Een communicatieplan van de gemeente Kaag en Braassem is kort na het verschijnen op de website van de gemeente weer verwijderd. In het plan rond de bouw van twee containerwoningen (skaeve huse) voor 'bijzonder doelgroepen' stond dat media louter uit zijn op sensatie en tegen elkaar opzetten van partijen. 'Dus we communiceren zo min mogelijk en mijden de media.' De wethouder heeft excuses aangeboden.
Wethouder Kaag en Braassem door het stof
Een communicatieplan van de gemeente Kaag en Braassem is kort na het verschijnen op de website van de gemeente weer verwijderd. In het plan…
Huisvesten bijzondere groepen
Het plan gaat over het onderbrengen van bijzondere doelgroepen in twee containerwoningen langs een dijk in Rijnsaterwoude in de gemeente Kaag en Braassem, die woningbouwcorporatie Woondiensten Aarwoude en zorgverlener De Binnenvest daar willen plaatsen. Het huisvesten van die groepen is een opgave van de gemeente. In die woningen moeten de mensen met enige begeleiding weer regie krijgen over hun leven. Voor een van de doelgroepen kan dat het beste in een prikkelarme omgeving. De gemeente zorgt voor de aankoop van de grond en de communicatie.
De media vermijden
Tot zover niets aan de hand, maar in het plan, dat afgelopen vrijdag is gepubliceerd in enkele lokale media, zoals het Leidsch Dagblad en het Noordhollands Dagblad, staat onder dat kopje communicatie vervolgens dat er een aantal strategische uitgangspunten is, zoals 'zo min mogelijk naar buiten toe communiceren' en: de media vermijden. De doelgroepen zijn immers 'rustzoekers'. 'Zij mijden aandacht en media-aandacht staat daar haaks op.' Dat mag zo zijn, maar dan komt de 'risicoanalyse' voor als de pers de gemeente, woondienst of zorgverlener actief benadert: 'De pers is altijd op zoek naar sensatie. De pers probeert de locatie vroegtijdig te achterhalen en partijen tegen elkaar uit te spelen.'
Sensatieverhaal
Daarna schetst de gemeente een tijdspad, waarvan het grootste deel al is verstreken, en onderscheidt daarbij de 'vertrouwelijke' en de 'openbare' fase. En dan staat er bij stap 2 bij de fase openbaar in februari 2021 dat zodra openbaar is dat grond wordt aangekocht, de pers daarover vragen kan gaan stellen. 'We willen natuurlijk dat de pers hierover niet gaat publiceren, want dan wordt het een sensatieverhaal dat omwonenden en het project geen goed doen. Hier moeten we dus heel terughoudend en voorzichtig zijn in de informatie die we geven.'
Blijk van wantrouwen in pers
Per ongeluk belandt het vertrouwelijke communicatieplan vorige week op de gemeentelijke website, waar het werd gevonden door lokale media. Schielijk werd het er daarna weer vanaf gehaald, maar het kwaad was natuurlijk al geschied. In het Leidsch Dagblad laat emeritus-hoogleraar mediarecht Wouter Hins weten dat het feit dat de gemeente de media gelijkstelt met sensatiepers ’blijk geeft van een enorm wantrouwen in de pers’. Dat kan volgens hem ook de kop opsteken als het gaat om opvangcentra van asielzoekers, militaire oefenterreinen ’of het bouwen van een kerncentrale ergens in een provincie in Nederland’. 'Zo werkt de democratie natuurlijk niet, dat je ergens een grote deken overheen gooit en dat alles verborgen moet blijven.'
'Geforceerde geheimhouding schaadt vertrouwen samenleving'
Hoofdredacteur Corine de Vries van het Leidsch Dagblad is erg geschrokken van de inhoud van het communicatieplan van de gemeente Kaag en Braassem. 'Het wantrouwen tegen de media spat ervan af. Wij zijn helemaal niet ‘altijd uit op sensatie’, zoals in dit document gesuggereerd wordt', laat ze in haar krant weten. 'Deze geforceerde geheimhouding door de gemeente zal het vertrouwen van de samenleving zeker niet vergroten, maar eerder schaden.' CDA-raadslid Anja de Rijk gaat het maandag aankaarten in het presidium. 'Het onderwerp maakt de sensatie, niet de pers', stelt zij.
NVJ noemt plan 'alarmerend'
Op de journalistenwebsite Villamedia laat algemeen NVJ-secretaris Thomas Bruning weten dat het plan 'op flagrante wijze in strijd is met de opdracht die elke gemeente in onze ogen heeft, namelijk om zoveel mogelijk openbaar en controleerbaar haar beleid uit te voeren'. Juist bij dit soort gevoelige besluiten, die de burgers direct raken, is het volgens hem van groot belang dat de journalistiek zijn werk kan doen en dat alle burgers toegang krijgen tot relevante informatie. 'En dat er dus geen strategie wordt gevolgd om de pers buitenspel te zetten.' Kaag en Braassem zoekt ‘actief naar manieren om de pers en haar eigen burgers te manipuleren’, aldus Bruning. 'Het is alarmerend als er op lokaal niveau zo met democratische verantwoordelijkheden wordt omgegaan.'
Excuses van wethouder
‘Ik kruip door het stof’, reageert wethouder Petra van der Wereld afgelopen zaterdag in het AD. Ze vindt dat zinnen als ‘de pers is altijd op zoek naar sensatie’ en ‘de pers probeert partijen tegen elkaar uit te spelen’ niet zo opgeschreven hadden moeten worden. ‘Ik kan alleen maar door het stof gaan en excuses maken omdat het nooit zo bedoeld is. Dit had anders omschreven moeten worden. Daar baal ik verschrikkelijk van.’ Ze staat nog wel achter de lijn van het ‘interne werkdocument’ dat er eerst met de omgeving moet worden gecommuniceerd voor de pers wordt geïnformeerd. ‘We wilden het zorgvuldig doen, maar de bewoordingen over de pers zijn minder gelukkig en hadden anders gemoeten. Ik heb geen wantrouwen tegenover de pers. We werken altijd heel goed samen. De pers is er voor om de verhalen van voor- en tegenstanders en de duiding ervan te brengen.’
