Nieuwe Wgr dicht democratisch gat niet

Gemeenteraadsleden moeten niet kunnen toetreden tot het algemeen bestuur van een gemeenschappelijke regeling. Hoewel deze mogelijkheid in de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) is geschrapt, houdt minister Ollongren van Binnenlandse Zaken dit toch als stok achter de deur. Die stok moet weg, vindt de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).

Ongewenste keuze

Als gemeenschappelijke regelingen er niet in slagen het gebrek aan democratische legitimatie weg te nemen, kan het kabinet alsnog besluiten met een voorstel te komen raadsleden tot het algemeen bestuur te laten toetreden. Vanuit staatsrechtelijk oogpunt vindt de VNG toetreding van raadsleden tot het algemeen bestuur een ‘ongewenste keuze’. Het zou leiden tot een ‘rolvermenging van gemeenteraad en college en daarmee tot een ongewenste doorbreking van de dualistische structuur’, stelt de VNG in haar position paper aan de Tweede Kamer.

Geen oplossing

De geplande wijziging van de Wgr is geen echte oplossing voor raadsleden, stelt de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden (NVvR). De voorstellen tot deelname van raadsleden aan het regiobestuur en de vorming van regionale raadscommissies ‘vormen geen fundamentele bijdrage aan de wens van raadsleden voor democratische zeggenschap voor de gemeenteraden’, aldus de NVvR in haar position paper aan de Kamer.

Cultuurverandering

(Nieuwe) instrumenten om raadsleden meer grip op gemeenschappelijke regelingen te geven, zijn ook niet het antwoord op de problemen die raadsleden ervaren. Die zien GR’en vaak als een black box en de invloed van raadsleden op de besluitvorming in gemeenschappelijke regelingen is beperkt. Er is een cultuurverandering nodig. De Vereniging voor Raadsleden vindt het jammer dat er ‘geen poging is gedaan om met voorstellen bestuurders en leiding van de regionale samenwerkingsverbanden te doordringen van het belang van een adequate betrokkenheid en verbinding van de gemeenteraden bij hun werkzaamheden.’

Ook de VNG stelt dat er meer nodig is dan louter met juridische oplossingen te komen die raadsleden in gemeenschappelijke regelingen beter in positie moeten brengen. Ze roept op het gesprek over intergemeentelijke samenwerking te blijven voeren.