‘Kiesrecht afnemen bij aantasting democratie'

Afnemen van kiesrecht is een ‘vergaande straf’, maar in geval van een misdrijf waarbij de democratie wordt aangetast op zijn plaats. Dat stelt D66-kamerlid Maarten Groothuizen in het Leidsch Dagblad. De afgelopen week waarschuwden deskundigen voor vermenging van de onderwereld en politiek.

‘Beperking alleen op zeer zware gronden’

Groothuizen zegt tegenover de krant het logisch te vinden dat beperkingen van het kiesrecht ‘slechts op zeer zware gronden kunnen worden toegepast’. Wanneer iemand een misdrijf pleegt die de grondslagen van de Nederlandse democratie aantast, vindt Groothuizen ontzetting uit het kiesrecht wél op zijn plaats. ‘Bij dat soort delicten is immers duidelijk dat iemand niet in staat verantwoordelijk om te gaan met de rechten en plichten die voortvloeien uit onze democratie.’

Waarschuwing voor onderwereld in de raad
Er bestaat een mogelijkheid om het ’passief kiesrecht’ af te nemen bij een veroordeling, dit komt echter zelden voor. Burgemeester Koen Schuiling van Den Helder pleitte eerder in Leidsch Dagblad voor vermenging van onder- en bovenwereld. Criminelen zijn bijvoorbeeld goed bevriend met raadsleden, waardoor ze invloed kunnen uitoefenen op de gemeenteraad. Ook de burgemeester van Zaanstad Jan Hamming vreest hiervoor en is overtuigd dat criminele netwerken dit proberen, zo stelde hij onlangs in de Volkskrant.

Regelgeving moet scherper
Tweede Kamerlid Ronald van Raak zegt aan de krant dat er behoefte is aan opheldering van de minister. ‘Wellicht is het nodig om de regelgeving aan te scherpen, want het lijkt mij een ontzettend goed idee als politici die veroordeeld zijn voor corruptie zich niet meer opnieuw verkiesbaar kunnen stellen.’ Ook VVD is van mening dat criminelen niet meer gekozen mogen worden.

Toolbox integriteit
Integriteit ligt onder de loep bij diverse overheidsorganisaties. VNG, IPO en UvW hebben samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken begin 2017 een handreiking integriteitstoets laten ontwikkelen om de kwaliteit van de integriteitstoetsing van kandidaten voor raad en college te verbeteren. Deze is niet verplicht, maar geldt als een toolbox om gestructureerd aandacht te besteden aan integriteit. Er wordt onder meer gekeken naar nevenfuncties, zakelijke belangen met familieleden en betrokkenheid bij geschillen.