De opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen is in grotere gemeenten lager dan in kleinere. Een gemeentelijke herindeling - vooral als die leidt tot een fors grotere omvang van de gemeente - is duidelijk nadelig voor de opkomst.
Lagere opkomst na gemeentelijke herindeling
De opkomst bij gemeenteraadsverkiezingen is in grotere gemeenten lager dan in kleinere. Een gemeentelijke herindeling is duidelijk nadelig…
Kamer stelde vragen
Dat blijkt uit een maandag gepubliceerd onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB), dat minister Plasterk na vragen van de Tweede Kamer heeft gepubliceerd. De Kamer wilde na de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart weten wat de verhouding tussen de omvang van de gemeente en de opkomst is en wat het effect van gemeentelijke herindelingen op het opkomstpercentage is.
Sterke groei
Het opkomstpercentage gaat na een herindeling met gemiddeld 2,5 procent omlaag. Het blijkt dat vooral gemeenten die meer dan 100 procent in omvang zijn toegenomen (ten opzichte van de gemiddelde omvang van de oorspronkelijke gemeenten), te maken hebben met een dalende opkomst bij Gemeenteraadsverkiezingen. Die daling is 4,0 procentpunt en dat effect houdt lang aan, tot zelfs zeven verkiezingen na de herindeling. Voor kleinere herindelingen is het directe negatieve effect relatief klein (1,6 procentpunt) en dit lijkt te verdwijnen na ongeveer 8 jaar na de gemeentelijke herindeling.
Andere factoren
De onderzoekers hebben gekeken of er meer factoren dan alleen de grotere omvang van de nieuwe gemeente een rol spelen, maar hebben die niet gevonden. De toegenomen heterogeniteit in een heringedeelde gemeente lijkt geen verklaring te kunen bieden vor de lagere opkomst. Hetzelfde geldt voor de kwaliteit van het lokaal bestuur en het grotere aantal politieke partijen.
Reacties: 5
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dit onderzoek valt in de categorie open deur.
@ A. Willemsen: Ja, dit onderzoek valt in de categorie open deur maar het is wel goed dat het nog eens gezegd wordt. De democratische legitimatie gaat er door herindelingen duidelijk op achteruit. Diverse partijen (hype-partij D66 voorop) laten zich er op voorstaan dat ze de kloof tussen burger en bestuur willen dichten. Diezelfde partijen willen een herindeling naar 100.000+ gemeenten (wederom met D66 voorop). Dat rijmt niet.
Ik heb vorig jaar een kleine zoektocht naar gedaan naar de relatie tussen herindeling en overheidsparticipatie. Daarover schreef ik dit artikeltje https://www.dropbox.com/s/a6z375lb82dmsou/2014%2 … en daarin trekt een raadslid uit Teylingen deze conclusie ook. Maar zij hebben daar in Teylingen wel de consequenties van getrokken ook: de opdracht aan henzelf om te zoeken naar nieuwe vormen om lokale democratie te versterken. En mijn indruk is dat dat wezenlijker is dan opkomst van verkiezingen al dan niet problematiseren. Dat is het punt niet (volledig) immers.
Fusies van gemeenten zijn per definitie slecht voor de inwoners. Toch wordt er maar mee doorgegaan. Onbegrijpelijk.
De afstand is al groot tussen bewoners en bestuurders van een gemeente,door nog grotere herindeling zoals in Provincie Groningen. Van 25 gemeenten naar 8 a 9 gemeenten zijn de bestuurders helemaal niet herkenbaar meer,ook hier is D66 de trekker van dit voornemen samen met de PvdA en VVD.D66 is een partij die zogenaamd democratisch is waar de burgers minder tellen,zij denken alles beter te weten wat goed voor de burger is?