Steeds meer overheidsmanagers worstelen met de vraag hoe om te gaan met de nieuwe generatie jonge ambtenaren. Dat stellen opleidingsinstituten voor met name leidinggevenden in de publieke sector.
Jonge ambtenaar bezorgt manager hoofdbrekens
Van vakspecifieke kennis tot 21st century skills – ambtenaren kunnen een breed palet aan opleidingen volgen. Naar welke vaardigheden zijn…
Ank Dierckx, adjunct-directeur van Studiecentrum voor Bedrijf en Overheid (SBO), valt op dat steeds meer leidinggevenden zich het hoofd breken hoe om te gaan met de nieuwe generatie jongeren die nu bij de overheid komt werken. Deze generatie Z – geboren tussen 1995 en 2015 – is nog veel minder gevoelig dan de millennials voor hiërarchische structuren en is veel meer gewend om in bottom-up-netwerken te opereren, wat wordt versterkt door het veelvuldig gebruik van sociale media en andere digitale netwerken. Dit sluit ook aan op de observatie van Achterberg dat het werken in projectteams zonder een sterke lijnstructuur een andere manier van leidinggeven vraagt.
Veeleisend
Jongeren van de generatie Z willen meteen kunnen meepraten, zegt Dierckx. ‘En niet alleen dat, ze willen ook voor vol aangezien worden, vragen een veilige omgeving waarbinnen ze fouten mogen maken en er moet ook iets met hun ideeën worden gedaan.’ Voor leidinggevenden, vooral voor ambtenaren die in de afgelopen decennia stap voor stap zijn opgeklommen, is dat wennen en bovendien een uitdaging om deze veeleisende generatie tevreden te houden.
Generatie Z
Maar volgens Marlies Timmerman, directeur bij Horizon Training & Ontwikkeling, slaat de term ‘tevreden houden’ de plank al mis. ‘Er komt een nieuwe generatie binnen die op geheel andere manier denkt en waar de organisatie ook van kan leren. Die werknemers ‘klein houden’ is niet productief, het is veel slimmer om gebruik te maken van de vaardigheden en ook de verbazing van deze nieuwkomers. Dat wil niet zeggen dat ze altijd hun zin moeten krijgen, maar je moet ze in elk geval serieus nemen.’
Timmerman probeert leidinggevenden te helpen op een andere manier met medewerkers te communiceren. ‘Kort gezegd: niet op je strepen staan, maar echt het gesprek voeren. Dat is van belang.’
Sociale media
Herrick Jellema, programmamanager bij Bestuursacademie Nederland, herkent de zelfverzekerde houding van de nieuwe generatie jongeren in organisaties. ‘Zij denken: ik doe het zelf wel; ik heb geen leidinggevende nodig om een goed beleidsstuk te schrijven. Doordat zij heel snel hun weg kunnen vinden in de digitale wereld en sociale media, vinden zij binnen no time wat ze nodig hebben. Van een leidinggevende verwachten zij dat die inspireert en faciliteert: zorg er maar voor dat dat beleidsstuk goed in het college van burgemeester en wethouders wordt behandeld.’
Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 5 van deze week (inlog)
Reacties: 12
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Die nieuwe generatie kan inderdaad een vernieuwende en verfrissende functie hebben. Ik vind wel dat ze dan ook kwaliteit moeten leveren. Het is moeilijk om een onsamenhangend stuk, bij elkaar geplakt van internet, iincl nep, bij anderen te verdedigen. Zelfs al zijn de adviezen wel goed.
Wat gemeenten doen heeft in negen van de tien gevallen voelbare consequenties voor burgers en bedrijven. Daarom kan je niet altijd volstaan met 'de sociale media' want als beleid dat uiteindelijk iemand iets verbiedt of gebiedt, gebaseerd wordt op wat in de open riolen facebook en twitter gedebiteerd wordt, dan vrees ik het ergste voor de kwaliteit van ons openbaar bestuur. Jonge, beginnende ambtenaren moet juist verboden worden om zich op die bronnen te baseren bij het schrijven van adviezen of nota's. Wetenschappelijk onderzoek, wetten en de bijborende toelichtende teksten, onderwijs in de kernpunten van de democratische rechtstaat.. dat is wat geboden moet worden aan jonge ambtenaren.
Ze moeten kennis van zaken hebben anders slaan ze de plank mis.
En dat mis ik nogal bij beginnelingen en gevorderden.
Naar aanleiding van de reacties krijg ik het gevoel dat sommigen vergeten dat ook de jongeren uit een opleiding komen. Tijdens die opleiding leren ze heus wel gedegen onderzoek te doen en bronnen te checken. In het artikel wordt volgens mij bedoeld dat zij in staat zijn om zich sneller door het digitale landschap heen te bewegen en daarmee informatie sneller naar boven weten te toveren. Daarnaast vind ik social media wel een belangrijke bron als het gaat om wat er in de buitenwereld speelt. Hoe vaak gebeurt het niet dat de overheid wordt beticht van beleid opstellen vanuit haar ivoren toren? Ik denk dat de nieuwe generatie in staat is om het geluid van de burger veel beter te verwerken in ons werk als overheid. Daarnaast begint het leren werken pas echt op de werkvloer, dus daarin hebben de werkgevers een belangrijke rol om de nieuwe generatie te coachen.
