Verbod designerdrug 3-MMC 'slecht idee'

Een aantal Oost-Nederlandse burgemeesters vroeg onlangs om een verbod op de designerdrug 3-MMC. Productie ervan en handel erin is toegestaan, maar de drug is zeer verslavend en leidt tot problematisch gebruik, merken de burgemeesters. Maar deelnemers op het platform DrugsDialoog vinden een verbod een slecht idee. Volgens experts heeft een verbod negatieve gevolgen voor de volksgezondheid en leidt het tot een toename van de criminaliteit.

Sterkere cravings
Zowel deelnemers als de experts op het platform pleiten voor het geven van goede voorlichting en het informeren van gebruikers over de risico’s van het middel. 3-MMC wordt meestal verkocht als poeder en door de meeste mensen geslikt of gesnoven. In vergelijking met 4-MMC, lijkt 3-MMC een minder euforisch effect te geven maar wel sterkere cravings (trek), blijkt uit informatie over de drug van het drugsinfoteam.nl, een team van deskundigen op het gebied van alcohol en partydrugs. 3-MMC wordt ook wel ‘Poes’ genoemd en vaak verward met de verboden drug 4-MMC (‘Miauw Miauw’). Volgens gebruikers geeft het een opgewekt, energiek gevoel. Mensen ervaren ook meer zelfvertrouwen en ‘social skills’ tijdens het gebruik en ook wel een verhoogd libido. Gebruikers vinden het soms moeilijk controle te houden over het gebruik en sommigen gebruiken dan ook meer dan ze van plan waren.

Discussie
DrugsDialoog heeft als doel de discussie over het Nederlandse drugsbeleid te stimuleren. Daartoe wordt regelmatig een nieuwe maatregel op het platform gepubliceerd met betrekking tot het drugsbeleid in Nederland. Bezoekers kunnen de nieuwe maatregel daar beoordelen aan de hand van vijf criteria: volksgezondheid, criminaliteit, economie, milieu en het imago van Nederland in het buitenland. Ze kunnen hun beoordeling vergelijken met een panel van experts. De maatregel waar zij in januari en februari op konden reageren was: het middel 3-MMC moet per direct worden verboden. Al met al vonden deelnemers dit een slecht idee, waar experts het gemiddeld ‘niet goed, niet slecht' vonden.

Meer incidenten, meer criminaliteit
De belangrijkste argumenten zijn dat een verbod leidt tot meer incidenten, meer illegale handel, meer criminaliteit, meer politie-inzet en meer illegale dumpingen van drugsafval in de natuur. Er is weinig bekend over de effecten van 3-MMC, stellen velen, waaronder projectleider Tom Blickman van het Transnational Institute. Volgens hem geldt vanuit het oogpunt van (volks)gezondheid dat het verstandiger is om een bepaalde stof toe te staan, indien het duidelijk is dat de risico's te overzien zijn, zoals bijvoorbeeld ecstacy (MDMA). ‘In plaats van iedere keer altijd maar een stof te verbieden heeft het meer zin te bedenken welke stoffen wel kunnen worden toegestaan.’ Het verbod van drugs speelt volgens hem criminelen altijd in de kaart, aangezien de markt aan hen wordt overgelaten. ‘En niet zo als nu via de verkoop door smartshops die tenminste nog belasting betalen.’

'Regulering beter alternatief'
Een gepensioneerd ambtenaar van het ministerie van VWS, Theo van Iwaarden, wijst erop dat bij een wettelijk verbod er wellicht andere, mogelijk vervuilde of riskantere designer drugs op de illegale markt komen. Volgens hem trekt een verbod criminaliteit aan, ‘omdat de prijs dan stijgt en er dus meer te verdienen valt’. Ook denkt hij dat het zal leiden tot meer dumping van afval door illegale drugsproductie. Machteld Busz, directeur van stichting Mainline en bestuurder van het Poppi Drugs Museum Amsterdam, denkt niet dat een verbod een groot verschil zal maken in de vraag: gebruikers zullen zich straks op de illegale markt begeven. In principe denk ze dat de vrije verkoop van middelen via internet niet positief is. ‘De vrije verkoop kan een schijnveiligheid creëren (je kan het legaal kopen, dus het zal niet heel schadelijk zijn).’ De verkoop overlaten aan het illegale circuit is echter een nog slechter alternatief, vindt Busz. ‘Regulering door de staat vind ik het betere alternatief.’

Verbieden 'ultimum remedium'
Volgens organisatie- en loopbaanadviseur Erik van Zuidam, voormalig divisie-chef zware criminaliteit bij de regiopolitie Groningen, gaat verbieden het gebruik zowel ontmoedigen als aanmoedigen. We zouden hoge prioriteit en budget moeten geven aan breed onderzoek naar het middel, de effecten en de risico's op korte en langere termijn en meteen moeten starten met voorlichtingscampagnes. Hij noemt het belangrijk dat politie hoge prioriteit geeft om zo snel mogelijk het criminele netwerk achter deze drug kaart te brengen. ‘Hoe zit de markt in elkaar en wie zijn de hoofdrolspelers?’ Ook hij is ervoor te proberen voorlopig een vorm van regulering te bewerkstelligen. ‘Verbieden als ultimum remedium.’

Wetsvoorstel in voorbereiding
Toch ligt dat laatste wel in de lijn der verwachting, aangezien staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS al geruime tijd een wetsvoorstel in voorbereiding heeft om de Opiumwet te wijzigen vanwege die nieuwe psychoactieve stoffen. Daarin worden bepaalde groepen van deze stoffen verboden (‘cathinonen’), zodat niet met een kleine wijziging van de chemische structuur van een stof een nieuwe psychoactieve stof legaal op de markt kan worden gebracht. Minister Grapperhaus liet vorig jaar december na vragen van de VVD weten dat uit het Groot uitgaansonderzoek onder jongeren en jongvolwassenen van 16-35 jaar, in 2020 is uitgevoerd door het Trimbos instituut, bleek dat de groep gebruikers van 3-MMC vooral hoogopgeleide uitgaanders zijn en dat 8,9 procent het middel in het afgelopen jaar had gebruikt. ‘Dat is redelijk hoog voor een nieuwe psychoactieve stof, maar aanzienlijk lager dan het gebruik van ecstasy (43,9 procent) of amfetamine (22,7 procent).’