Wisselend beeld in ongewone oudjaarsnacht

In het algemeen lijkt de eerste jaarwisseling waarbij vuurwerk officieel werd verboden, relatief rustig verlopen. Maar er waren grote verschillen per regio en per hulpdienst. In sommige plaatsen moest de politie toch ingrijpen bij feesten en opstootjes, in andere kregen de hulpdiensten het druk. Maar een vuurwerkverbod is voor herhaling vatbaar, concludeert veiligheidsregio-voorzitter Hubert Bruls.

Friesland

De brandweer in Friesland is tijdens de jaarwisseling minder vaak uitgerukt dan voorgaande jaren. De brandweer is op oudejaarsdag tot in de ochtend van nieuwjaarsdag 76 keer uitgerukt. Vorig jaar was dit 83 keer en het jaar ervoor 96 keer. Vooral in het noordoosten van de provincie werden vreugdevuren ontstoken. ‘We kijken als Brandweer Fryslân terug op een beheersbare nacht met een aantal branden en kleinere incidenten. Dat neemt niet weg dat we het de hele nacht druk hebben gehad. Meer dan vorig jaar valt op dat onze mensen her en der lastig zijn gevallen door omstanders bij het uitvoeren van hun werk,’ zegt Wim Kleinhuis van de Veiligheidsregio Fryslân.

Utrecht

Sharon Dijksma, de nieuwe burgemeester van Utrecht, spreekt van een ‘relatief rustige jaarwisseling’ in haar stad. ‘Tegelijkertijd is elk incident er een te veel.’ De gemeente onderzoekt of het vuurwerkverbod en andere maatregelen zoals de inzet van ruim tweehonderd vrijwilligers hebben bijgedragen aan de relatieve rust. Ze kan hierover op vrijdag nog niets zeggen.

De politie verrichtte in de stad elf aanhoudingen (vorig jaar waren dat er 38, maar een jaar daarvoor waren dat er 14), waren er zeventien autobranden (drie minder dan een jaar geleden, maar evenveel als in 2017/2018) en moest de ME één keer worden ingezet. Groepen jongeren die overlast veroorzaakten en een politievoertuig met stenen bekogelden, werden door de ME uit elkaar gedreven. De rust keerde weer snel terug. Een illegaal feest onder een viaduct van de A12 werd vroegtijdig ontdekt. Vijftien mensen kregen een bekeuring. De burgemeester heeft het idee dat de meeste Utrechters de jaarwisseling thuis in kleine kring hebben gevierd. Ook ging er minder vuurwerk de lucht in.

Brabant en Limburg

De zuidelijke provincies laten een wisselend beeld zien. Noord- en Midden-Limburg hebben een rustige jaarwisseling gekend, vergelijkbaar met een doorsnee uitgaansavond. ‘Een goede start van 2021,’ liet de veiligheidsregio Limburg-Noord vrijdag weten. Er is geen sprake geweest van geweld of agressie tegen hulpverleners, en er zijn geen meldingen over vuurwerkslachtoffers bij de ziekenhuizen in Venray, Venlo, Weert en Roermond. De brandweer moest 23 keer uitrukken voor kleine brandjes in onder meer prullenbakken. Deze kleine "vreugdevuren" leidden niet tot problemen, aldus de veiligheidsregio.

De jaarwisseling in Brabant was minder rustig. Op de meeste plaatsen was het vergelijkbaar met een ‘drukke horecanacht’. Op enkele plekken was echter een stevige inzet door de hulpdiensten nodig. Dat stellen de voorzitters van de drie veiligheidsregio's in Brabant vrijdag. Net als in veel andere provincies ging ook in Brabant vuurwerk de lucht in. Maar volgens de burgemeesters Jack Mikkers van Den Bosch, John Jorritsma van Eindhoven en Theo Weterings van Tilburg korter dan anders en minder veel. ‘Het inluiden van het nieuwe jaar heeft zich voltrokken zoals de coronamaanden daarvoor: de grote meerderheid van de Brabanders houden zich aan de afspraken en de maatregelen, een klein deel niet,’ aldus de drie voorzitters. Vooral in Den Bosch Oost ging het mis. In Oost werden volgens de brandweer meerdere auto's in brand gestoken. Ook gooiden jongeren vuurwerk naar de politie. De brandweer kon de branden niet blussen zolang de situatie onveilig was. Ook in Midden en West-Brabant was het aantal brandjes hoger dan gewoonlijk tijdens de jaarwisseling.

Verbod

Burgmeester Hubert Bruls van Nijmegen roept het kabinet op vuurwerk definitief te verbieden met oud en nieuw. Deze jaarwisseling was vanwege corona een verbod ingesteld. Op basis van hoe oud en nieuw is verlopen, vindt Bruls, tevens voorzitter van het Veiligheidsberaad, het tijd dat ieder jaar zo'n verbod moet gelden. ‘De eerste tekenen van het vuurwerkverbod smaken er bij mij naar dat we dit blijven doorzetten,’ zegt Bruls tegen Omroep Gelderland. ‘Wat Nijmegen betreft sowieso, maar ik zou zeggen tegen het kabinet: “Nu echt doorzetten, voor het hele land een vuurwerkverbod”. Ook voor volgend jaar.’

Luchtvervuiling

De lucht was tijdens de jaarwisseling minder vervuild dan voorgaande jaren, maar lokaal was toch sprake van veel smog, meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Volgens het RIVM was het niet op alle plaatsen zo dat er dit jaar minder vuurwerk is afgestoken. Op diverse plekken werden wel verhoogde concentraties fijnstof gemeten. Het duurde volgens het RIVM soms enkele uren voordat de concentraties lager werden. In de omgeving van Amsterdam en in het oosten van het land zijn de concentraties nog steeds aanzienlijk.

De hoogste concentratie fijnstof van www.luchtmeetnet.nl is gemeten op een meetstation in Den Haag. Daar werd een gemiddelde uurconcentratie van bijna 1000 microgram fijnstof per kubieke meter lucht gemeten. De vermoedelijke oorzaak hiervan zijn incidenten als brandstichting en vuurwerk. Vorig jaar was de hoogst gemeten concentratie 1235 microgram fijn stof per kubieke meter lucht, aldus het RIVM. (ANP/Redactie)