Toegang tot jeugdhulp moet beter

De toegang tot de jeugdhulp voor kinderen en gezinnen moet beter. Elke jeugdzorgregio moet dit jaar sluitende afspraken maken over de aanpak van wachtlijsten en wachttijden. Dit zijn enkele onderdelen van het actieprogramma ‘Zorg voor de jeugd’. Het actieprogramma is maandag door de ministers Hugo de Jonge (VWS) en Sander Dekker (Rechtsbescherming) naar de Tweede Kamer gestuurd.

Merkbaar en meetbaar

Doel van het actieprogramma is de jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering merkbaar en meetbaar beter te maken voor kinderen, jongeren en gezinnen. Het programma is mede naar aanleiding van de eerste evaluatie Jeugdwet en de rapportages van de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ) opgesteld. In ‘Zorg voor de Jeugd’ worden afspraken gemaakt over wat er de komende jaren moet gebeuren. Het ministeries van VWS en voor Rechtsbescherming, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Branches Gespecialiseerde Zorg voor Jeugd (BGZJ) en de landelijke cliëntenorganisaties voeren het programma in partnerschap uit.

Betere toegang

De toegang tot de jeugdhulp moet beter. Binnen elke regio moet duidelijk worden wat van basishulp, een lokaal team en de toegang mag worden verwacht. ‘De effectiviteit van lokale teams gaan we vergroten door o.a. meer specialistische hulp aan de voorkant en betere samenwerking met onder andere huisartsen, scholen, jeugdgezondheidszorg en jeugdbescherming’, aldus het programma.

Kleinschalige voorzieningen

Het aantal gesloten plaatsingen van jongeren moet de komende vier jaar worden teruggebracht. Er moeten dan wel regionale afspraken worden gemaakt tussen gemeenten, instellingen en scholen over de transformatie van gesloten plaatsen naar kleinschalige voorzieningen met een beperkt beveiligingsniveau.

Flexibele onderwijs-zorgarrangementen

De 42 jeugdhulpregio’s moeten samen met samenwerkingsverbanden passend onderwijs komen tot flexibele onderwijs-zorgarrangementen. In een meerjarig plan moeten ze aangeven hoe ze de inzet van onderwijs- en zorgmiddelen beter op elkaar gaan afstemmen. De pleegzorg wordt standaard verlengd tot 21 jaar.

Onveilig

Situaties die onveilig zijn voor kinderen, moeten eerder en effectief te lijf worden gegaan. De lokale teams hebben een belangrijke rol bij het signaleren en aanpakken van problemen die kinderen kunnen schaden. Als jeugdhulp nodig is, moet die snel beschikbaar komen.

Landelijk inkopen

Elke regio moet dit jaar sluitende afspraken maken over de aanpak van wachtlijsten en wachttijden. Ook moet dit jaar duidelijk zijn welke (hoog)specialistische jeugdhulp landelijk wordt aangeboden, ingekocht en beschikbaar is. Dat moeten gemeenten doen op basis van de landelijke raamovereenkomsten van de VNG.

Administratieve lastendruk

In 2021 moet het ambulant specialistisch aanbod zijn toegenomen en het hoogspecialistisch intramuraal zorgaanbod afgenomen. In 2020 moet de vermijdbare administratieve lastendruk zijn afgenomen, zodat er meer geld en tijd aan de hulp aan jongeren kan worden besteed. De VNG gaat gemeenten stimuleren de landelijke set outcomecriteria te gebruiken.

Transformatiebudget

Voor de vernieuwing van de jeugdhulp is een transformatiebudget van 108 miljoen euro beschikbaar. De helft daarvan komt vanuit VWS, de andere helft dragen gemeenten bij, via de algemene uitkering. Om hiervoor in aanmerking te komen worden ‘Regionale deals Jeugd’ gesloten. De jeugdzorgregio’s moeten daarvoor een driejarig transformatieplan opstellen. Dat moet aansluiten op zowel de doelen van het programma ‘Zorg voor de jeugd’ als op lokale en regionale ontwikkelingen.  

Over de voortgang van de acties en resultaten van het programma wordt de Tweede Kamer twee keer per jaar geïnformeerd door de minister van VWS en de minister voor Rechtsbescherming.