Een verschuiving van de landelijke inkomstenbelasting naar een onroerendezaakbelasting (ozb) op woninggebruik levert volgens het Centraal Planbureau (CPB) extra werkgelegenheid op in de vorm van 15.000 banen.
Herinvoering volledige ozb levert banen op
Een verschuiving van de landelijke inkomstenbelasting naar een onroerendezaakbelasting (ozb) op woninggebruik levert volgens het Centraal…
Het CPB heeft de effecten onderzocht van twee mogelijke manieren om het lokale belastinggebied te verruimen. De resultaten daarvan zijn vandaag gepubliceerd in de CPB-Policy Brief Verruiming van het lokale belastinggebied.
Ongewenst inkomenseffect
Behalve naar de herinvoering van het gebruikersdeel ozb (afgeschaft in 2006) keken de onderzoekers Remco van Eijkel en Wouter Vermeulen naar de introductie van een ingezetenenheffing om het lokaal belastinggebied te verruimen. De CPB-onderzoekers gaan er daarbij wel vanuit dat tegelijk met de verruiming van de gemeentelijke belastingen de landelijke inkomstenbelasting wordt verlaagd. In dat geval zijn de inkomenseffecten van een groter lokaal belastinggebied ‘hanteerbaar’. Eventuele ongewenste inkomenseffecten zouden daarbij relatief makkelijk te compenseren zijn.
Verlaging gemeentefonds
Herinvoering van de ozb voor woninggebruik onder de voorwaarde van een verlaging van de inkomstenbelasting heeft als neveneffect dat het de structurele werkgelegenheid ten goede komt. Bij een verschuiving van 4 miljard euro van de inkomstenbelasting naar de ozb – het rijk verlaagt dan de voeding van het gemeentefonds met datzelfde bedrag – gaat het volgens de onderzoekers structureel om een groei van 15.000 banen. De ingezetenenbelasting heeft dat bijkomende voordeel niet.
Nabijheid winkelcentrum
Gemeenten zouden de vrijheid moeten krijgen zelf te kiezen welke variant ze het beste past. Ook een combinatie van beide belastingen moet tot de mogelijkheden behoren. Bij de ozb-variant is de belastinggrondslag gekoppeld aan de baten van locatie-specifieke voorzieningen. De onderzoekers: ‘Wie profiteert van de nabijheid van een winkelcentrum of een park betaalt een hogere ozb, omdat dit locatievoordeel tot uiting komt in de prijs of huur van de woning. Dit bevordert een doelmatige afweging van baten en lasten door de lokale inwoners. Ook prikkelt het de gemeente voorzieningen aan te bieden die tegemoet komen aan de wensen van de lokale bevolking. Gemeentelijke investeringen vloeien dan namelijk terug in de gemeentekas in de vorm van een hogere belastingopbrengst.’
Duur huis
Voor het bekostigen van voorzieningen waarvan iedere inwoner van de gemeente in gelijke mate profiteert – bijvoorbeeld in het sociaal domein– ligt financiering door middel van een ingezetenenheffing meer voor de hand. Elke gebruiker draagt dan immers evenredig bij aan bijvoorbeeld voorzieningen in de zorg waaraan iedereen vroeg of laat wel eens behoefte zou kunnen krijgen. Dergelijke voorzieningen bekostigen via de belastingopbrengst op onroerend goed is minder logisch. Het betekent volgens het CPB dat huishoudens die in een duur huis wonen onevenredig veel bij aan de kosten bijdragen. Allerlei onderzoeken wijzen uit dat belastingen waarbij de betaler het meest direct het verband ziet met de voorzieningen die ermee worden gerealiseerd, het meest doelmatig zijn. Gemeenten zouden moeten kunnen differentiëren bij de keuze welk belastingmiddel ze inzetten. Het opleggen van een landelijke norm wijzen de onderzoekers af, omdat maatwerk dan onmogelijk wordt en de ondoelmatigheid toeneemt.
Lusten versus lasten
Beide belastingvormen bieden volgens het CPB gemeenten de mogelijkheid beter in te spelen op de lokale wensen. Anders dan bij rijksbelastingen komt de afweging tussen lasten en baten namelijk bij de eigen burger te liggen. Door burgers via deze zogeheten fiscale decentralisatie zo direct mogelijk te confronteren met zowel de lusten als de lasten van lokale voorzieningen, wordt de democratische verantwoording op gemeentelijk niveau bevorderd.
