Burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam moet bij de inhuldiging van Willem-Alexander zijn persoonlijke mening over het koningschap opzij zetten. ‘Ik ben een republikein, net als zestig, zeventig procent van de Nederlanders.’
Eberhard van der Laan: ‘Ik ben een republikein’
Eberhard van der Laan zet bij de inhuldiging van Willem-Alexander zijn persoonlijke mening over het koningschap opzij. 'Ik ben een…
Ondemocratisch instituut
De inhuldiging van een nieuwe koning is geen democratisch proces, zo zegt hij in een interview met Binnenlands Bestuur. In de jaren negentig sloot Van der Laan zich aan bij het Republikeins Genootschap. Hij kende journalist en oprichter Martin van Amerongen. ‘Het was Martin duidelijk dat ik een republikein ben en dat ik het koningschap een ondemocratisch instituut vind; hoewel ik daar nog nooit een nacht van wakker heb gelegen. Pas na de dood van Martin werd duidelijk dat hij mijn naam op de site van het Republikeins Genootschap had gezet. Dat heb ik toen zo gelaten.’
Oranje stropdas
Van der Laan is nog steeds een republikein. ‘Net als zestig, zeventig procent van de Nederlanders. Echter, wij zijn allemaal toch wel verzot op het feit hoe de Oranjes omgaan met hun erfelijke koningschap. Mede daarom ben ik de dienstwillige dienaar van de koningin en straks, als alles goed gaat, van de koning.’ Bij de troonswisseling draagt de PvdA’er waarschijnlijk gewoon een oranje stropdas, geen witte. ‘Ik zit er dan als burgemeester van Amsterdam en daarvoor cijfer ik mijn persoonlijke mening weg.’
Koninginnedag 1980
Bij de demonstraties en rellen bij de inhuldiging van koningin Beatrix, op 30 april 1980 loopt student Eberhard van der Laan (25) verbijsterd door de stad. In tegenstelling tot veel leeftijdsgenoten sluit hij zich niet aan bij de relschoppers. ‘Nee, ik heb zeker niet gereld’, zegt hij. ‘Mijn toenmalige partner was actief bij de PSP en in de kraakbeweging als kraker met een huurcontract, dus ik schuurde er wel tegen aan. Maar ik was destijds al lid van de PvdA en was actief met Jan Schaefer op het gebied van volkshuisvesting, stadsvernieuwing en antispeculatie. Ik zat dus in de officiële lijnen en ging zeker niet meerellen.’
Dramatische dag
Van der Laan ervoer die Koninginnedag als een van de gewelddadigste dagen uit zijn leven. ‘Ik hoop dat niet meer mee te maken. Tot op de dag van vandaag ben ik nog steeds verbaasd dat er destijds geen doden zijn gevallen, want het geweld was erg adequaat. Ik ben getekend door die dramatische dag. Het is een soort vorige oorlog, waarmee je niet gepreoccupeerd moet raken. Als burgemeester zie ik nu dat de sfeer totaal anders is.’
Burgemeester Polak
Toch kun je wel leren van wat er toen gebeurd is. Ergens in een oude verhuisdoos had ik de autobiografie van Wim Polak liggen, die destijds burgemeester was. Er zit een mooi hoofdstuk bij over 30 april, waarin je kunt lezen hoe eenzaam en verschrikkelijk het toen voor hem was. Andere mensen om me heen, waaronder uit de zeshoek, hebben dat hoofdstuk ook gelezen. Zij zeggen dat ze het nu beter snappen waarom ik altijd zeg wat ik denk. Het gaat er bij mij om dat de sfeer op zo’n dag niet in een negatieve kan veranderen. Dat drijft mij.’
Lees het hele interview met burgemeester Van der Laan in Binnenlands Bestuur nummer 8, 26 april 2013.
Reacties: 34
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Wat een opportunist is Van der Laan toch. Zogenaamd overtuigd republikein, maar zich wel door de Kroon laten benoemen en wel vooraan bij de kroning aanwezig willen zijn. Als je dan zonodig de republikein wil uithangen, blijf dan op z'n minst weg bij de kroning. En hoe komt deze onnozelaar tot de slotsom dat 60-70% van de Nederlanders republikein is? Als dat zou zou zijn, kan de monarchie toch worden afgeschaft in Nederland? En kom me niet met die flauwekul dat wij allemaal verzot zijn op de invulling van het koningschap. Je bent republikein of je bent dat niet. Van der Laan geeft duidelijk aan wat hij is: ruggegraatloos.
Zou een wit/oranje stropdas wat zijn dan?
Hij was (is) een beetje hypocriet
Je kunt Pvda reserve-kroonprins vd Laan niet genoeg onder de aandacht brengen, maakt niet uit waarmee.
Stel je voor dat Asscher mislukt.
