Drie van de vier Belgische ambtenaren die wegens een burn-out uitvallen, overkomt dat binnen vier jaar opnieuw. Minister De Sutter van Ambtenarenzaken zoekt de oplossing deels in een strengere selectie van leidinggevenden.
Belgische ministeries kampen met gestreste ambtenaren
Belgische overheidsmanagers moeten meer op het mentaal welzijn van hun ondergeschikten gaan letten.

De verontrustende cijfers over het welzijn van federale ambtenaren zijn op een rij gezet door Medex, de dienst die informatie verzamelt over ziekteverzuim bij de federale overheid.
Hartkloppingen
Steeds vaker kampen federale ambtenaren met stresssymptomen als hartkloppingen en slapeloosheid. In 2021, waarover het jongste Medex-rapport bericht, zat een ambtenaar gemiddeld 16,5 werkdagen ziek thuis; het hoogste gemiddelde in vijf jaar.
Evenals het jaar daarvoor vielen de meeste medewerkers uit door stress gerelateerde psychische aandoeningen, zoals een burn-out, een depressie of vermoeidheid. Die groep zwol de afgelopen jaren aan van 33 procent in 2017 tot 40 procent in 2021. Ruim een kwart van hen zat als gevolg daarvan langer dan 30 werkdagen thuis.
Vrouwen
Opvallend is dat vooral vrouwen uitvallen met stress en burn-outs. Zij zijn goed voor ongeveer twee derde van de totale afwezigheidsduur in 2021. Een mogelijke verklaring is volgens de Medex-onderzoekers dat vrouwen moeilijker een balans weten te vinden tussen hun privéleven en het werk. Met name tijdens de coronapandemie was die grens vaak bijzonder vaag. ‘Of de oorzaken op professioneel vlak, in de privésfeer of in beide tegelijk liggen, valt moeilijk op te maken,’ aldus de Medex-onderzoekers.
Rol leidinggevende
Stress blijkt zeker een chronisch terugkerend probleem te zijn. Van de ruim 8.000 ambtenaren die in 2017 door stress werden geveld, overkwam dat meer dan 72 procent in de daarop volgende jaren minstens één keer opnieuw.
Minister De Sutter gaat vanaf nu jaarlijks een miljoen euro extra uittrekken voor een beter beleid rond mentaal welzijn op het werk. Daarbij is er speciaal aandacht voor de rol van leidinggevenden. ‘Je kunt de prestaties van een sportteam onmogelijk analyseren zonder te kijken naar de coach,’ laat de minister optekenen in De Morgen. ‘Als leidinggevende kun je mee burn-outs voorkomen door aandacht te hebben voor het mentaal welzijn van jezelf en van je medewerkers. Daarom gaan we leidinggevenden daar beter op screenen tijdens de selectieprocedure. Mentaal welzijn wordt een expliciet onderdeel van hun functiebeschrijving en hun competentieprofiel.’