Hulp voor ex-wethouder zonder baan

Binnenlandse Zaken onderzoekt optie burgerschapsverlof

Zo’n loonkostenvoordeel is er sinds januari van dit jaar al voor werkgevers die oudere werknemers – 56 jaar en ouder – vanuit een uitkeringssituatie in dienst nemen. Omdat gewezen politieke ambtsdragers vaak ouder zijn dan ww-gerechtigden is het volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken niet zo’n gek idee om die uitstroombevorderende maatregel ook voor die doelgroep in te zetten.

Het is een van de maatregelen die Ollongren nader wil bestuderen om de positie op de arbeidsmarkt voor met name ex-wethouders te verbeteren. Uit een recente evaluatie blijkt namelijk dat die niet best is. Zo blijkt uit de evaluatie dat vijftig procent van de wethouders van kleinere gemeenten geen nieuwe werkkring heeft kunnen vinden.

EVC-verklaring
Als negatieve invloed gelden de relatief hoge leeftijd van voormalig ambtsdragers, een langere duur van de politieke carrière, alleen of vooral politieke werkervaring, een aan het ambt in plaats van aan de persoon gebonden netwerk en het niet kunnen terugvallen op een terugkeerregeling.

Oud-bestuurders hebben volgens het ministerie bovendien een imagoprobleem. Omdat verworven ervaring in de politiek te weinig meeweegt, wil Ollongren onderzoeken of het zin heeft ze een EVC-verklaring te geven, een erkenning van verworven competenties. Een bestuurder ontwikkelt gedurende zijn ambt competenties en vaardigheden die ook in andere functies worden gevraagd. Via een EVC kunnen die competenties voor werkgevers inzichtelijk worden gemaakt.

Terugkeergarantie
De minister wil eveneens een verkenning van de mogelijkheid om als bestuurder tijdelijke werkervaring op te doen, zodat uitkeringsgerechtigde ambtsdragers ook hun tijdens het ambt verkregen meerwaarde aan werkgevers kunnen laten zien. Daar zitten echter wel nadelen aan. Het kan op gespannen voet staan met een integere uitoefening van het ambt. ‘Bij het aanvaarden van een functie tijdens de ambtsvervulling kan daarnaast ook de schijn van belangenverstrengeling optreden’, aldus het ministerie.

Minder beladen is het om als bestuurder tijdens het ambt al aan de slag te gaan met loopbaanoriëntatie. Op die manier kan meteen na het aftreden een vliegende start worden gemaakt met de sollicitatieactiviteiten. Om die reden zou er in de verschillende rechtspositieregelingen een grondslag moeten worden opgenomen voor de vergoeding van de kosten voor loopbaanoriëntatie of mobiliteit bevorderende activiteiten tijdens het ambt. En, last but not least, kondigt de minister in haar brief aan de Tweede Kamer aan een onderzoek te starten naar het effect van een terugkeergarantie, het zogeheten burgerschapsverlof.

Na politiek vooral in loondienst
Ruim vier op de tien voormalig ambtsdragers stromen uit naar een baan in loondienst en ruim twee op de tien worden ZZP’er. Zij komen het vaakst terecht in het openbaar bestuur/ overheid of in de sectoren onderwijs, gezondheidszorg of welzijn. Vaak heeft de uitkeringsgerechtigde meer banen naast elkaar. Uit een recente evaluatie blijkt dat bijna 60 procent van de voormalig ambtsdragers sinds het aftreden een of meer nieuwe betaalde functies heeft. Ruim 80 procent van hen heeft zijn (eerste) nieuwe betaalde functie binnen één jaar na aftreden gevonden.

Door de beperkte beschikbaarheid en vergelijkbaarheid van re-integratiegegevens is het overigens niet mogelijk meer algemene conclusies te trekken over de snelheid waarmee voormalig bestuurders weer inkomen uit arbeid verwerven. Minister Ollongren stelt in haar beleidsreactie op het evaluatierapport te streven naar onderling vergelijkbare cijfers over in- en uitstroom van zogeheten Appa-uitkeringsgerechtigden door middel van een informatieprotocol zodat het effect van de re-integratie in de toekomst beter kan worden gevolgd.