Frustratie jeugdzorg zit diep bij gemeenten
'Ongepast en schadelijk' zijn de voorgestelde ingrepen in de jeugdzorg van ministers De Jonge (VWS) en Dekker (J&V). Dat stelde de Somerense wethouder Theo Maas (jeugd) op buitengewoon algemene ledenvergadering van de VNG. De gemeentelijke frustratie over de Haagse oekaze zit diep.
De voorgestelde ingrepen in de jeugdzorg van ministers De Jonge (VWS) en Dekker (J&V) zijn ‘ongepast en schadelijk. We hebben ruimte nodig, geen nadere regels.’ Dat betoog van de Somerense wethouder Theo Maas (jeugd) werd breed gedeeld door gemeenten, vrijdag bijeen voor de buitengewoon algemene ledenvergadering van de VNG. De gemeentelijke frustratie over de Haagse oekaze zit diep.
Onrust
‘De ene minister denkt de onrust te kunnen bestrijden door een stelselwijziging van de jeugdzorg aan te kondigen. Een ander bewindspersoon denkt de verhoudingen te kunnen verbeteren door een verplichte tegenprestatie voor de bijstand op te leggen’, stelde een cynische VNG-voorzitter Jan van Zanen. Telkens worden voorstellen door bewindslieden gedaan die de beleidsvrijheid van gemeenten inperken, waardoor de gemeenten tot een uitvoeringsloket verworden, aldus Van Zanen. ‘Het rijk bepaalt, de gemeente betaalt. Ik dacht het niet.’
Gelijkwaardigheid
Van Zanen benadrukte het belang van gelijkwaardigheid bij het interbestuurlijk samenwerken. Daarvan is nu geen sprake. ‘Gemeenten zijn medeoverheid. Doen ertoe. Hebben eigen beleidsvrijheid, verdienen daarvoor de randvoorwaarden in wet- en regelgeving en voldoende middelen. Het rijk lijkt soms een heel andere uitleg te geven aan interbestuurlijk samenwerken dan wat wij hebben afgesproken.’
Eigen visie
De VNG gaat de komende tijd samen met de 42 jeugdzorgregio’s om tafel over regionalisering van de jeugdzorg. ‘We stellen een eigen visie tegenover die van de ministers’, aldus VNG-bestuurslid Sven de Langen. ‘Daarmee gaan we met Den Haag het gesprek aan.’
Extra geld
Brieven, moties en oproepen tijdens de BALV om structureel extra geld voor de jeugdzorg door onder meer Zoetermeer, de Groningse gemeenten en de regio Zuidoost-Brabant werden stuk voor stuk massaal ondersteund. De miljard euro die in het voorjaar beschikbaar is gesteld, is volstrekt onvoldoende, zo stellen gemeenten. Jaarlijks moeten gemeenten voor 700 miljoen euro worden gecompenseerd voor alleen al de volumegroei, vindt Zoetermeer.
Dat je meer vrijheid hebt in het fysieke en klimaat / milieutechnisch beleid is tot daar aan toe. Maar als alles in de algemene middelen zou gaan en in vrijheid overal voor aangewend kan worden krijgen we nog meer klassenjustitie op lokaal niveau. Nederland zit denk ik niet te wachten op grotere verschillen er gemeente, op meer Wassenaar en Bloemendaal en nog meer achterstandswijken van voor Vogelaar. Nederland zit te wachten op een mate van rechtvaardigheid en gelijke behandeling. Iets dat je met meer autonomie voor afzonderlijke gemeenten ondermijnt. Iets dat door lokale politieke winden een broeinest van verzet en ondermijning in de hand werkt. Zeg maar rustig een gevaar voor de democratie, sociaal maatschappelijke acceptatie en relatieve rust en een collectiviteitsgedachte.