Burgemeesters grote steden werken harder

Burgemeesters besteden gemiddeld 57,5 uur per week aan hun functie. Die van de grote gemeenten maken doorgaans de meeste uren, waarnemend burgemeesters de minste.

Die verschillen in tijdsbesteding leggen onderzoekers van de Tilburgse School voor Politie en Bestuur bloot in het rapport Majesteitelijk en magistratelijk. Zij schreven dat rapport in opdracht van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie.

Gemeentegrootte van invloed

De onderzoekers stuitten op aanzienlijke verschillen in tijdsbesteding tussen groepen burgemeesters. Zo besteden burgemeesters van gemeenten tot en met 50.000 inwoners aanzienlijk minder uur per week aan hun werkzaamheden als burgemeester (gemiddeld tussen 54 tot 58 uur) dan burgemeesters van gemeenten vanaf 50.000 inwoners (gemiddeld tussen 63 tot 67 uur). De absolute tijdsbesteding van burgemeesters hangt volgens de onderzoekers samen met de gemeentegrootte.

Ervaring als burgemeester telt

Waarnemend burgemeesters werken gemiddeld ruim 8 uur en drie kwartier minder per week dan kroonbenoemde burgemeesters. Ook de ervaring als burgemeester maakt verschil: burgemeesters met 7 tot en met 12 jaar werken gemiddeld ongeveer 4 uur in de week meer dan burgemeesters met 2 tot en met 6 jaar ervaring.

Drukst met voorzitterschap

De enquête geeft ook inzicht in de tijdsbesteding van burgemeesters aan de verschillende taken die zij vervullen. Van de grofweg 38 taken die te onderscheiden zijn, steekt de burgemeester de meeste tijd in zijn voorzitterschap van de raad en het college. Hij besteedt daar gemiddeld 16,4 procent van de tijd aan, ofwel 9,4 uur per week. In de top 10 staan verder het uitvoering geven aan zijn eigen portefeuilles. Het onderhouden van contacten met de samenleving staat ook hoog op de lijst, evenals het representeren van de gemeente. Die taak wordt gevolgd door de uitvoering van het veiligheidsbeleid. Aan activiteiten in het kader van intergemeentelijke samenwerking besteden burgemeesters ruim 10 procent van hun tijd. Nevenfuncties, de ombudsfunctie en het rechtmatigheidstoezicht staan lager in de top 10, maar vragen toch altijd nog meerdere uren per week. Gemiddeld besteden burgemeesters naar eigen zeggen 1,02 uur per week aan bezoldigde nevenfuncties.

Verandering burgemeestersambt

Het Nederlandse burgemeestersambt is volgens de onderzoekers de laatste decennia wezenlijk veranderd. Het huidige burgemeestersambt is een naar hun zeggen ‘sterk hybride functie’: het combineert een onafhankelijke, apolitieke en eigenstandige symboolfunctie met een afhankelijke, politieke en collegiale bestuursfunctie.

Tijdrovend

Vergeleken met onderzoek van drie decennia geleden valt op dat het relatieve belang van de ombudsfunctie substantieel is afgenomen. De burgemeesters van toen vonden de ombudsfunctie aanzienlijk tijdrovender dan de burgemeesters van nu. Die functie eindigde destijds op de vierde plek van de zeven, nog aanzienlijk boven de handhaving van de openbare orde, het rechtmatigheidstoezicht en de formele vertegenwoordiging. Ook de tijdsbesteding aan het rechtmatigheidstoezicht is sterk gedaald. De uitvoering van het veiligheidsbeleid heeft daarentegen in 30 jaar aanzienlijk aan belang en tijdrovendheid gewonnen.