Ambtenaren volgen minder cursussen dan voorheen

Ambtenaren houden van leren. Samen met werknemers uit het onderwijs en zorg en welzijn behoren ze tot de leergierigste werknemers van Nederland. Toch besteedden ambtenaren 10 jaar geleden veel meer tijd aan opleidingen, het leren tijdens het werken neemt duidelijk af. Dat blijkt uit onderzoek van het Cultureel en Sociaal Planbureau (SCP).

Leven lang leren
Uit eerder onderzoek van het CBS bleek al dat Nederlanders zich graag willen blijven ontwikkelen.
Vergeleken met de rest van Europa staat de Nederlandse beroepsbevolking op nummer vijf als het gaat om deelname aan ‘een leven lang leren’. Alleen de Scandinavische landen scoren beter dan wij. Van de bijna 1,6 miljoen Nederlanders die in 2014 in hun vrije tijd een opleiding of cursus deden, is een groot deel dan ook ambtenaar.
 
10 procent meer 

Volgens de cijfers van het SCP blijkt dat 46 procent van alle ambtenaren in het jaar 2014 iets aan scholing of opleiding heeft gedaan. Alleen de werknemers in het onderwijs (51 procent) en de mensen in de sector zorg en welzijn (50 procent) scoren hoger. In 2004 werd er bij de overheid echter duidelijk meer gestudeerd, toen deed 56 procent van de ambtenaren een cursus, 10 procent meer dan nu dus.

Hoger opgeleid
Vooral hoger opgeleiden krijgen bijscholing op hun werk. Bij lager opgeleide werknemers heeft slechts 20 procent het afgelopen jaar een cursus gevolgd, terwijl dat bij de hoger opgeleiden bijna de helft is. Ook lijkt het erop dat dit verschil de afgelopen jaren iets groter geworden is: de scholingsdeelname op mbo-niveau daalde nauwelijks tijdens de crisis, maar is wel blijven dalen, terwijl op hbo- en wo-niveau inmiddels weer een bescheiden stijging zichtbaar is.

Gezondheid
Het SCP komt ook tot de belangrijke conclusie dat gezondheid blijkt samen te hangen met het volgen van scholing en cursussen. De scholingsdeelname van mensen die hun gezondheid als minder dan goed ervaren (34 procent) blijft achter bij die van gezonde mensen (41 procent). Dit verschil naar gezondheid blijft bestaan, ook als gecorrigeerd wordt voor leeftijd en opleidingsniveau.

Onbekend
Overigens moet het initiatief voor een cursus meestal wel van de ambtenaar zelf komen. In 2015 maakte volgens vakbond FNV slechts 3 procent van de ambtenaren gebruik van de collectieve arbeidsvoorwaarde om zich te laten bij- of omscholen. Een belangrijke oorzaak is dat slechts 17 procent van deze regeling op de hoogte is. Bij ruim een op de tien ambtenaren werd een scholingsverzoek afgewezen omdat er geen geld was of omdat de leidinggevende het niet bij de organisatie of functie vond passen. ‘Ambtenaren hebben nieuwe kennis en competenties nodig om de nieuwe taken en de nieuwe rol als gemeente goed te kunnen oppakken en uitvoeren. Omscholing zou nu moeten gebeuren,’ aldus een FNV-woordvoerder.