Raadslid Almelo wobt afweging bezuinigingen

Een Wob-verzoek richting de eigen gemeente Almelo was het laatste middel voor PvdA-raadslid Arjan de Vries om boven water te krijgen hoe bezuinigingen op de bibliotheek (200.000 euro) en welzijnsorganisatie Avedan (400.000 euro) inhoudelijk zijn ingestoken. ‘Het college moet twee miljoen bezuinigen, maar de basis waarop ze dat doen is een donker bos.’

Waarom moest er een Wob-verzoek aan te pas komen?

'Het is een uiterst gevoelig onderwerp. Het gaat om in totaal twee miljoen aan bezuinigingen op het culturele en welzijnsspectrum. Wij steunden de motie niet, maar snapten dat het college de bezuiniging wilde ophalen bij de grote jongens. Hoe het college uitvoering gaf en geeft aan de motie om te bezuinigen begrijpen we niet. Het is een donker bos.’

 

Wat wilt u dan precies weten?

‘Er is geen antwoord gekomen op de beginvraag: hoe is dit inhoudelijk ingestoken? Wat zijn de maatschappelijke effecten? Is dat wel goed uitgezocht? Daar heeft het college nooit goed op kunnen antwoorden, niet in juni 2020 bij perspectiefnota en de tweede keer in november was een herhaling van zetten. We staan op scherp. Ook vanuit instellingen zijn bezwaarprocedures gestart en wil men naar de  bestuursrechter. Het college is in gebreke gebleven met goede inhoudelijke informatie. In aanloop naar de begrotingsbehandeling hebben we om informatie gevraagd, maar de beleefdheid is nu over. Op 14 oktober hebben we een Wob-verzoek ingediend, waar pas op 28 januari antwoord op kwam, waar we eigenlijk niets aan hadden. We zitten nog steeds in een impasse.’

 

Is er echt helemaal geen onderbouwing gegeven?

‘Het is ingestoken van: we hebben een staffel bedacht: steek uw duim omhoog. Twee ton op de bieb en vier ton op Avedan. Dat kondigen ze aan en kijken of ze het zo kunnen wegzetten. Maar dan kan het gesprek al niet meer fatsoenlijk worden gevoerd. De maatschappelijke vraag en effecten moeten eerst worden onderzocht: wie draagt er verantwoordelijkheid voor? Die uitleg is heel gebrekkig.’

 

Het is toch een politieke keuze om op deze voorzieningen te bezuinigen?

‘Er is een keuze gemaakt om twee miljoen te verdelen bij de grootste subsidiepartners, een ervan is er buitenspel gebleven. Ook dat kon niet verteld worden, maar het Theaterhotel bleef erbuiten. Het principe was: elke instelling heeft een reden om de korting te verzachten of over langere tijd uit te smeren, maar het Theaterhotel heeft dat lot niet gehad. Er is niet eens een begin gemaakt om te kijken of die ook bij de grote instellingen hoort. Dan doe je onrecht aan je doelstelling om het geld bij grote instellingen vandaan te halen. He creëert op die manier geen gelijk speelveld.’

 

Maar daar zit dan toch ook een idee achter, of niet?

‘Het idee is omgekeerd ontstaan, denk ik. Instellingen hebben tijdens een aantal sessies met de wethouders en ambtenaren gezegd dat ze in overhead, management kernactiviteiten weg kunnen halen, maar dat is wel de omgekeerde wereld. We hebben als raad nooit duidelijkheid gekregen, er is blind ‘ja’ gezegd op deze doelstelling. Je kunt het de oppositie niet verwijten, wel de meerderheid van de raad. Door de bezuinigingen uit te smeren is er wel verzachting, maar het vertrekpunt is niet van tafel.’

 

U kon de stukken als raadslid ook onder geheimhouding inzien. En het is goed gebruik in het stadhuis dat alles netjes gedeeld wordt, zei de burgemeester. Is dat zo?

‘In dit geval niet. Wat er tot nu toe is gebeurd in chronologie is slordig en riekt naar uitstel. Het college heeft ons Wob-verzoek niet als Wob-verzoek beoordeeld, terwijl het er vetgedrukt boven staat. Hoezo onduidelijk? Na de eerste termijn verwachtten ze dat we het verzoek zouden intrekken na het vaststellen van de begroting. Maar als er geen informatie komt, dan persisteren we voor de toekomstige gevallen.’

 

Waarom zou u die informatie niet krijgen?

‘Dat is het grote stilzwijgen. Misschien is er helemaal niet zoveel aan inhoud op papier. Dan is het en blijft het een koude bezuinigingsmaatregel die niet kan worden uitgelegd.’

 

Het zou gaan om vertrouwelijke gegevens, ook van derden, daarom zou het het lange duren, zei de burgemeester. Hoe reageert u daarop?

‘Ook die termijn is al verstreken. Er is wel een overzicht van stukken. Antwoorden in categorie A hebben we al gekregen. Over categorie B is een zienswijze gevraagd aan de instellingen. Categorie C is topgeheim. Daar kan niet aan worden voldaan. Als de raad over die geheimhouding gaat, dan zal het niet naar buiten komen, want dan weet ik hoe de hazen lopen.’

 

De bezwaarschriftencommissie vond de bezwaren van de organisaties grotendeels terecht. Het college kwam afgelopen vrijdag met een beslissing op hun advies en merkt op dat de commissie niet heeft geadviseerd om de besluiten in te trekken. ‘Het college heeft daarom besloten om de besluiten op de bezuinigingen in stand te laten en om in gesprek te gaan over een redelijke termijn voor het verlagen van de subsidie en de invulling daarvan. Verder bleek het primaire besluit onvoldoende gemotiveerd. Het college past het motiveringsgebrek aan in de beslissing op het bezwaarschrift.’ Hoe reageer je daarop?

‘Dit is een bevestiging van achteraf repareren van wat in de kern een louter financieel gestuurd en in de uitvoering uitermate stuntelig en aanstootgevend proces is geweest. Inhoudelijke onderbouwing, het zorgvuldig notie nemen van maatschappelijke effecten: nada, noppes! Het is schrijnend dat het college volhardt in de eigen dwaling en daarmee een zorgvuldig doorlopen bezwaarproces frustreert. Daarmee worden rechtsmiddelen die burgers en organisaties bescherming bieden gedevalueerd.’

 

Hoe gaat dit nu verder?

‘We hebben het college geadviseerd om niet in de vlek te wrijven, de betrekkingen te normaliseren en er begrotingstechnisch uit te komen dat deze besluiten drijfzand zijn en het dan anders te doen.’