Ambtenaar positief over leiding in coronatijd

Thuiswerken in coronatijd levert andere stressfactoren op. Ambtenaren zijn redelijk positief over de aandacht die ze van hun leidinggevende krijgen. Maar de focus van het management ligt even niet op ruimte bieden voor opleiden en doorgroeien.

Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht in samenwerking met Binnenlands Bestuur onder ruim 4.000 ambtenaren blijkt dat het coronavirus heeft gezorgd voor vijf nieuwe werkstressoren. De belangrijkste zijn de complexere burgerparticipatie in de Covid-situatie, de nalevingslast van nieuwe regels en richtlijnen en de ervaren druk om snel op werkmail te reageren.

Ict-middelen
Het beste dat werkgevers kunnen doen is volgens onderzoeker Rick Borst het verlagen van de werkstressoren, maar dat is lang niet altijd mogelijk. ‘Je kunt als organisatie niet ineens zeggen “en nu stoppen we met de regels en richtlijnen en nu is het afgelopen met thuiswerken.”’ Het alternatief is volgens de Utrechtse bestuurskundige daarom te kijken hoe ambtenaren het beste het hoofd kunnen bieden aan de werkstressoren – het zogeheten coping. Dit coping is tweeledig. Borst: ‘Enerzijds kun je kijken welke hulpbronnen je als organisatie kunt aanreiken aan medewerkers om met werkstress-factoren om te gaan. Denk aan steun van leidinggevenden en de juiste ict-middelen en HR-instrumenten. Anderzijds kun je kijken naar mogelijkheden die de medewerker zelf heeft om te herstellen of bij te komen van die werkbelasting.’

Leidinggevenden
Over het functioneren van hun leidinggevende tijdens de coronacrisis zijn ambtenaren gematigd positief. Ondersteuning via maatwerk­afspraken en in de uitvoering van het werk worden veel positiever beoordeeld dan ondersteuning bij persoonlijke ontwikkeling. Onder die eerste categorieën vallen bijvoorbeeld het maken van afspraken die passen bij de persoonlijke situatie van een medewerker en het laten blijken van waardering. Dat doen leidinggevenden regelmatig, zo vinden de respondenten. Maar het attenderen van ambtenaren op verdere opleiding en doorgroeimogelijkheden blijkt in de coronacrisis een ondergeschikte rol te spelen. Eén van de respondenten verwoordt het zo: ‘Ik ben mijn baan verloren doordat er geen ruimte was om door te groeien en de functie verder te ontwikkelen. Door de Covid-situatie werd er niets meer voor mij gedaan.’
Volgens Borst geeft dat in een notendop aan waarop leidinggevenden in coronatijd meer en minder de nadruk hebben gelegd.

Cyberslacking
Wel geven medewerkers aan dat hun leidinggevenden behulpzaam zijn bij het beter omgaan met regels en richtlijnen. Daardoor wordt hun bevlogenheid beschermd. Ook blijken ambtenaren het gedrag van leidinggevenden als behulpzaam te ervaren bij het betrekken van burgers in coronatijd. Ook daardoor daalt hun bevlogenheid minder.

Borst: ‘Opvallend is wel dat leidinggevenden op dit moment geen rol blijken te spelen in het omgaan met technologische stressoren zoals tele-pressure en cyberslacking [respectievelijk de ervaren druk om snel op werkmail te reageren en het internetten voor privédoeleinden in werktijd/red]. Samen met meer aandacht voor ontwikkeling, is daar voor leidinggevenden dus wel nog een wereld te winnen in deze nieuwe digitale werkwereld.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 5 van deze week (inlog)