Einde aan misbruik Wob

Mensen die uit geldbejag een beroep doen op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), maken vanaf 1 oktober geen schijn van kans meer. Dan treedt de wet tegen misbruik van de Wob in werking. De Eerste Kamer heeft dinsdag ingestemd met het wetvoorstel van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken, waarmee een einde komt aan de ‘boete’ (dwangsom) die overheden moeten betalen als ze te laat op Wob-verzoeken reageren.

Tijdige beslissing

Met de nieuwe wet worden Wob-verzoeken uitgezonderd van de Wet dwangsom. Dit betekent niet dat bestuursorganen niet meer op tijd hoeven te reageren op een aanvraag of bezwaar, beklemtoont het ministerie. Bestuursorganen blijven verantwoordelijk voor een tijdige beslissing op Wob-verzoeken. Als dat niet gebeurt, kunnen burgers rechtstreeks een beroep op de rechter doen.

Miljoenen euro’s

De overheid is jaarlijks acht tot veertien miljoen euro kwijt aan de afhandeling van valse Wob-verzoeken. Het gaat indieners van die verzoeken niet om de informatie die ze bij overheden, waaronder gemeenten, opvragen, maar om het geld dat ze krijgen als die overheden niet op tijd op het verzoek reageren. De Wet dwangsom regelt dat indieners van een Wob-verzoek recht hebben op een geldbedrag dat kan oplopen tot 1.260 euro. Burgers en kleine bedrijfjes maken hier misbruik van, door bijvoorbeeld een Wob-verzoek te verbergen in een open sollicitatiebrief, ‘in de hoop dat het verzoek over het hoofd gezien wordt en geld geïnd kan worden’, aldus het ministerie van BZK.

Pleidooi VNG

Gemeentekoepel VNG heeft lange tijd bij de minister aangedrongen op de aanpak van misbruik. Gemeenten konden zonder wettelijke basis niet optreden tegen misbruik, terwijl de kosten volgens de VNG in de tientallen miljoenen lopen.