nog een flink deel van de wegenbelasting opstrijken, mogen ter compensatie van hun inkomstenderving een ingezetenenbelasting gaan heffen. En het basistarief van drie cent per kilometer in 2012 verdubbelt in 2017 naar 6,7 cent. Ook de plannen van Eurlings bleken volgens velen het zoveelste voorbeeld van maatregelen waarin de auto, of beter: de automobilist, vooral een melkkoe is.
Terwijl de kritiek, aangevoerd door De Telegraaf, op zijn plannen aanzwelt, deed Eurlings eind vorige week een opmerkelijke stap. Hij kondigde aan dat de invoering van de kilometerheffing afhankelijk wordt van de goedkeuring door de leden van de ANWB. Als de achterban van de ANWB de plannen via een peiling op internet afwijst (www.anwbledenpeiling.nl), komt de heffing er niet.
Je zou kunnen denken dat dit een slimme zet van Eurlings is, of minstens als zodanig is bedoeld. Als het Eurlings lukt om een meerderheid van de vier miljoen ANWB-leden achter zijn snode plannen te krijgen, geeft hij zijn opponenten een vernietigende KO-klap.
Maar de move van de bewindsman heeft tot veel kritiek geleid. Sinds wanneer is dat wat de politiek doet afhankelijk van de mening van de meerderheid van de achterban van een belangenvereniging? Dat althans vroegen politici van PvdA en CU, coalitiegenoten van het CDA, zich onmiddellijk af. Sinds wanneer is de regering van een land het doorgeefluik van de wil van een belangenclub/Sinds wanneer vervangt een internetpeiling een stemming in de volksvertegenwoordiging?
Ook de directeur van de ANWB, Guido van Woerkom, heeft zich deze week kritisch over de plannen van Eurlings uitgelaten. ‘Minister Eurlings zit helemaal fout als hij denkt de enquête van de ANWB te kunnen gebruiken om de kilometerheffing al dan niet in te voeren’, zei hij. ‘Wij hebben deze peiling nooit ingezet als een referendum. Daarom is er ook geen mogelijkheid om ja of nee te stemmen. Wij willen de minister alleen adviseren naar aanleiding van de binnengekomen reacties. Niet wij, maar politici bepalen het al dan niet doorgaan van de kilometerheffing.’
Het is lang geleden, zo het al ooit is voorgekomen, dat een directeur van de ANWB een minister een lesje elementair staatsrecht moest geven. Waarschijnlijk is het plannetje van Eurlings dan ook helemaal niet bedoeld om de tegenstanders van zijn plannen met de uitslag van een internetpeiling buiten spel te zetten. Waarschijnlijk is het plannetje bedoeld om zijn eigen aftocht in te dekken.
Eurlings, als Kamerlid al geen voorstander van de kilometerheffing, is lid van een partij die eigenlijk helemaal niets ziet in het beprijzen van het autorijden. Met de (zo goed als zeker negatieve) uitslag van de peiling in de hand kan hij straks roepen dat er helaas geen draagvlak voor zijn plannen bestaat en dat hij er daarom als goed politicus van afziet om die plannen door te zetten. Hoeft hij bij de komende verkiezingen, die wat het CDA betreft in een coalitie met de VVD moeten resulteren, ook niet uit te leggen waarom hij die vermaledijde kilometerheffing heeft ingevoerd.
Maar ook in dat scenario worden de spelregels van de parlementaire democratie ten grave gedragen ten faveure van pure machtspolitiek. Het is alles behalve erg als die kilometerheffing er niet komt, maar regel dat dan gewoon netjes.
Bart Jan Spruyt
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dit is natuurlijk onzin, want welk mandaat heeft de politiek? Er is niet 1 Nederlander die op deze regering heeft kunnen stemmen. Er is niet 1 Nederlander, die zijn stem heeft uit kunnen brengen op het regeringsprogramma.
Er is niet 1 Nederlander die op Balkenende als regeringshoofd heeft gestemd.
Welk mandaat hebben ze eigenlijk? Alleen van de achterkamertjes?
Een enquete heeft meer waarde dat het gekakel van pvda, cu en cda.