Burgemeester Dinkelland tussen almacht en onmacht

Waarnemend burgemeester Ineke Bakker van de gemeente Dinkelland dacht vorige week nog voorlopig verder te kunnen besturen met haar twee overgebleven wethouders na het vertrek van drie anderen, maar nu blijkt door inwerkingtreding van artikel 42 van de Gemeentewet dat zij in de plaats treedt van het college en alleen lopende zaken mag doen. ‘Deze situatie mag niet te lang duren.’

Twee wethouders te weinig

In de loop van vorige week werd de gemeente Dinkelland duidelijk dat met het ontslag van drie van de vijf wethouders artikel 42, tweede lid, van de Gemeentewet in werking is getreden: “Indien zoveel wethouders hun ontslag indienen of worden ontslagen dat niet ten minste de helft van het met inachtneming van artikel 36 bepaalde aantal wethouders in functie is, treedt de burgemeester in de plaats van het college totdat dit wel het geval is”.?Twee wethouders is dus te weinig om te functioneren als college en dan bepaalt de wet dat de burgemeester in de plaats treedt van het college.

Minister geïnformeerd

‘Een vervelende situatie’, aldus waarnemend burgemeester Ineke Bakker die in nauw overleg staat met Commissaris van de Koning Ank Bijleveld-Schouten. Zij stelde haar afgelopen maart in Dinkelland aan als waarnemer en schortte onlangs vanwege de politieke onrust in Dinkelland de benoemingsprocedure voor een nieuwe burgemeester met drie maanden op. Bijleveld volgt de ontwikkelingen en de ontstane situatie op de voet. ‘Dit raakt de kwaliteit van het openbaar bestuur, het is van belang dat hier een snelle en goede oplossing wordt gevonden.’ Ze heeft de minister van Binnenlandse Zaken over de situatie geïnformeerd.

Wethouders adviseren

Bakker zal nu de lopende zaken afhandelen, maar mag geen nieuwe besluiten meer nemen. ‘We moeten aftasten wat dat inhoudt en inventariseren wat door kan naar de raad en wat we controversieel verklaren. Mijn uitgangspunt is de begroting 2016 en de raadsbesluiten daaromtrent.’ De overgebleven wethouders Alfons Steggink en Ilse Duursma blijven weliswaar in functie, maar zijn ontslagen van hun bestuurlijke bevoegdheden. ‘Ze mogen mij wel adviseren, maar die scheidslijn moet je goed in kaart hebben. Ze hebben in ieder geval geen stem meer in de collegevergadering.’

Duurzame oplossing

Pas als de raad een nieuw besluit neemt over het aantal wethouders of een nieuwe wethouder aanstelt, eindigt deze situatie die volgens Bakker niet te lang voort mag duren. ‘Er is urgentie om dit goed op te lossen, want je ligt feitelijk stil. Maar het moet wel een duurzame oplossing zijn die we niet weer hoeven te herroepen. Je moet in je uitstraling het vertrouwen van de burgers behouden.’ Verder is het van belang de consequenties van artikel 42 van de Gemeentewet goed op een rij te zetten. ‘De wet zegt dat de collegebevoegdheden vervallen, maar verder niets. Er is geen draaiboek. Als je naar andere gemeenten kijkt, dan zijn de omstandigheden of aanleiding steeds anders.’

Oplopende kosten

Deze situatie en het vertrek van drie wethouders loopt voor de gemeente behoorlijk in de papieren. Het regionale dagblad TC/Tubantia berekende dat het wachtgeld voor de drie wethouders de gemeente op jaarbasis ongeveer 120 duizend euro kost. Het totaal zou kunnen oplopen tot vier ton. Daarbij kan de schade door vertraging of zelfs het stilleggen van lopende projecten en processen door de huidige situatie in de miljoenen lopen, citeert de krant een ingewijde. Burgemeester Bakker kan hier niets over zeggen. ‘We inventariseren de financiële consequenties.’

Nieuwe wethouder
Een nieuwe wethouder kost natuurlijk ook geld, maar om die aan te stellen moet eerst een oplossing komen voor de bestuurscrisis. Over de gesprekken hierover tussen de vorige week aangestelde verkenner Geert Jansen en de lokale fractievoorzitters doet de gemeente geen mededelingen, maar TC/Tubantia noemt VVD-fractievoorzitter Benno Brand en Pieter van der Vinne, oud-wethouder van Tubbergen, als mogelijke kandidaten.