We zijn ten opzichte van de eind 18e eeuwse patriottentijd met een kort moment van dansen om de 'vrijheidsboom' onder de leuze vrijheid, gelijkheid en broederschap (1795) republikeins gesproken niet veel verder gekomen. Destijds waren er tijdens de Alliantiefeesten tussen het Revolutionaire Frankrijk en de kortstondige Bataafse Republiek in Amsterdam talloze sierstukken op straat gezet, één daarvan toont een man die met een bijl de stam van de Oranjeboom velt... de vlucht van de 18e eeuwse Oranjes naar het contra-revolutionaire Engeland wordt weer in een andere voorstelling bespot. Dat was niet de laatste vlucht van de oranjes en hoe die historisch te verklaren daar is debat over mogelijk. Het boek van Nanda van der Zee over hoezeer de vlucht en houding van de Oranjes gefaald heeft tijdens WWII is nog steeds niet een onderwerp dat de historisch blinde elite van Nederland aandurft. De hoofdstad was zeker noch heldhaftig, noch barmhartig. De cijfers van niet teruggekeerde stadgenoten die als Jood geclassificeerd waren en met een J gemerkt in het Bevolkingsregister, spreken voor zich. Bijna 90% heeft het niet overleefd. Over de juriste Lau Mazirel die in de dertiger jaren al tegen die vermelding in het gemeentelijk register van geloof/afkomst protesteerde, heeft vrijwel niemand het meer. Ja, het gevaar was gekend. De sociaal-democratische vroedschap had het niet willen zien aankomen en ja de Oranjes hebben niemand weten te redden. Hoezeer de nette Joodse stand hen ook verheerlijkte vlak voor WWII. Ik heb Van der Laan nooit een zegje horen doen waarin deze aspecten aan de orde kwamen. Wellicht komt hij ooit eens zover....
Eerlijk verhaal, ik deel dat wel, kiezen staatshoofd EN Burgemeester door de burgers/kiezers zelf, hoe eerder de beter het is .
Zestig tot zeventig procent van de Nederlanders republikeins... Wat een dikke onzin. Is nooit meer dan vijftien procent geweest, kijk de onderzoeken er maar op na!
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld
http://nl.wikisource.org/wiki/Nederlandse_grondw …
Eberhard vd Laan heeft groot gelijk. De huidige koninklijke familie is niet meer dan een zijtak van een zijtak van een zijtak van het geslacht van Willem van Oranje. De hele constructie is zeer ondemocratisch.
Bedoeld hij niet gewoon: Ik ben een harlekijn?
Van der Laan geeft de scheiding tussen zijn functie als burgemeester van Amsterdam en burger van Nederland zeer genuanceerd weer. Dat siert hem en moet kunnen in een land met vrijheid van meningsuiting. Gezien de heftige reacties heeft de PR van de Oranjes uitstekend werk geleverd: men heeft kennelijk behoefte aan sprookjes en is niet bereid critisch na te denken over de absurditeit van de erfopvolging.
Ik wens onze koning alle goeds maar zie toch liever een staatshoofd zoals bijvoorbeeld in Duitsland: een gekozen low-profile president met ceremoniele functie die, net als alle Duitsers, netjes belasting over zijn inkomsten betaalt.
Democratisch.... en de functie van burgemeester dan?
Wees zeker in deze dagen een beetje sportief tegenover de 80% voorstanders van de monarchie. Uitwijken naar een republeik elder is ook altijd nog een mogelijkheid. Het schip hoeft de wal niet te keren toch?
Eens met Fritz! Wat een nep-republikein! Waar ik ook zo'n verschrikkelijke hekel aan heb, is dat hij en andere oranje-fetisjisten voor iedereen spreken: "Wij zijn allemaal toch wel verzot op het feit hoe de Oranjes omgaan met hun erfelijke koningschap". Nee, helemaal niet! Opzouten met die poppenkast!! Alle bezittingen afnemen en laat ze net als iedereen gaan werken voor hun geld.
Ik begrijp nooit zo goed waarom het zo'n probleem is dat de koning niet democratisch is gekozen. Wat is dat toch voor religie om achter democratisch gekozen figuren aan te lopen? Denken ze nou echt dat je dan een betere leider krijgt? Je ziet toch in de praktijk dat je dan ook bagger krijgt? Vriendjespolitiek, leugens en bedrog etc? Dat heilige geloof in een democratisch gekozen bestuurder/koning etc is gebaseerd op een mythe/sprookje/wensdroom waar in de praktijk geen bal van terecht komt. Ik heb daarom liever de monarchie op deze manier. Die mensen zijn als de dood dat ze op een dag verjaagd zullen worden en passen daarom op hun tellen want anders heeft hun oudste kind geen dikbetaalde baan. Zo hou je de top in een prima wurggreep en blijft het rustig. Geen smijten met geld en zwartmakerij bij opvolgingskwesties. Nee, een leuk feestje waarin de vertrekker wordt bedankt en de nieuwkomer feestelijk ingehaald. Dat is toch veel leuker dan die anderhalf miljard die bij verkiezingen voor een minister president wordt uitgegeven inclusief onderhand twee jaar lang moddersmijten etc?
Eberhard is gewoon erg blij met zichzelf.