Het rapport is onderdeel van een reeks onderzoeken in het CPB-programma Decentrale overheden. Dat wordt op verzoek van de Vereniging van Nederlandse gemeenten en de ministeries van Binnenlandse Zaken en Financiën uitgevoerd.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Kleine correctie: als het CPB zegt dat er 15000 banen bij komen bedoelt ze dat er zeg maar 15000 extra mensen naar een baan gaan zoeken (omdat ze met hogere ozblasten geconfronteerd worden). En in het geloof van de aanbodeconomie volgen dan de banen 'vanzelf'.
herstel: er gaan geen 15000 mensen een baan zoeken omdat ze met een hogere ozb worden geconfronteerd maar omdat het CPB die hogere last compenseert door een belastingenverlaging. En die belastingverlaging maakt dat meer mensen een baan gaan zoeken (het loont meer en daarom gaan mn kleine tweede verdieners meer werken, aldus het geloof van het CPB). Het is dus niet de verhoging van OZB maar de bijbehorende verlaging van de inkomstenbelasting die meer mensen doet besluiten meer te gaan werken en dus voor meer banen zorgt.
Nog meer uit knijpen van de burgers nog meer armoede. CPB moet zich eens met de armoede bezig houden dan weten ze dat dit niet goed is voor de betalers van de OZB.wat een keuzen werken daar zeg!!!!
De burger houdt geen veer meer over. Helemaal kaalgeplukt.
Waarom krijg ik toch weer het gevoel dat het rekenmodel uiteindelijk per saldo negatief zal uitpakken voor de burgers...;)
Ik dacht dat het de bedoeling was dat de Overheid eens wat efficiënter ging werken. In dat licht bezien is dit onderzoek van het CPB niet te volgen.
Het is namelijk veel efficiënter als de Overheid de OZB/WOZ (slecht uitvoerbare lokale belasting) helemaal opheft en deze belastingheffing via het Rijk regelt. Gemeenten (rupsje nooit genoeg) kunnen dan hun aandeel daarvan via het Gemeentefonds ontvangen en tevens niet meer uitgeven dan ze ontvangen. Dat noemen ze pas echt efficiënt werken.
En zo houden we het CPB aan de vreet. Onzinnige onderzoeken doen. Is er geen onderzoek gedaan door het CPB bij de afschaffing van het gebruikersdeel OZB. Wat overigens niet ingehouden heeft dat we minder OZB zijn gaan betalen hoor. Ik zie een ordinaire verhoging OZB aankomen omdat we zgn geen Gebruiksdeel meer betalen... Wanneer gaan we de overheid eens massaal aanklagen voor diefstal. Het wordt steeds gekker.
Hond of kat?
Ik neem aan dat het rapport zorgvuldiger is dan dit artikel.
Een lokaal belasting gebied geënt op WOZ laat onroerend goed bezitters voor "alle" gemeentelijke uitgaven opdraaien.
Een inkomen gerelateerd gemeentelijk belastingtarief is net zo schadelijk voor de werkgelegenheid als de gewone inkomstenbelasting. Of je nu door de hond of de kat gebeten wordt.
Goed stuk. Ik ben wel enthousiast. Wel maak ik mij zorgen om de keuzemogelijkheden van de minst bedeelden. Voorkomen moet worden dat het systeem ook een spreiding zal teweegbrengen van hoge en lage inkomens. Volgens mij moeten we dan ook nadenken over de vraag wat de keuze voor wonen in het centrum en wonen op enige afstand van voorzieningen maximaal mag kosten en daar het landelijk minimum loon op aanpassen oid. Dat zou pas liberaal zijn, want dan heeft iedereen iets te kiezen!
Nog eens wat dieper ingaand op dit CPB-rapport dan wordt de onzinnigheid steeds duidelijker. Waarom mensen die dicht bij een centrum wonen nog meer belasten? Zij hebben al een hogere grondprijs/koopprijs met overdrachtsbelasting betaald voor hun woning, zij worden ook al extra belast via parkeetheffingen, zij betalen al extra via het huurwaardeforfait , zij hebben de nodige ellende van parkeeroverlast, lallende bezoekers van de horeca in het centrum ). Bovendien iedereen kan in beginsel toch een woning bij een centrum kopen?
Kortom: de Rijksoverheid kan belastingheffing zoveel mogelijk zelf regelen en ponds ponds gewijze via bepaalde criteria overhevelen naar de gemeenten. Het scheppen van arbeidsplaatsen via het creëren van een inefficiënte heffingsmethodiek komt nogal lachwekkend over.