Advertentie
carrière / Nieuws

Personeelstekort breidelt ambities gemeenten

Door het soms nijpende personeelstekort hebben gemeenten zelfs moeite om invulling te geven aan hun reguliere activiteiten.

02 oktober 2024
Werkstress
Shutterstock

De uitvoeringskracht van gemeenten blijft achter bij de toename van ambities en taken. Vooral bij kleinere gemeenten is dat het geval. Dat komt vooral door een gebrek aan voldoende personeel.

Afdelingshoofd Stadsbeheer en Vitale Wijken

JS Consultancy
Afdelingshoofd Stadsbeheer en Vitale Wijken

Beleidsmedewerker Sociaal Domein

Gemeente Bloemendaal
Beleidsmedewerker Sociaal Domein

Reguliere activiteiten

Dat blijkt uit het Integraal Overzicht Financiën Gemeenten 2024 van Binnenlandse Zaken. Het ministerie baseert zich op de toezichtsverslagen op de gemeentefinanciën van de provinciale toezichthouders. Het aantal openstaande vacatures bij gemeenten was eind vorig jaar ruim tweemaal zo hoog als eind 2019. Mede door dat personeelstekort hebben gemeenten zelfs moeite om invulling te geven aan hun reguliere activiteiten, aldus het ministerie.

Doorlooptijd

Uit de begrotingsenquête die Binnenlands Zaken jaarlijks met provinciale toezichthouders onder gemeenten houdt, kwam dat bij bijna de helft (47 procent) van de responderende gemeenten meer dan 5 procent van de bezetting niet is ingevuld. Over de begroting 2024 stelden provinciale toezichthouders vast dat het gebrek aan interne (en externe) capaciteit bij gemeenten de oorzaak kan zijn van het niet realiseren van de doelstellingen in de lopende begroting. Dat had zijn weerslag in diverse beleidsterreinen en de doorlooptijd van lange projecten.

Gebrek aan expertise

In diezelfde begrotingsenquête gaven ruim negen van de tien gemeenten (92 procent) aan dat de realisatie vorig jaar achterbleef bij de ambitie zoals die in de begroting was verwerkt. Dat kwam vooral door personeelstekort (40 procent), en in mindere mate van de afhankelijkheid van derde partijen als zorgaanbieders (21 procent) en gebrek aan benodigde expertise in de eigen organisatie (15 procent.

Sociaal domein

Volkshuisvesting, verkeer en vervoer en sociaal domein werden relatief vaker genoemd als taakvelden waar de realisatie achterbleef. Bij 7 procent van de responderende gemeenten was de bezetting volledig ingevuld; bijna de helft had – als eerder genoemd –  5 procent van de bezetting niet ingevuld. Bij een op de drie gemeenten was tussen de 5 en 10 procent van de bezetting niet ingevuld en bij de resterende 15 procent gold dat voor meer dan 10 procent van de plekken.

Externe inhuur

De bezetting bij gemeenten stijgt volgens de provinciale toezichthouders overigens wel – met 6 procent in 2023 en cumulatief 21 procent sinds 2017 – ‘alleen niet zo hard als waar taken en ambities om vragen’, aldus Binnenlandse Zaken. Uit onderzoek van A&O fonds Gemeenten blijkt dat ruim 18 procent van de bezetting bij gemeenten mede daardoor wordt ingevuld door externe inhuur.

Reacties: 3

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Hielco Wiersma
Als het goed is geregeld is het personeel bij Gemeenten aangesteld in algemene dienst. Bij een tekort aan personeel kan het personeel dan het beste flexibel wordt ingezet op projecten die de meeste prioriteit hebben. Dit vereist goede samenwerking tussen de afdelingen binnen een Gemeente.
wim groart
Als gepensioneerde ben ik arbeidsvrij en heb ik een vast salaris (AOW en pensioen).
Mijn vakgebied is het sociaal domein en regelmatig heb ik contact met de ambtenaren van mijn gemeente vanwege mijn vrijwilligerswerk.
Vanwege het 'personeelstekort' de afgelopen jaren, heb ik me regelmatig aangeboden om werkzaamheden te verrichten (het salaris kan geen struikelblok zijn want die heb ik al). Alleen mijn bijdrage om het personeelsprobleem op te lossen wil de gemeente niet!

Zo ken ik meer gepensioneerden die best een bijdrage willen leveren om de gemeente uit de brand te helpen. Alleen: hoe nijpend is dit personeelstekort van de gemeente eigenlijk?
Hielco Wiersma
Het werken binnen een gemeenschappelijke administratie vraagt een goede afstemming van de administraties van de aangesloten Gemeenten. Als deze afstemming onvoldoende aanwezig is kan dit voor het personeel leiden tot een minder goede werksituatie, dit met alle gevolgen die daaraan zijn verbonden (extra ziekteverzuim, extra personeelsmutaties e.d.).
Het vereist bovendien een goede politieke samenwerking tussen de aangesloten Gemeenten over het hanteren van bestuursopdrachten, het gebruikmaken van gezamenlijke administratieve modellen e.d.
Kortom, het behoeft niet altijd het probleem te zijn van het hebben van een te kort aan personeel. Een goed geoutilleerde bestuursorganisatie en zorgvuldig omgaan met het beschikbare personeel is minstens zo belangrijk.
Advertentie