Jonge ambtenaren komen vaak met frisse en mooie ideeën. Ook hun onbevangenheid spreekt mij als 65jarige en bijna gepensioneerde aan. De reactie van Rita Huisman vind ik ronduit belachelijk. Met zo'n instelling jaag je jonge ambtenaren weg en blijven de oude vastgeroeste ambtenaren zitten.
Sociale media zijn volstrekt onbruikbaar. Het enige wat daarvan geleerd kan worden is dat:
Hoe harder je schreeuwt hoe meer aandacht je krijgt.
Op de man spelen en jij-bakken in een discussie belangrijker zijn dan argumenten.
Iedereen waar je het niet mee eens bent zwart maken prima is.
Je per definitie gelijk hebt als je je beledigd en te kort gedaan voelt.
Als je 1. t/m 4. doet, je ook nog eens een bekende Nederlander kunt worden.
(vertaling van een statement om Imgur.com, oh ironie)
Hoezo Sociale Media?
Enkele tips voor een modern opererende ambtenaar:
-zorg dat je up to date bent op je vakgebied.
-weet dat je vooral voor burgers werkt.
-houd voldoende contact met je portefeuillehouder.
-laat -waar enigszins mogelijk- burgers en/of instellingen participeren bij (beleids)voorstellen.
-houd werk en privé strikt gescheiden, ook op het gebied van sociale media.
-schroom niet om dwars te denken.
Beetje overtrokken allemaal. We hebben inmiddels heel wat generatie Z op de werkvloer en die draaien niet anders mee in het team dan de anderen. Die worden ook niet anders gemanaged. De generaties nemen de goed dingen van elkaar over en dan gaan we er gewoon samen voor. Uiteindelijk telt gewoon het resultaat en dat moet goed zijn en daar moet iedereen met 100% inzet zijn bijdrage in hebben geleverd. Fouten maken en leren zijn voor alle generaties toegestaan en elkaar aanspreken en helpen ook.
Natuurlijk beginnen ze met een overdosis aan zelfvertrouwen, maar als je ze even vast laat draaien in de modder, staan ze daarna gewoon open voor suggesties. Niet beleren, maar aanmoedigen. Jij helpt ons, wij helpen jou. Waar zit je mee? Vraag eens aan ...., die heeft ook zo'n klus gehad, kom we lopen er even naartoe. Gewoon even onbevangen duidelijk maken dat ze nog helemaal niet alles kunnen weten, dat we allemaal nooit uitleren en dat het normaal is om met collega's te sparren en feedback te vragen, te ontvangen en te geven. Maar ook dat het 'eigen schuld, dikke bult' is, als ze koppig doorgaan op de foute weg. Maar ook dan niet lang zeuren. Oprapen, zand afkloppen, standje geven en weer loslaten.
De slimmeriken merken echt wel snel genoeg dat Google en social media wel veel info kunnen ontsluiten, maar dat niet alle info klopt en dat je vooral zelf moet blijven nadenken. Stommeriken had en heb je in alle generaties. Daar moet je dan ook gewoon afscheid van durven nemen. Jij past niet bij ons, of wij passen niet bij jou, maar we zijn in ieder geval geen match. Toedeloe en succes verder!
Ik raad de jongeren af om bij de overheid te gaan werken. Slecht salaris, zwak management, en al tien jaar op de 0 lijn met je pensioen. kortom: ga ergens anders werken
Zeg dit iets over de jongeren of over vastgeroeste teamleiders die hun eigen hokje willen beschermen.
Helemaal eens met Henk: Ook ik heb mijn kinderen ontraden om bij de overheid te gaan werken. Gelukkig hebben ze dat advies opgevolgd en zijn ze wijzer dan hun pa.
Werkend bij een ministerie, heeft mijn manager voor het 5e (!) achtereenvolgende jaar een gratificatie gekregen in het kader van Bewust belonen. Niet omdat hij harder werkt of zo. Maar hij is nu eenmaal goede maatjes met de directeur. Ja, zo gaat dat bij de rijksoverheid.
Mijn kinderen werken in het bedrijfsleven. Daar doen ze aan winstdeling. Niet voor een paar uitverkorenen, maar iedereen deelt daar in mee. Want het werk, dat doe je tenslotte met zijn allen.
Goh, ik voel me met mijn 53 jaar opeens heel jong. Ik vind dit een heel herkenbaar artikel voor ambtenaren die netwerkend werken. Als wijkmanager gebruik ik Sociale Media actief omdat het een goede en laagdrempelige manier is om met burgers in contact te komen die we als overheid anders niet spreken. Ook ik ervaar de lijnstructuur in de organisatie vaak als een hindernis omdat buiten, in de samenleving, ieder vraagstuk vaak vele kanten kent. Het gaat dus niet alleen om leeftijd, maar om je manier van werken.