De Europese Unie wordt vaak afgeschilderd als ondemocratisch, gerund door een elite van ongekozen technocraten.
Europa ging debat vaak uit de weg
Historicus Koen van Zon promoveert aan de Radboud Universiteit op onderzoek naar ideeën over democratie in de vroege jaren van de EU en…
Volgens historicus Koen van Zon is de werkelijkheid complexer. Hij promoveert aan de Radboud Universiteit op onderzoek naar ideeën over democratie in de vroege jaren van de EU en de rol die de eerste Europarlementariërs speelden in de eenwording. Zij moesten een democratische tegenmacht vormen tegenover de Brusselse bureaucratie.
Van Zon laat zien dat ze worstelden met die taak. Het Europees Parlement was lange tijd krachteloos. ‘De EU was vooral ontworpen om technische vraagstukken op te lossen zoals industriepolitiek en landbouwbeleid, zaken die in de jaren ’50 meer worden gezien als een zaak voor ambtenaren dan voor politici, bekvechtend in een parlement.’ In de loop der jaren heeft het Parlement zijn macht sluipenderwijs weten uit te breiden en is de EU democratischer geworden.
‘Sinds 1979 wordt het Europees Parlement direct verkozen en heeft het wetgevende macht en inspraak op de begroting verworven.’ Dat ging alleen met vereende krachten. Van Zon toont aan dat het streven naar eensgezindheid vaak ten koste ging van het politieke debat.
‘Het ontbreekt de EU vandaag de dag niet aan democratische middelen, maar aan een zichtbaar politiek debat op Europees niveau. We kunnen het wel hebben over allerlei democratische hervormingen, maar verandering begint bij de grondhouding van nationale politici, Europese politici en van media. Onderwerpen als klimaat, migratie of de financiële crisis verdienen een echt Europees democratisch debat en dat moeten zij vormgeven.’
Reacties: 3
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Democratisch was geweest als je over de verregaande overdracht van macht aan de Europese Unie een bindend referendum had gehouden. Hetzelfde geldt voor de overgang naar een gezamenlijk munt. Het wel democratische Denemarken heeft dat laatste wel gedaan. In ons land zijn er slechts 2 raadplegende referenda gehouden over de grondwet en de associatie met Oekraine. In beide gevallen heeft de regering de uitslag van die referenda aan zijn laars gelapt.
Wat is Europa toch democratisch.
Pas als de leider van de EU rechtstreeks gekozen wordt door het volk, wordt het een beetje democratischer. Als Hollander wil ik op een Duitse(r) of Italiaan(se) kunnen stemmen als die mij overtuigt. Gratis tip: stop met die malle fratsen als elke maand verhuizen en 200 luxe autos met chauffeurs heen en weer laten rijden met niemand er in; dat beeld is fnuikend.
Weer het typische mainstream verhaal van de gevestigde orde. De vraag of we wel een overdracht van bevoegdheden aan de EU willen en of de bevolking van ons land zich hier niet via een bindend referendum over uit had moeten laten blijft onbeantwoord. De EU is fundamenteel ondemocratisch en valt niet te hervormen. Hopelijk volgen andere Europese landen Groot-Brittannië en wordt de EU uiteindelijk ook ontmanteld. Er blijft ruimte genoeg over tussen de Europese staten om samen te werken. Daar hebben we de EU met 'de commissie' en 'het EU-parlement' helemaal niet voor nodig. Vanaf 2005 kunnen we zeggen dat Nederland feitelijk een bezet land, daar heb je tegenwoordig geen leger meer voor nodig zoals het Derde Rijk in de tweede wereldoorlog. Gut Verhofstadt pleit er nu al voor dat lidstaten niet zouden mogen uittreden en hij, en met hem vele andere Eurocraten, beseft nog steeds niet dat zijn EU als megastaat retoriek er mede debet aan was dat de Britten wijselijk voor een Brexit hebben gekozen. Pro Europa (en de verscheidenheid van Europa en de samenwerking tussen soevereine Europese staten zijn ) is iets heel anders als pro EU zijn. Liefde voor de rechtsstaat, democratie en samenwerking op basis van vrijwilligheid en de gedachte dat de rechten van de burger het beste tot zijn recht komt binnen de vorm van een natiestaat kun je moeilijk bestempelen tot 'populisme'. En als dat wel zo is dan is het een Geuzennaam zoals de Geuzen de naam aannamen in hun verzet gericht tegen het Spaanse Rijk.