Geen progressie in open data

De hoeveelheid open data die de overheid ontsluit is niet bepaald aan het groeien. Op het centrale portal data.overheid.nl is het aantal datasets dat daadwerkelijk te benaderen is zelfs afgenomen. Dat constateert Open State Foundation.

Geen progressie
Open data is goed voor de economie, betoogden de minsters van EZ en BZK bij de start van het opendata-portal. Met openbare gegevens (gestandaardiseerd verwerkbaar met de computer) kunnen app-bouwers en innovatieve bedrijven informatie verrijken en nieuwe activiteiten ontplooien, is de gedachte. Maar van de 5714 datasets op de site data.overheid.nl zijn er respectievelijk maar 30 en 13 datasets van deze ministeries terug te vinden. Het merendeel van de datasets (93 procent) betreft verwijzingen naar het nationaal georegister (hoofdzakelijk van Rijkswaterstaat / I&M), maar dat zijn bijna allemaal gebroken links. Slechts 3,3 procent van de 5714 datasets is dus daadwerkelijk toegankelijk.

Gebroken links
Vorig najaar stuurde Open State al een brief aan Plasterk met vergelijkbare constateringen, waarop Plasterk enige beterschap beloofde ten aanzien van de gebroken links. Daar lijkt niet veel van terecht gekomen. "Wij constateren in ieder geval dat heel veel links nog gebroken zijn", zegt Arjan el Fassed, directeur van Open State.


In maart stelde de Algemene Rekenkamer al dat het Actieplan Open Overheid niet uit de verf komt. “De overheid moet méér het voortouw nemen in het actief digitaal beschikbaar stellen van data waar zij over beschikt", stelde president Saskia Stuiveling. De reactie van BZK op dat rapport laat nog op zich wachten. "Dan kunnen ze deze kwestie meteen ook in hun reactie meenemen", zegt El Fassed. Hij ziet als grootste probleem dat het ontsluiten van overheidsdata niet in de primaire werkprocessen is opgenomen. "Het zou geen hobby moeten zijn. Het is nu vooral verplichte geo-informatie en voor de rest geldt er geen verplichting."

Gemeenten aan zet
El Fassed legt ook de bal bij gemeenten. Nijmegen biedt 35 datasets aan op data.overheid.nl, gevolgd door Den Haag (24) en Enschede (19). Maar van veel gemeenten zijn de bestaande opendatasets niet terug te vinden op de portal en daar moeten die gemeenten uiteraard zelf voor zorgen. "Het kan zijn dat gemeenten bezig zijn, maar dan is het wel zaak die informatie ook centraal beschikbaar te stellen. Als ik als programmeur een app wil maken op basis van gemeentelijke gegevens, moet ik die natuurlijk wel kunnen vinden."

Reacties verschillend
Afgezien van de centrale vindbaarheid ziet El Fassed ook grote variatie in de reacties van gemeenten op verzoeken om open data. Open State is bezig met het actief benaderen van gemeenten en andere overheden om hun financiële boekhouding als open data beschikbaar te stellen: 'Open Spending'. "De reacties zijn heel verschillend, ook van provincies en waterschappen. De één weet binnen een paar uur de gegevens ter beschikking te stellen, de ander zegt meteen 'dat gaan we niet doen'. Het maakt daarbij niet uit of het een grote of een kleine overheid is. Van Rotterdam hebben we bijvoorbeeld nog steeds geen reactie."