Het roer moet en kan om!

Hoeveel wake-up calls hebben we nodig om tot actie te komen? Al jaren dienen zich signalen aan over de effecten van klimaatverandering die we wereldwijd kunnen verwachten. Signalen vanuit de wetenschap, signalen vanuit het systeem, signalen vanuit het eenvoudigweg constateren van wat er gebeurt. Als een crisis maar heftig genoeg is, blijken de alarmbellen af te gaan; zoals COVID-19 ingrijpt op zowel ons welzijn en onze welvaart. Dan blijkt ook dat we met vallen en opstaan enorm grote uitdagingen te lijf gaan. Ik denk dat de effecten van klimaatverandering zich snel in alle ernst aandienen en dat is misschien maar goed ook. Want dan komt er actie en gaat eindelijk ons roer om.

De uitdaging

Ik deel graag mijn inzicht over de enorme uitdaging waar bewoners, de publieke én de private sector, kortom wij allen voor gesteld staan. Hierbij doel ik op het daadwerkelijk nemen van grootschalige maatregelen om de transitie van stad- en platteland in te zetten. Voor hen die denken dat het opstellen van masterplannen en multisectorale visies al een hele klus was, maak de borst maar nat! De ambities en plannen tijdig uitvoeren vraagt veel meer van ons allen. Het aanpassen aan de klimaatverandering (de adaptatie) en het beperken van de omvang van de verandering (de mitigatie) moeten mijns inziens hierbij hand in hand gaan. Lastig met sterk uiteenlopende stakeholders, sterk uiteenlopende inzichten en niet in de laatste plaats: sterk uiteenlopende belangen.

Mastersleutels

Hoe ik denk dat we deze klus kunnen gaan klaren? Door de belemmeringen aan te pakken die door velen worden ervaren en soms ook benoemd; met twee mastersleutels. Ten eerste noem ik hier het op hoog niveau brengen van de kennis, kunde en vaardigheden binnen allianties die aan de transities samenwerken. Voor de capacity building methode waar ik goede ervaringen mee heb (ontleend aan de PACT-analyse van David Ballard) geldt dat het gaat om minimaal negen competenties. Als één competentie niet beschikbaar is op het vereiste niveau, wordt de noodzakelijke transitie niet voldoende snel en voldoende effectief opgepakt. Breng daarom die competenties (‘build capacity’) op het vereiste niveau.

Bankability-ontwerpateliers

Effectief vormt hierbij direct een mooie brug naar de tweede mastersleutel; het financierbaar (‘bankable’) maken van ontwikkelingen en transities die de gezamenlijke belangen dienen en waarvoor commitment kan worden gerealiseerd. Dit vraagt om andere ateliers waaruit ontwerpen moeten resulteren. Het vraagt om werkateliers waarin waardecreatie en het samenstellen van financiële arrangementen hand in hand gaan met ambities en belangen delen met de bepaling van zowel technische als natuurlijke maatregelen. Met in de ateliers economische expertise en tools die inzicht geven in kosten en baten én de koppeling van deze aan alle relevante stakeholders. BaRT, de Bankability Resilience Tool van Arcadis, geeft als MKBA-tool deze inzichten voor het proces dat we in het werkatelier doorlopen. Gaat het dan alleen en vooral om geld en meer vastgoedwaarde en waarde van gronden? Nee, juist niet. Het gaat om waardecreatie die verleidt doordat zij de belangen van ieder gaat dienen. Waarden als gezondheid, inclusiviteit, biodiversiteit, luchtkwaliteit, sociale cohesie; vrijwel alle in euro’s uit te drukken. Ik zal me waar ik ook kan hiervoor blijven inzetten! Ik zie het als een opdracht om onze omgeving zo stralend mogelijk door te geven aan toekomstige generaties (naar een quote van George Bernard Shaw).

Een toelichting op ons proces en BaRT, neem gerust contact met me op.

Eric Schellekens

+31 (0)6 2706 1605 / Stel mij een vraag

Webinar Klimaatadaptatie financierbaar from Arcadis Nederland on Vimeo.