Vrees voor toeloop op Wmo-hulp

Veel mensen met een Wmo-voorziening hebben de afgelopen maanden vanwege corona minder of geen hulp en ondersteuning gekregen. Gemeenten zien deze situatie niet als opmaat naar ‘een onsje minder’. Toch vrezen branche- en belangenorganisaties bezuinigingen.

Angst voor besmetting

De maatregelen om verspreiding van het corona-virus tegen te gaan, hebben grote impact op mensen die een beroep doen op een Wmo-voorziening. De huishoudelijke hulp stopte of werd verminderd, evenals begeleiding en dagbesteding.  ‘Soms omdat ze hier zelf van afzien uit angst voor besmetting en soms omdat aanbieders geen, fysieke vorm, van ondersteuning leveren vanwege de beperkende maatregelen’, laat een woordvoerder van Roermond weten.

Alternatieve ondersteuning

Gemeenten hebben de aanbieders wel aangespoord om alternatieve zorg en ondersteuning te leveren, stellen Alkmaar, Assen, Breda, Roermond, Stichtse Vecht en Súdwest-Fryslân. ‘We hebben de aanbieders gevraagd in contact te blijven met de cliënt en waar mogelijk de dienstverlening zo goed mogelijk voort te zetten’, laat een woordvoerder van Breda weten. ‘Waar geen huisbezoeken mogelijk waren voor begeleidingsgesprekken, heeft de begeleiding vorm gekregen in de vorm van (beeld)bellen, online groepsgesprekken of whatsappgesprekken.’ Aanbieders van dagbesteding in Breda brachten knutselpakketten rond en gingen vervolgens met een groepsgesprek online aan de slag met het materiaal. In Roermond wordt door enkele aanbieders individuele dagbesteding thuis geleverd in plaats van in groepsverband. Langzaamaan wordt ook weer dagbesteding in, weliswaar kleinere, groepen opgestart, in grotere ruimten.

Overbelasting

Gemeenten zien de coronacrisis niet als uitgelezen kans om in de (nabije) toekomst te bezuinigen op de Wmo, zo laten de benaderde gemeenten weten, nu mensen het zonder de reguliere hulp moeten en deels ook kunnen doen. ‘Er is geen sprake van een ideale situatie. De druk op mantelzorgers wordt vergroot, waardoor overbelasting dreigt te ontstaan. Er zijn cliënten die een terugval krijgen door de weggevallen, of verminderde ondersteuning’, aldus de woordvoerder van Roermond. ‘We zien dat een enkele client het nu redt zonder of met minder hulp. Maar alleen in de wetenschap dat dit tijdelijk is’, stelt de woordvoerder van Breda. ‘Bepaalde inwoners blijken sterker te zijn dan verwacht, maar er is ook een categorie die juist nu meer begeleiding nodig heeft. We krijgen signalen dat naarmate het langer duurt een deel van de mantelzorgers het zwaar vindt en cliënten onrustiger worden’, stelt ook de woordvoerder van Súdwest-Fryslân.

De knip erop

Thuiszorgnl, de brancheorganisatie van thuiszorgaanbieders, vreest net zoals Ieder(in) dat gemeenten wel op de Wmo zullen gaan bezuinigingen. ‘Ik ben bang dat gemeenten de knip erop gaan zetten’, stelt Hans Buijing, bestuurder van Zorgthuisnl. Het water stond gemeenten al aan de lippen, en dat is met de coronacrisis alleen nog maar verergerd. ‘Terwijl eigenlijk nu goed zichtbaar wordt hoe belangrijk huishoudelijke ondersteuning is. Dat beseffen gemeenten ook wel. Voor mensen met COPD bijvoorbeeld is een stofvrij huis heel belangrijk. Maar vergeet ook niet de signaleringsfunctie die de medewerkers in de huishoudelijke hulp hebben. En hoe belangrijk ze zijn in de strijd tegen eenzaamheid.’ ‘Mensen uit onze achterban zijn bang dat ze straks het hardst worden getroffen door bezuinigingen. De afgelopen maanden hebben ze minder of geen hulp gekregen en hebben ze dat ‘opgelapt’ met de inzet van mantelzorgers. Zij zijn bezorgd dat dat zo blijft. Gemeenten moeten het geld toch ergens vandaan halen, redeneren ze’, aldus een bezorgde Soffer.

Nieuwe Wmo-aanvragen

Alkmaar en Súdwest-Fryslân vrezen voor een golf(je) aan nieuwe Wmo-aanvragen, omdat de hulpvraag nu tijdelijk is uitgesteld. ‘We zijn ervan overtuigd dat een aantal inwoners nu geen ondersteuning vraagt, terwijl zij dat wel nodig heeft. Deze groep zal als de maatregelen versoepeld worden tevoorschijn komen en alsnog een beroep op de ondersteuning doen’, aldus de woordvoerder van Súdwest-Fryslân. Soffer benadrukt dat deze situatie niet lang vol te houden is voor mensen met een beperking of chronische aandoening. ‘Medio april zeiden ze dat ze het nog wel een aantal weken zouden volhouden, maar hoe langer het duurt, hoe nijpender de situatie wordt. Bij een substantieel deel van de mensen ontstaan situaties die niet houdbaar zijn. De gezondheid gaat achteruit, de psychische druk wordt groter en mantelzorgers houden het niet vol.’

Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nr. 11 van deze week (gratis inlog)