Onduidelijkheid verblijf belemmert gevluchte Oekraïners

Oekraïense vluchtelingen in Nederland leven in een kwetsbare situatie, zo komt naar voren uit een rapport over Oekraïners in Nederland. Een deel van de vluchtelingen wil in Nederland blijven, maar onduidelijkheid over hun mogelijkheden belemmert hen om goed mee te kunnen doen, stelt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum (WODC) donderdag in een publicatie.

Enquête

Oekraïners vormen een van de grootste groepen vluchtelingen in Nederland van de afgelopen 25 jaar. Dit najaar waren hier ongeveer 115.000 Oekraïense vluchtelingen. Het WODC ondervroeg ruim 3000 van hen. De eerste conclusies van deze enquête werden afgelopen zomer al bekendgemaakt, nu is er uitgebreider onderzoek gedaan.

Weinig contact

Het grootste deel van de Oekraïners verblijft in een opvanglocatie van een gemeente. Gemeenten zelf uiten al langer zorgen over deze tijdelijke opvang en zeggen dit niet goed meer te kunnen blijven faciliteren. Ook nemen spanningen op deze locaties toe. Oekraïners hebben geen toegang tot sociale huurwoningen. Dat maakt dat ze relatief weinig contact hebben met Nederlanders.

Ongezond

De groep mag werken in Nederland, maar heeft door de speciale regeling waaronder ze vallen geen toegang tot inburgeringslessen. Sommige mensen spreken Engels, maar er is ook een deel dat alleen de eigen taal spreekt. Werk doen de vluchtelingen vaak ‘aan de onderkant van de arbeidsmarkt’. Meer dan de helft van de Oekraïense vluchtelingen voelt zich niet gezond, vooral vrouwen.

Terugkeren

De groep is volgens het WODC evengoed positief over Nederland. Driekwart van de ondervraagden wil de komende twee jaar nog in Nederland blijven en een deel van die groep wil ook als het weer veilig is in Oekraïne toch niet terug.

Afbouwen

De onderzoekers vragen zich daarom af wat ‘de prijs van tijdelijkheid’ zal zijn. De opvangregeling voor Oekraïners loopt in 2026 opnieuw af. Asielminister Marjolein Faber (PVV) wil het aantal opvangplekken afbouwen en bespaart ook geld op de opvang. ‘Het beperkte verblijfsperspectief maakt het moeilijk om plannen te maken en te investeren, zowel voor Oekraïners zelf als voor werkgevers en gemeentes die niet weten of de mensen die zij aannemen of waar zij woningen voor zoeken en taalcursussen voor opzetten hier over een paar jaar nog zullen zijn’, aldus het WODC.