Geen witte stropdas dragen, maar wel een republikein zijn, tja ruggegraat vertonen als het er op aan komt is niet voor iedereen die zich '' republikein'' noemt weggelegd! Wiens brood men eet, diens woord men spreekt! Dus draag maar die oranje das, en loop netjes in de pas en zwaai zoals het een burgemeester betaamt naar de oplichters van Oranje die aanwezig zullen zijn met de gouden slavenkoets en al hun franje!
Ik ben tegen een burgemeester die via een onduidelijk links lobby circuit op de stoel is gezet. Dus weg met eberhart en leve de DEMOCRATISCH gekozen burgermeester. Een burgemeester in het huidige stelsel moet daar namens de koning zitten.
Desondanks draait hij mee in de eenpartij-staat Nederland.
http://www.vrijspreker.nl/wp/2010/07/een-partijs …
Links lullen en rechts lekker flink vullen. Daar zijn de linkse stemmers goed in. Lang leve de koning
Het aangesteld worden als burgemeester is ook geen democratisch proces maar die functie heeft hij wel geambieerd. Daarbij is hij door de kroon aangesteld en vertegenwoordigd hij die ook.
Vind hij dan dat hij met deze mening die functie wel kan uitoefenen?
En waar hij die 60-70% niet-pro koningshuis vandaan haalt is mij geheel onduidelijk. Uit onderzoeken blijkt immers het tegendeel.
Wat mij opvalt is dat die zogenaamde republikeinen op koninginnendag allemaal vrij zijn. Pluk er maar lekker de vruchten van. Als royalist werk ik lekker door.
Prima dat deze burgemeester zijn mening geeft over democratie in relatie met het staatshoofd. Een oubollig en traditioneel gebeuren deze abdicatie en troonsopvolging van een niet gekozen staatshoofd. Laat er inderdaad maar eens een referendum op los dan zullen die republiek bashers nog wel eens even gek opkijken als ze zien dat van der Laan met zijn 60% a 70% gelijk heeft. Dat dit angstvallig onder de pet wordt gehouden door de monarchisten is wel duidelijk, aangezien dit het einde van de monarchie zou betekenen. De commentaren geven wel aan hoe het democratisch gevoel ligt. Moet nog veel aan gebeuren.
Ik ben ook erg benieuwd naar het democratische gehalte van de wijze waarop de grondwet destijds tot stand is gekomen.....
Uit het Brabants Dagblad na een onderzoek op de Universiteit:
69,7 procent van de ondervraagde studenten vindt het koningshuis belangrijk voor de binding in de samenleving. 76,9 procent is van mening dat het koningshuis niet moet worden afgeschaft.
Gezien het volgens eurostat onderzochte hoge opleindingsniveau in Nederland, denk ik dat een referendum over dit onderwerp veelzeggender is dan de stem van 'experten‘ in het parlement.
Het kan samen gaan als je aan de koning de taken van een President, duitse zetting, toekent.
Je hebt dan een Ceremonieel Staatshoofd naast een democratisch gekozen regering?
Door de erfopvolging voorkom je dat er om de zoveel jaar een nieuwe 'sukkel' gekozen moet worden en naar buiten staat het nog steeds chique om een Koning te hebben.
Hoe komt Van der Laan in hemelsnaam aan die 60 - 70 procent?
En morgen zijn die zogenaamde 60 - 70 % weer van teen tot kruin oranje gekleurd!
Zag zonet de toespraak van onze huidige koningin!
Lamlul van der Laan ik hoop dat je haar boodschap goed in die oren van je hebt geknopen!
Wimlex: ik ben een collectivist.
Van der Laan laat zien wat hij is. Een rasopportunist. Tegen de monarchie zijn omdat het niet democratisch gekozen is. Meneer van der Laan, ook uw benoeming, nota bene door de Kroon, tot burgemeester is verre van democratisch verlopen. Waarom heeft u die functie dan niet geweigerd? En als zogenaamde republikein wel tijdens de kroning overal vooraan bij willen staan. En toch met droge ogen beweren republikein te zijn. U bent eerder een opportunistische windvaan.
Ik begrijp nooit waar republikeinen vandaan halen dat ze namens zo'n grote meerderheid spreken. In mijn omgeving is niemand uitgesproken monarchist en ik denk dat we het allemaal wel eens zijn dat het qua kosten wel een pietsie minder kan, maar dat betekent niet dat dús iedereen voor afschaffing is.
Prima als je republikein bent, het mooie aan Nederland is dat je dat ook zonder gevaar kan uiten,maar doe nou niet alsof je een meerderheid vertegenwoordigt, want de feiten lijken dat niet te ondersteunen.
Ruggengraatloos figuur, die Van der Laan. Kom je wel vaker tegen bij salonsocialisten.
Ik heb overigens minder moeite met één persoon die door erfopvoling ceremonieel staatshoofd is (en met zijn PR voor het koninkrijk een veelvoud van de kosten die de monarchie met zich meedraagt, binnenbrengt aan contracten uit het buitenland) dan met de 408 burgemeesters die op ondemocratische wijze zijn benoemd en ook nog eigen, verregaande bestuursbevoegdheden hebben.