In dit essay onderzoeken we hoe schaal maken en verspreidingswerk eruitzien als het gaat om de opbrengsten, lessen en ideeën van DuurzaamDoor. Doel is een rijk repertoire te ontwikkelen dat voorbijgaat aan het klassieke idee van opschaling, waarbij vanuit een centraal punt wordt geprobeerd om iets te slijten aan anderen die daarvan alleen nog overtuigd hoeven te worden.
De professionele praktijk is vele malen gevarieerder, gelaagder, zoveel ingewikkelder én interessanter. We verkennen benaderingen die andere mechanismen benutten en kunnen verklaren waarom initiatieven ineens viraal gaan in andere contexten dan ze oorspronkelijk waren bedoeld. We brengen een palet aan verspreidingswerk in kaart dat heel goed te scharen is onder de noemer ‘aanstekelijkheid’ maar totaal verschillende verschijningsvormen kent.
Daarvoor werken we acht metaforen uit die op basis van het programma DuurzaamDoor in de professionele praktijk te onderscheiden zijn. We spreken daarbij opzettelijk van metaforen, omdat deze metaforen elk een eigen taal hebben, een eigen perspectief op de werkelijkheid van het verspreiden bieden. Het zijn geen stappenplannen, geen uitgewerkte vormen die kunnen worden toegepast op weg naar zogenaamd gegarandeerd verspreidingssucces. De metaforen reiken elk een denkraam aan waarmee op de eigen verspreidingspraktijk kan worden gereflecteerd en deze kan worden opgerekt tot iets krachtigers.